Ռեժիսոր, դերասան ՀԱՄԼԵՏ ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆԸ, որը բախտ է ունեցել խաղընկերը լինելու Ազատ Շերենցի, Խորեն Աբրահամյանի, Մհեր Մկրտչյանի եւ այլ մեծերի, այսօր թատրոնում անելիք չունի: Ըստ նրա` թատրոններում հիմնականում երիտասարդ սերունդն է, ինչի մասին դերասանը սիրով ու ուրախությամբ է շեշտում, իսկ տարեց դերասանները` հարկավոր են միայն տարին մեկ կամ երկու անգամ:«ԴԵՐԱՍԱՆԻ ՀԱՄԱՐ ՄԱՀ Է...»
-Իմ թատերական վերջին կարիերան եղել է «Նորք» թատոնում, որից հետո քանդվեց երկիրը, թատրոնները չէին գործում, սկսեցի աշխատել Ազգային ռադիոյում` առաջին ծրագիրն էի վարում: Թատրոն չեմ ուզում վերադառնալ, նախ` տարիքս, հետո` օրերս թատրոններից մեկում էի, անուն չեմ նշում, բոլորն են այդ վիճակում. իմ տարիքի դերասանները թատրոնում այլեւս անելիք չունեն: Կարող է մեկ կամ երկու կերպար լինի, այն էլ` գուցե տարվա մեջ մի դեր խաղաս, որովհետեւ թատրոններում կան իմ տարիքի 10-15 դերասան: Դու կարող ես աշխատավարձ ստանալ ու ոչինչ չանել, ինչը դերասանի համար մահ է:
Քավ լիցի, լավ է, որ երիտասարդներն են խաղում թատրոնում, թող Աստված իրենց կանաչ ճանապարհ տա, արդեն իրենց ցուցադրվելու, ճանաչվելու եւ արվեստը բարձրացնելու ժամանակն է: Այսօր դասավանդելով Երեւանի մշակույթի պետական քոլեջում` որքան էլ կարողանում եմ ուսանողներիս արվեստի նրբությունները հաղորդել, ու նրանք էլ իմ տվածի 30-40 տոկոսն էլ կինոյում ու թատրոնում օգտագործեն, չգնալով էժանագին ֆիլմերի ու ներկայացումների հետեւից, հրաշալի կլինի: Չգնան փողաբեր ներկայացումների հետեւից, որոնք ոչինչ չեն տալիս հանդիսատեսին` 5-15 րոպե ծիծաղեցնելուց հետո դահլիճից դուրս են գալիս դատարկ:
- Այստեղ մեղավորությունն ո՞ւմն է:
- Մենք դպրոցական տարիներին Պատանի հանդիսատեսի թատոնում տարին 3 անգամ պարտադիր աբոնոմենտային ներկայացումներ էինք նայում, հետո մնում էինք դահլիճում ու քննարկում էինք ներկայացումը: Դասարանում 30 աշակերտ էին, միայն ես դարձա դերասան եւ ռեժիսոր: Այսինքն` այդ ժամանակ թատրոնի համար պատրաստվեց նաեւ գրագետ հանդիսատես: Իսկ այսօր մենք էկրանից ի՞նչ ենք տալիս երիտասարդ սերնդին եւ ինչ ենք սպասում նրանցից: Եթե տոպրակով ադիբուդիով են գնում ներկայացում նայելու, կամ` ներկայացման ընթացքում շոկոլադի թուղթը` շըխկ, շըխկ բացում ու կըռտ ծամում, էլ ի՞նչ սպասենք... Կարոտ ենք լավ հանդիսատեսի, ինչպես նաեւ` լավ բեմադրության ու լավ ֆիլմի: Ռուսը մի Չապաեւ է ունեցել` ամբողջ աշխարհը ճանաչում է նրան: Արցախյան պատերազմի հերոսներ ունենք, ամեն մեկը մի լեգենդ, բայց նրանց ճանաչելու համար ոչինչ չի նկարահանվում:
