Ամեն դիվային արարք իրագործելիս տվյալ ոլորտում գտնում են ծախու արարածների եւ հենց նրանց ձեռքերով անում իրենց ավերը. ԿԱՐՈ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ

«Իրավունքը» զրուցել է գրող, գրականագետ, բ.գ.թ ԿԱՐՈ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԻ հետ:

-Պարոն Վարդանյան, մեր երկրում տեղի ունեցող կրթական և մշակութային փոփոխությունների մասին ի՞նչ կարծիք ունեք:

-Այն, ինչ մատուցվում է որպես «փոփոխություն», իրականում արդեն բոլորի համար տեսանելի կազմաքանդում է, կործանում: Եվ ինչպիսի ջանասիրությամբ ու հետևողականությամբ են անում այդ ավերը: Խեղաթյուրման ու ոչնչացման առաջին պլանում հայագիտական առարկաներն են՝ հայոց լեզուն, հայ գրականությունը, հայոց պատմությունը, հայ եկեղեցու պատմությունը… Բացահայտ ցինիզմով ցույց է տրվում, որ թքած ունեն արժեքային զգացմունքներիդ վրա: Հիշենք ամենաթարմ օրինակներից մեկը: Տասնյակ միլիոններ են քամուն տրվել 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» հորջորջված դասագիրքը ստեղծելու, տիրաժավորելու ու դպրոցներին պարտադրելու համար: Ծայր առած քննարկումներին այս կամ այն չափով մասնակից եղան հարյուրից ավելի հայագետներ, ի վերջո, մի քանի տասնյակ էջ կազմող դիտողությունների գրություն ներկայացվեց ԿԳՄՍ նախարարություն, բայց ի՞նչ ունեցանք արդյունքում: Նախարարի աթոռին դրված կինը արհամարհանքով հայտարարեց, որ ոչ մի կարծիք ու դիտողություն իրենց համար հիմք չեն, և իրենք անսասան են իրենց «ծրագրերը» կյանքի կոչելիս: Նույնը վերաբերում է բարձրագույն կրթության համակարգն ու գիտությունը ոչնչացնելուն ուղղված քայլերին: Որքան ուզում ես հիմնավորումներ բեր, եթե արդեն համն առել են մայրաքաղաքի կենտրոնում գտնվող տարածքների, շենքերի ու շինությունների աստղաբաշխական արժեքների՝ պիտի կրթությունն ու գիտությունը վռնդվեն այդ տարածքներից: Եվ միայն վերջին միամիտը կկարծի, թե այդ ամենը այս կամ այլ նախարարների մեղքն է: Սրանց նախարարները բնավորություն ու դավանանք չունեն: Դրանց «բնավորությունը» իրենց տիրոջ բնավորության արտացոլումն է: Եվ եթե երբեմն նախարար է փոխվում, պատճառը միայն այն է, որ քանդելու, ավերելու նրա տեմպերը չեն գոհացրել տիրոջը, հարկավոր է շտապել, արագացնել, չէ՞ որ մի օր հանկարծ հանրությունը կսկսի գիտակցել, որ կործանվում է ու գուցե ոտքի կելնի:

-Այսօր թշնամին չորս գյուղ է պահանջում, բայց մեր երկրում թատրոն են փակում, կոնսերվատորիան են ուզում տեղափոխել: Արդյո՞ք սա է մեր երկրի գերխնդիրը:

-Թշնամին ամբողջ երկիրն է պահանջում և ունի հերթական տարածքները ստանալու իր պատկերացրած ժամանակացույցը: Այս պահին հերթը Տավուշի գյուղերինն է: Թշնամու պահանջածը սարսափելի չէ, սարսափելին այն է, որ թշնամին այստեղ ունի իր պահանջներն ըստ ժամանակացույցի իրականացնող «ներկայացուցչություն», որին մեր հասարակության մեջ դեռ հավատացողներ կան:

Հարցնում եք թատրոն փակելուց: Իսկ նկատե՞լ եք, որ ամեն դիվային արարք իրագործելիս տվյալ ոլորտում գտնում են ծախու արարածների և հենց նրանց ձեռքերով անում իրենց ավերը: Արդեն երկրորդ թատրոնն են փակում, իսկ գործընթացը անաղմուկ իրականացնելու, որպես «բարեփոխում» ներկայացնելու համար միշտ էլ ոլորտում գտնում են «հիմնավորողներ»: Ցավոք, այդպես էլ չի ձևավորվում համահավաք գիտակցություն ու կամք՝ այս ամենի դեմն առնելու համար: «Պայքարի» մեկ-երկու օրվա դրսևորումների ականատես ենք լինում միայն առանձին կազմակերպություններում, այն էլ երբ տվյալ կազմակերպության գոյությունը վտանգի տակ է դրվում:  Կոնսերվատորիայի ու Ակադեմիայի «մեծամեծերը» ոչ թե պիտի Կոմիտասի, Օրբելու և այլ հնչեղ անուններ տային ու իրենց պարտքը կատարած համարելով՝ շարունակեին էլի մի քանի ամիս աշխատավարձ ստանալ, այլ պիտի գնային միանային «Գոյ» թատրոնի մի բուռ անձնակազմին: Այս պահին ամենաքանդումի փորձաքարը «Գոյն» է: Եթե հաջողվեց այն պահել, ուրեմն կպահպանվեն մյուսներն էլ: Եթե ոչ՝ ուրեմն նրանց 2-օրյա ընդվզումը միայն դիրքի ու աշխատավարձի համար էր: Այդ ինչո՞ւ երեկ տգետ թափառաշրջիկին Սոկրատ հռչակած «ակադեմիկոսը» հանկարծ անհանգստացավ ու այլ մտահոգությամբ մոտեցավ ամբիոնին: Դիրքն ու բարձր եկամուտը հանկարծ վտանգված զգաց, չէ՞: Նույնը վերաբերում է գրողներին, նկարիչներին ու բոլոր մյուսներին, որոնց հարցերը առանձին-առանձին լուծվելու են՝ շենք ու աշխատավարձով հանդերձ:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով Ինչպես են բերման ենթարկում ՀՀԿ երիտասարդներին Թեպետ հորդառատ անձրեւ է գալիս, բայց Բագրատ սրբազանի առաջնորդած երթը շարունակում է քայլել դեպի Երեւան Երեւան-Սեւան ճանապարհին մարդիկ մեքենաներով միանում եմ երթին. Արթուր Վարդանյան Կիրանցում ճանապարհը բացել են, կարմիրբերետավորները՝ հեռացել Դուք ծիծաղում եք սրանց վրա, մինչդեռ սրանք իրենց սեւ գործն են անում ու ծիծաղում հայ ժողովրդի վրա. Վարդանյան