«Հանցագործ է ոչ միայն Իլհամ Ալիեւը, Նիկոլ Փաշինյանը, այլ նաեւ` Շառլ Միշելը». ՀՈՒՍԻԿ ԱՐԱ  

«Արվեստը սեր է» հաղորդման ընթացքում զրուցեցինք բանաստեղծ, ՀԳՄ անդամ ՀՈՒՍԻԿ ԱՐԱՅԻ հետ:

– Ձեր վերջին շրջանի բանաստեղծությունները շատ տխուր են: Մեր իրադարձություններն անդրադարձել են Ձեր հոգում, եւ Դուք վերածել եք բանաստեղծության: Եվ դուրս եք եկել փողոց պայքարելու: Ի՞նչ եք կարծում, միայն Նիկոլ Փաշինյանի՞ հեռանալովª կփոխվի այս ամեն ինչը, թե՞ ամբողջ համակարգը պետք է փոխել:

– Միայն Նիկոլ Փաշինյանի հեռանալով ոչինչ չի կարող լինել, որովհետեւ Նիկոլ Փաշինյանին իր թիմից կարող է փոխարինել որեւէ մեկը, որը նույն քաղաքականությունն է իրականացնելու, գուցե ավելի վատ: Ամբողջ ՔՊ կոչվածը պետք է Նիկոլի գլխավորությամբ հեռանա, որովհետեւ դա աղետ է: Ապոկալիպսիս բերեցին մեր գլխին: Ես անընդհատ մտքով հետ եմ գնում մեր պատմության հազարամյակների խորքը: Նման իշխանություն, նման պատասխանատուներ անգամ այն շրջանում, երբ մենք չենք ունեցել պետականություն` Հայաստանը չի ունեցել: Սա բացառիկ վիժվածք է, բացառիկ դուրսպրծուկ են, որ եկան եւ կարողացան բաժանել, տիրել ու դեռ մնում են ու կատարում են իրենց սեւ առաքելությունը:

– Ստորագրության հետ կապված` Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպման մասին ի՞նչ կարծիք ունեք:

– Նախ` իր կերպարը: Առաջին անգամ չէ, որ տեսնում եւ ամաչում ենք` խեղճ ու կրակ, անկարող ու անկամ: Եվ նա աշխարհին ներկայանում է` որպես հայ ժողովրդի ընտրյալ:

– Այսինքն` եկել եք այն եզրահանգման, որ խեղճ ու կրակ Նիկոլ Փաշինյա՞նն է մեր ընտրությունը:

– Այո... Եվ հիմա մեր ընտրյալը աշխարհին այդպես խեղճ ու կրակ, նվաստ է ներկայանում: Ինչ ասում են, լուռ ու մուջ, գլուխը կախ ասում է` հա: Նախորդ հայտարարությունում եւ ներկա հայտարարությունում` այդ փաստաթղթում ձեւակերպում չկա ԼՂՀ տարածք: ԼՂՀ-ն` Լեռնային Ղարաբաղը, որպես առանձին միավոր, ներառվել է Սովետական Ադրբեջանի կազմում: Հայերով բնակեցվածª ինքը առանձին միավոր էր: Բնականաբար, պետք է Հայաստանի կազմում լիներ, որտեղ դա բնիկ հայկական հող է, եւ բնակիչներն էին հայեր, բայց Խորհրդային Միության առաջին տարիներին ցինիզմով` Ստալինին, Լենինին թույլ տվեցին, որ լինի Ադրբեջանի կազմում: Հիմա այդ փաստաթղթում չկա: Ինքն ունի իր որոշակի սահմանները` յոթ շրջան` Շուշի, Հադրութ, Շահումյան, Ստեփանակերտ եւ այլն:

Լինելով միջազգայնորեն ճանաչված առանձին միավոր (այդ տարածքի բնակչությունը անկախ նրանից` նրանք հայեր են, էսքիոզներ են), ՄԱԿ-ի` ազգերի ինքնորոշման բանաձեւի հիման վրա ինքնորոշվել եւ Մինսկի խումբ է ստեղծվել: Ամեն ինչ օրինական է արվել: Եվ այսօր այդ փաստաթղթում չկա այդ տարածքը, որովհետեւ նախապես Ալիեւն ասել է` չկա Լեռնային Ղարաբաղ հասկացողություն: Հակամարտությունը լուծված է, լուծարված է: Այսինքն` Լեռնային Ղարաբաղի  սահմանները ջնջվեցին քարտեզից նույն Շառլ Միշելի հովանավորությամբ` Նիկոլ Փաշինյանի եւ Իլհամ Ալիեւի թեթեւ ձեռքով: Այստեղ հանցագործ է ոչ միայն Իլհամ Ալիեւը, Նիկոլ Փաշինյանը, այլ նաեւ` Շառլ Միշելը: Նրանք հանցանք են գործում Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի նկատմամբ:

– Բայց, այսքանից հետո, հատկապես մշակույթի գործիչներից կան մարդիկ, որոնք լռում են:

– Նախ` ժողովուրդը բաժանված է հինգ մասի: Շատ խելացի քաղաքականություն վարեցին ՔՊ-ականները ներսում` բաժանիր, որ տիրես: Կան` լեւոնականներ, սերժականներ, նիկոլականներ, քոչարյանականներ եւ այդ չորսին մերժողներ: Պատմական նման իրավիճակներում է, որ ազգերը կորցնում են իրենց պետությունն ու պետականությունը: Եվ երբ երկրի վարչապետը Ազգային ժողովի ամբիոնից հայտնում է, որ կարող էր կանխել այս պատերազմը, սակայն նույն իրավիճակը կլիներ, բայց առաց զոհերի: Ինքը խոստովանում է, որ այդ զոհերի մեղավորը ինքն է: Մարդը վեր է կենում, ասում է` ես քո զավակներին եմ մորթել, ու ոչ մի արձագանք չի լինում: Անդրադառնալով մտավորականներին` նախ մտավորականը տասնամյակներ շարունակ ապրել է խեղճ, թշվառ, նվաստացած վիճակում: Իրեն արժանապատիվ, իր հողի վրա վստահ չի զգացել: Ասում է` երկիրն ինձ համար ինչ է արել, որ ես էլ իրեն անեմ: Այդպես չի կարելի: Այդպես ազգ են ոչնչացնում: Ես պատանի էի, հիշում եմ, թե Խորհրդային Միության տարիներին մտավորականի խոսքն ինչ արժեք ուներ: Հիմա մեր մտավորականը խեղճ ու կրակ թշվառ է: Նա խոսք էլ ասի, չեն լսի: Հիմա պայքարում են: Հրապարակ են դուրս եկել խենթ նվիրյալները, որոնց համար ամենակարեւորըª հայրենիքի, Արցախի փրկությունն է: Պատկերացնում եք` երեսունչորս տարի մենք պայքարել ենք, բայց այսօր ստանում ենք ավելի վատ պայմաններով Արցախ, քան Խորհրդային Միության ժամանակ էր: Ավելի վատ կրծոտված Հայաստան, քան այն խորհրդային ժամանակ էր` 1988 թվականից առաջ: 1988 թվականի պարզած մեր բռունցքը այսօր իջավ մեր գլխին:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով Բոլորն էլ հասկանում են, թե ի՞նչ է կատարվում՝ դավաճանություն, թշնամություն, խայտառակություն. Հարությունյան Ինչ է ասել Փաշինյանը կիրանցիներին Հեռացնենք Նիկոլին. բողոքի ակցիա` կառավարության շենքի մոտ Հրատապ. հավաքվում ենք Կառավարության շենքի մոտ` աջակցելու կիրանցիներին. «Կամք» Հայաստանը պետական դավաճանությամբ Ադրբեջանի առաջ ծնկի են բերում