«Պոտսդամ-2». Աշխարհում նոր եռյակ է ձեւավորվում
Վերլուծություն
«ՊՈՏՍԴԱՄ-2». ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ ՆՈՐ ԻՇԽՈՂ ԵՌՅԱԿ Է ՁԵՎԱՎՈՐՎՈՒՄ
Իրոք, աշխարհում իրադարձություններն այն կատաղի արագությամբ են զարգանում (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=306453&l=am), որ արդեն անգամ դրանց հետեւելն է բավականին դժվարացել: Բայց մեկ բան հաստատ է՝ տեղի են ունենում այնպիսի իրադարձություններ, որոնք, թեեւ, միանգամայն կանխատեսելի էին, բայց էլի չեն դադարում զարմացնել:
Օրինակ, դեռ մեկ ամիս առաջ ո՞վ կհավատար, որ ՄԱԿ-ի ԱԽ-ում ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը եւ Չինաստանը համատեղ կողմ կքվեարկեն Ուկրաինային վերաբերող բանաձեւին: Նաեւ, որ ամերիկյան նազիր-վեզիրները չեն հետեւի տիրոջ քայլերին: Բայց այդպիսի բան էլ տեղի ունեցավ: Խոսքը Ուկրաինայի վերաբերյալ ԱՄՆ-ի առաջարկած բանաձեւի մասին է, որով անցած երեք տարիներին առաջին անգամ ոչ թե Ռուսաստանին ուղղված դատապարտում էր կամ Զելենսկուն «դեմոկրատիայի հիմնասյուն» դարձնելու փորձ, այլ պարզ եւ հասկանալի կոչ՝ «անհապաղ դադարեցնել ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը» եւ երկարաժամկետ խաղաղություն հաստատել Ուկրաինայի եւ Ռուսաստանի միջեւ: Ու պարզվեց, որ Բրիտանիան, Ֆրանսիան, Հունաստանը, Դանիան եւ Սլովենիան միայն ձեռնպահ են «պատերազմը դադարեցնելուն»: Ճիշտ է, Բրիտանիան եւ Ֆրանսիան կարող էին վետո դնել, բայց չարեցին, հասկանալով, որ այդքան բացահայտ Վաշինգտոնին դեմ գնալը ոչ մի լավ բան չի խոստանում:
Բայց ահա, դրան հաջորդած տարօրինակությունը. Ֆրանսիան թեեւ ձեռնպահ էր, բայց հենց նույն օրը Թրամփն ընդունեց Մակրոնին: Ու երեւի հանդիպումն այնքան ջերմ էր, որ դրանից հետո Մակրոնը հանկարծ հասկացավ, որ պետք է զանգել Պուտինին: Ավելին, որ երկու-երեք շաբաթից ուկրաինական պատերազմը կարող է ավարտվել:
Իհարկե, քիչ հավանական է, որ դրանով Մակրոնը ցույց տվեց, թե կարող է լիբերաստական հարթակից թռիչք կատարել Թրամփի մոտ. նրա դեմ լիբերալական արխիվներում կոմպրոմատների պակաս չկա: Բայց դրանով հանդերձ, նրա նման տատանումները հերթական անգամ ցույց տվեցին, որ Եվրոպայում ներքին ճաքերը միայն խորանում են:
Ամեն դեպքում, նույնիսկ դժվար է հիշել, թե վերջին անգամ երբ են ԱՄՆ-ն, ՌԴ-ն եւ Չինաստանը միասին կողմ քվեարկել նման սկզբունքային թեմայով: Ընդ որում՝ բացահայտ դեմ գնալով Եվրոպայի կամքին: Այնուամենայնիվ, դա եղավ, ինչն արդեն իսկ խոսում է, որ ներկա գործընթացները մտնում են անշրջելիության փուլ: Ասենք, այդ մասին են ակնարկում նաեւ Թրամփի նոր հայտարարությունները, որոնք նա հնչեցրեց Մակրոնի հետ հանդիպմանը: Այդ թվում, որ Ռուսաստանի հետ մասշտաբային տնտեսական ծրագրեր են մշակվում: Ընդ որում, նույն ոճի մեջ էր նաեւ գրեթե զուգահեռ Պուտինի տված հարցազրույցը: Որտեղ, ի դեպ, ՌԴ նախագահը հայտնեց, որ Մոսկվային չի հետաքրքրում այն 500 միլիարդի թեման, որը Թրամփն ուզում է ստանալ Ուկրաինայից՝ հանքերի եւ այլ ակտիվների տեսքով: Այսինքն, Թրամփը կարող է այդ ամենը վերցնել: Եթե խորը նայենք, դա անգամ ձեռնտու է Մոսկվային: Այսինքն, ի՞նչ էր Մոսկվան պահանջում Ուկրաինայից: Նախ, որ ՌԴ-ի կազմ պաշտոնապես վերցված տարածքները կմնան ՌԴ-ին: Թրամփն ակնհայտորեն համաձայն է: Հաջորդը, որ Ուկրաինան չի դառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ եւ կապամիլիտարիզացվի: Թրամփը նույնն է ասում՝ Ուկրաինան ՆԱՏՕ չի մտնի: Նաեւ, երբ ուկրաինական ողջ հարստությունները նրանից վերցնում են, ապա նման իրավիճակում հաստատ Ուկրաինան այլեւս զինվելու, բանակ պահելու մասին անգամ մտածել չի կարող: Վերջապես, Մոսկվան ԱՄՆ-ից պահանջում էր գլոբալ պայմանավորվածություններ, այդ թվում՝ ռազմական ողջ սպեկտորով: Դա եւս այս պահին ընթանում է:
Կարճ ասած, ուկրաինական ուղղությամբ Մոսկվայի բոլոր պահանջները բավարարվում են: Ավելին, այդ գործընթացը մեկ այլ էֆեկտի է հանգեցնում: Այն է՝ երրորդ գերտերությունը՝ Չինաստանը, եւս ՄԱԿ-ում հանդես եկավ նույն դաշտում: Իսկ մինչ այդ, Թրամփը հնարավոր էր համարել ուկրաինական թեման ՌԴ-ի հետ երկկողմ բանակցություններն ավարտելուց հետո, նաեւ Չինաստանի մասնակցությամբ եռակողմ գագաթաժողով անցկացնել: Ու ՄԱԿ-ի այս դրվագը եկավ հուշելու, որ դա առավել քան իրատեսական է:
Այն է, այս ամենից արդեն ոչ թե ընդամենը «Պոտսդամ-2» ի հոտ է գալիս, այլ դա դարձել է «աչքի առաջ դրված»: Պարզապես, ի տարբերություն 1945թ.-ի «Պոտսդամի», Բրիտանիային փոխարինում է Չինաստանը:
Այն, որ այս պահին Բրիտանիան մեկը մյուսի հետեւից նոր հակառուսական պատժամիջոցներ է հրապարակում, կարելի է հասկանալ: Այս գործընթացները նրան տեղափոխում են համաշխարհային լիգայի երկրորդ խումբ, ու իր ունեցած պոտենցիալով կարող է այդ խմբում հավակնել միջին կարգի դերի: Ու փորձում է դիմադրել, բայց հասկանալով, որ առանց ԱՄՆ-ի, հենց դա է Բրիտանիայի իրական կշիռը: Իսկ ահա Ֆրանսիան արդեն վարժվել է այդ միջին դերին, Մակրոնը պարզապես փորձում է ավելի ցած չընկնել, որը երեւի կարողացավ հաջողացնել: Ամեն դեպքում, պետք է դեռ «զանգի Պուտինին», եթե զանգին պատասխանեն, նոր կհաջողացնի:
Մյուս եվրոպացիներն էլ, նման է, որ մի պահ աղմկելով, հիմա գերադասում են սպասել իրադարձությունների ընթացքին. նրանք մինչ այս էլ առաջին խմբում չէին եւ չեն էլ հավակնում այդ դերին:
Արդյունքում, շատ նման է, որ ԵՄ-ն այլեւս նույնիսկ եվրոպական հարցերը լուծելու սուբյեկտ չէ։ Նրանք եվրոպական քաղաքականության օբյեկտ են։ Իսկ նրանց դերը ուրիշների որոշումներն իրականացնելն է։
Բրիտանիան դեռ կգործի, կփորձի վիճակ փոխել: Բայց տեսանելի չէ, թե ինչպես:
ՔԵՐՈԲ ՍԱՐԳՍՅԱՆ
https://iravunk.com/sim/?p=306454&l=am/