«ՔԻՉ ԷՐ ՄՆՈՒՄ
ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻՑ ՀԵՌԱՑՆԵԻՆ»
-Պարոն Թադեւոսյան, անցյալ տարի Ձեր ուսանողների հետ բեմադրեցիք Մուշեղ Իշխանի «Մեռնիլը որքան դժվար է» պիեսը` նվիրված Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին:
- Այո, պիեսն իմ ուղեղում եղել է դեռեւս ուսանողական տարիներից: Նույնիսկ` հատված բեմադրելու պատճառով քիչ էր մնում ինստիտուտից հեռացնեին, որովհետեւ խորհրդային ժամանակներում Մուշեղ Իշխանը` որպես դաշնակցական, արգելված հեղինակ էր: Բայց Մարատ Մարինոսյանի շնորհիվ ես մնացի, ավարտեցի: Նրա պիեսներից «Կիլիկիո արքա» բեմադրության մեջ որպես բժիշկ եմ խաղացել «Նորք» թատրոնում: Իսկ մինչ այդ, Մուշեղ Իշխանի հետ կապված եմ եղել քրոջ` Նուշիկի միջոցով: Երբ սկսեցի դասավանդել, որոշեցի բեմադրել այս պիեսը: Ճիշտ է, սկզբում եղան լեզվական դժվարություններ ու անհարմարություններ, բայց հաղթահարեցին` կամաց-կամաց ջերմացան այդ պիեսի վրա: Իմ նպատակը ոչ միայն արեւմտահայերենի հետ ծանոթացնելն էր, այլ նաեւ 100-րդ տարելից էր, պիտի հասցնեինք բեմադրել, որովհետեւ դա ուխտ է յուրաքանչյուրիս համար` հիշել, սերնդեսերունդ փոխանցել, ոչ թե` ողբալ, դռներ ծեծել, ծնկի գալ, աղաչել, որ խնդրում ենք, ընդունեք մեր Ցեղասպանությունը, ամա՜ն, մենք ծեծված ու կոտորված ժողովուրդ ենք:
«ՀԱՎԱՏԱՑԵԼ ԷԻՆ, ՈՐ ՕՀԱՆԸ ԳՆՈՒՄ Է ԷՐԳԻՐ»
-Իսկ այդ դեպքում ի՞նչ անենք, ո՞րն է ճանապարհը:
- Ցանկացած ազգի առջեւ սա կարող է ծառանալ, յուրաքանչյուրը պետք է հասկանա, թե ինչ մեծ ցավ ու սուգ է ապրել հայը ու մի պահ գիտակցորեն լինի հայ եւ սրտով մոտենա այս իրողությանը: Այս պիեսում խնդիրը հենց այդպես է դրված` արյան կանչ կա, վերջապես կա ժողովրդի հիշողություն, որ երբեք չի ջնջվում, որովհետեւ ամեն մի ծնված հայի մեջ նստած է Եղեռնի զգացողությունը: Պիտի պատմությունից դասեր քաղենք, բազմադարյա պատմության մեջ մասնատվեցինք, եկանք, հասանք ընդամենը 30 հազար քառ.կմ-ի վրա եւ այսօր էլ մասնատվում ենք, լքում ենք հայրենիքը, որտե՞ղ է մեր սխալը: Այն երազանքը` ի վերջո վերադառնալ ու տիրանալ մեր պատմական հողերին` ոչ թե պատերազմի շնորհիվ, այլ հասցնել մարդկային գիտակցությունն այն տեսակետին, որ ասեն` սա ձերն է, եկեք, տիրացեք, նստեք ձեր պապենական տներում: Չգիտեմ թե ինչպե՞ս, ե՞րբ, բայց յուրաքանչյուր հայի մեջ էրգիր գնալը չի մոռացում: Հետաքրքիր մի պատմություն կա. տարիներ առաջ Օլգա Մելիք-Վրթանեսյանը հեռուստատեսությունում բեմադրում էր Մուշեղ Գալշոյանի «Ծովասարի Օհանը» պիեսը, ես էլ խաղում էի այնտեղ, մի