Ինչ են պատրաստում Ռուսաստանն ու Իրանը, հետո ճաշի հոտը կառնենք. Շահե Աճեմյան

Լրանում է երրորդ ամիսը, ինչ զինված ընդդիմադիր կազմավորումները լայնածավալ հարձակում սկսեցին սիրիական բանակի դիրքերի վրա եւ դեկտեմբերի 8-ին մտան Դամասկոս: Դրանից հետո նախագահ Բաշար Ասադը թողեց պաշտոնը եւ լքեց երկիրը՝ ապաստան գտնելով Ռուսաստանում: Իսկ 2024 թվականի դեկտեմբերի 10-ին Մուհամմեդ ալ Բաշիրը, որն ավելի վաղ Իդլիբ նահանգում գլխավորում էր, այսպես կոչված, փրկության կառավարությունը», հայտարարեց, որ մինչեւ 2015 թվականի մարտի 1-ը կղեկավարի անցումային շրջանի կառավարությունը։ Իսկ 2025 թվականի հունվարի 29-ին Սիրիայի նոր վարչակազմի ղեկավար Ահմեդ ալ-Շարաան հռչակվեց Սիրիայի անցումային շրջանի նախագահ։ Այս մասին «Իրավունք»-ը զրուցել է Աջափնյակ վարչական շրջանի ԵԿՄ նախկին փոխնախագահ, արցախյան բոլոր պատերազմների մասնակից, ազատամարտիկ ՇԱՀԵ ԱՃԵՄՅԱՆԻ հետ:

— Որքանո՞վ էր սպասելի, որ Սիրիայում կարող էր այսպիսի շրջադարձ տեղի ունենալ եւ ի՞նչ կարելի է ակնկալել նոր իշխանությունից:

— Ուշ կամ շուտ այդպես պետք է լիներ: Սիրիան հոգնեց պատերազմից, 13-14 տարի է այնտեղ արյուն է թափվում: Այս երկիրը բոլոր մեծ ուժերի պատերազմի հրապարակ է դարձել, որոնց թվում են Իսրայելը, Իրանը, ԱՄՆ-ն, Թուրքիան, Ռուսաստանը: Պայքարից մի քանի հոգի դուրս պետք է դրվեին: Այսօր Իրանը դուրս է դրվել, Լիբանանի Հեզբոլլահը, Ռուսաստանը՝ եւս: Սիրիան կռվախնձոր է դարձել մի քանի պետությունների արանքում, այդ նույն պետությունները նաեւ Հայաստանն են դիտարկում որպես փեթակ, եւ քանի տարի է խառնում են ներսից: Հիմա ինչպես կավարտվի այս ամենը, դեռ պարզ չէ՝ որոշ ուժեր սպիտակ դրոշակ կբարձրացնե՞ն, թե՞ էլի արյուն կհոսի: Իմ կարծիքով՝ դեռ արյուն կհոսի: Իրանը եւ Ռուսաստանը հանգիստ չեն թողնելու այսօր Սիրիայիում իշխանություն եկողներին, որոնք թուրքերն են, ովքեր քրդերին վերացնել են ուզում: Բայց այսօր Սիրիայի հարցերն ինձ համար երկրորդական են, ինձ համար կարեորը Հայաստանն է:

— Արցախը 44 օր դիմադրեց, Սիրիան 10 օր անց ընկավ: Ո՞րն էր արցախյան ֆենոմենը, երբ մեր դեմ փաստացի կռվում էին Թուրքիան, Ադրբեջանը, Պակիստանը, էլ չասենք նրանց մյուս երկրներից ստացված աջակցության մասին:

— Ինչ-որ Արցախում եղավ 44-օրյա պատերազմում, նույն սցենարն ավելի սուր կատարվեց Սիրիայում, որովհետեւ արդեն փորձ ունեին: Ի դեպ, եթե մենք այսպես շարունակենք, թուրքը Երեւան էլ կմտնի: Բայց թող լավ իմանա, որ հայ ժողովրդի մեջ միսակմանուշյաններ շատ կան: Ինչպես Արցախում, այնպես էլ Սիրիայում կար ծախվածություն: Ասադի գեներալները թղթով հրահանգ էին ստանում չկռվել: Բանակի ղեկավարությունը ծախված էր: Բայց ինչպես մենք չենք կարողանում փաստել, որ Նիկոլը 5 միլիարդ դոլարով Արցախը ծախեց, ոչ մեկն էլ չի կարող փաստել, որ Սիրիայի գեներալները ծախվել էին: Մինչդեռ պարզից էլ պարզ է, որ ո՛չ մի տեղ, ո՛չ մի դիմադրություն չի եղել, զենքերը թողել են, զինվորները փախել: Այլապես ինչպե՞ս է ստացվում, որ մինչեւ վերջին դեպքերը Սիրիայի բանակը դիմադրում էր, կռվում էր, հետո հանկարծ մտափոխվեցի՞ն, դավաճա՞ն դարձան: Սա տարիների աշխատանք էր, Թուրքիան կաշառեց եւ իր նպատակին հասավ, ինչպես Հայաստանում՝ տարիներով աշխատեցին, բերեցին ՔՊ մեր գլխին: Սակայն արդյոք Թուրքիան կկարողանա պահել իր դիրքը Սիրայում, սա ուրիշ հարց է: Չեմ կարծում, թե պետք է կարողանա:

— Համենայնդեպս, մինչեւ այս պահը ձեռք բռնող, զսպող էլ չկա…

— Դեռ վաղ է ասել: Կաթսան, երբ դնում ես կրակին, որպեսզի ճաշ եփես, անմիջապես հոտը չի գալիս, պիտի տաքանա, որ հոտը տարածվի: Այնպես որ, թե հիմա ինչ են պատրաստում Ռուսաստանն ու Իրանը, չգիտենք, հետո ճաշի հոտը կառնենք:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ

Այս թեմայով Մեդվեդեւ. Այդ ժամանակ Ռուսաստանն արագ բոլոր հարցերը կլուծի Փաշինյանի հիստերիկ ելույթը պահի ազդեցության պոռթկում չէր. ԲԱՄԲԱՍԱՆՔ Գոնե Եռաբլուրում հուղարկավորված Ձեր գործընկերներից ամաչեք.Պահեսստազորի սպա նախաձեռնություն Առողջ ու խաղաղ ապրեք պարոն Մխիթարյան ՌԴ-ում կալանավորված նախկին ՔՊ-ականը կհանձնվի Հայաստանի իրավասու մարմիններին