հետաքրքիր տեսարանի ականատես եղանք: Այն տեսարանը, երբ Ծովասարի Օհանին` այդ հայկական հովերով խելագարված ծերունուն տեղափոխում են հոգեբուժարան, իսկ նրան թվում է, թե սահմանները բացվել են ու իրեն տանում են էրգիր, հրապարակում մեքենան կանգ է առնում ու Օհանը գոռում է` էհե՜յ, շնչավորնե՜ր, էրգիր է կերթա՜մ... Այդ տեսարանը նկարահանելիս` գյուղի ծերունիներին օգտագործել էին մասսայական տեսարանում, բոլորը համոզված` մեքենայի հետեւից վազում էին, թե` Օհա՜ն, մեզի լե տար, մեզի լե տար... Երբ տեսարանը նկարահանված էր ու ստոպ տրվեց` 2-րդ դուբլը պիտի նկարեինք, տեսնեիք` թե ոնց թեւաթափ եղան նրանք: Իսկապես հավատացել էին, որ Օհանը գնում է էրգիր: Օհանի դերում էլ` Զարեհ Տեր-Կարապետյանն էր խաղում, այնքան լավ էին գրիմ արել, որ կարծես իսկապես հարեւան գյուղի մի ծերուկ էր:
«ԱՆՕՐԻՆԱԿԱՆ ԷԻՆ ՏԱՐԱԾՎՈՒՄ ԱՅԴ ՀԵՂԻՆԱԿԻ ԳՈՐԾԵՐԸ»
-Պարոն Թադեւոսյան, այդքան տարված լինելով Մուշեղ Իշխանով` բախտ ունեցե՞լ եք հանդիպելու նրա:
- Մի անգամ, մահվանից առաջ, երբ եկավ Հայաստան, հանդիպում եղավ իր հետ: Չնայած` չկարողացա ոչ մի հարց տալ, քանի որ ամբոխը շատ էր, ուղղակի բախտ ունեցա իրեն տեսնելու եւ լսելու: Դա արդեն հեղափոխությունից հետո էր, դրանից հետո մահացավ: Այդ ժամանակ նա ինչ զարթոնքի մեջ էր, այն, ինչ գրել էր, աչքի առաջ տեսնում էր, որ վաղը պիտի կատարվի: Թե հանգամանքներն ինչպես փոխվեցին, արդեն բոլորիս հայտնի է, թե ուր ենք տանում մեր անկախության նավը: Նուշիկի շնորհիվ ծանոթացա այդ փառահեղ մարդու հետ, որը չէր տպագրվում Հայաստանում, չկային գրքերը... Իսկ Նուշիկը ամեն անգամ եղբոր մոտից վերադառնալիս` պատառիկներ էր բերում կոմունիստների ժամանակ ու անօրինական էին տարածվում այդ հեղինակի գործերը:
- Հիմա որեւէ կապ կա՞ տիկին Նուշիկի հետ:
- Նա էլ է արդեն մահացել: Բայց երբ Արտաշես Հովհաննիսյանը «Նորքի» թատրոնում «Կիլիկիո արքան» էր բեմադրում, տիկին Նուշիկը գրեթե ամեն օր փորձերին մասնակցում էր եւ անընդհատ նամակագրական կապերի մեջ էր եղբոր հետ, որ բեմադրվում է պիեսը:
Ռեժիսոր, դերասան ՀԱՄԼԵՏ ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆԸ, որը բախտ է ունեցել խաղընկերը լինելու Ազատ Շերենցի, Խորեն Աբրահամյանի, Մհեր Մկրտչյանի եւ այլ մեծերի, այսօր թատրոնում անելիք չունի: Ըստ նրա` թատրոններում հիմնականում երիտասարդ սերունդն է, ինչի մասին դերասանը սիրով ու ուրախությամբ է շեշտում, իսկ տարեց դերասանները` հարկավոր են միայն տարին մեկ կամ երկու անգամ:«ԴԵՐԱՍԱՆԻ ՀԱՄԱՐ ՄԱՀ Է...»
1
8317 դիտում
2
6890 դիտում
3
3898 դիտում
4
3793 դիտում
5
3018 դիտում
