«ԲԱ ԿՈԶԼԵՎԻՉԻ՞Ն», ԿԱՄ «ՈՉ»-Ի ՃԱՄԲԱՐԻ ԱՆԻՄԱՍՏ ՏՎԱՅՏԱՆՔՆԵՐԸ

«ԲԱ ԿՈԶԼԵՎԻՉԻ՞Ն», ԿԱՄ «ՈՉ»-Ի ՃԱՄԲԱՐԻ ԱՆԻՄԱՍՏ ՏՎԱՅՏԱՆՔՆԵՐԸ

Լյովիկ Զուրաբյանը դարձել է ձախորդության քայլող խորհրդանիշ: Եվ քանզի խելոք մարդիկ ասում են, որ ձախորդների հետ առնչությունները վնաս են առողջությանը, բնական ցանկություն է առաջանում հետը գործ չունենալ: Բայց... հեռուստացույցը միացնում ես` հայտնվում է դեմդ իր նվնվոցով, լրատվական կայքերը բացում ես` էլի ես տեսնում, թերթերում էլ է անպակաս, քիչ է մնում` սառնարանից էլ դուրս գա: Բայց մի կողմ նրա նվնվոցները «ռեժիմի» ու «ՀՀԿ-ի վերարտադրության» մասին, վերջերս մի հետաքրքիր բան ասաց: Որ իրեն` որպես ԱԺ խմբակցության ղեկավարի հասանելիք բավականին շքեղ ծառայողական ավտոմեքենան չէր ուզում վերցնել, բայց, դե հասկանում եք, «ոչ»-ի արշավ կա, բան կա...

«ՈՉ»-Ի ՔԱՐՈԶԻՉՆԵՐԻ ԱՌԱՆՁՆԱՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Սահմանադրական բարեփոխումների հակառակորդները մի քանի տեսակի են: Առաջին տեսակը ՀԱԿ-ն է, որը ներկայացված է նույն միալար երգը երգող նույն գործիչներով: Այդ քաղաքական ուժը նույնիսկ չի կարողացել կամ չի ուզել բոլոր ընտրատեղամասերում ապահովել հանձնաժողովի անդամներ, ովքեր պետական աշխատավարձով պետք է աչալուրջ վերահսկեն հանրաքվեի ընթացքը ու տեսնեն` իրենց առաջնորդների կանխավ ասած «ահավոր կեղծիքները» կան, թե չկան: Դե, բայց երեւի թե, հանձնաժողովականներ ունենալը այնքան էլ ձեռք չի տալիս, քանզի կոնկրետ տեղամասերում պետք է կամ ստորագրեն քվեարկության արձանագրությունը, կամ կցեն չստորագրելը հիմնավորող հատուկ կարծիք: Իսկ դա արդեն փաստաթուղթ է, որի դեպքում չես կարողանա մերկապարանոց պնդել, թե տեսեք` արդյունքը գլխիվայր շուռ են տվել: Ավելի ձեռնտու է լիազորությամբ օժտված մարդ չունենալը եւ անընդհատ ճնշումներից, կեղծիքներից եւ այլ «քըխ» բաներից խոսելը:
«Ժառանգությունն» էլ իր հանձնաժողովականների քվոտաները չի օգտագործել, սակայն «Ժառանգության» պարագայում շունը տիրոջը չի ճանաչի, թե ով է այդ կուսակցությունից, իսկ ով` ոչ: Համենայնդեպս, ԱԺ-ում մնացած միակ կուսակցականը` Զարուհի Փոստանջյանը, հիմնականում երկրով մեկ է պտտվում «Նոր Հայաստանի» «փրկչիստների» կազմում: ԱԺ-ում էլ նրա ճղճղան ելույթները այնքան միատեսակ են, որ  ԱԺ նախագահը նույնիսկ առաջարկեց, որ տիկինը իրեն նեղություն չտա, քանզի կարելի է դնել ելույթի ֆոնոգրամա, եւ դրանից բան չի փոխվի: Բացի այդ, Գալուստ Սահակյանը նրան խորհուրդ տվեց չանտեսել անհրաժեշտ դեղամիջոցները, սակայն նա դժվար թե հետեւի  խորհրդարանի ղեկավարի բարի խորհրդին, քանզի տպավորություն է ստեղծվում, որ ամբիոնից ճղճղալով` օրգազմ է ստանում:

Ինչեւէ, «Նոր Հայաստանի» «փրկչիստները» որեւէ տեղ չեն կարողանում 20 հոգուց ավելի մարդ հավաքել, եւ Փոստանջյանի բազմատաղանդությունը գործին ամենեւին չի օգնում: Երեւի թե դա է պատճառը, որ մինչ «ռեժիմը հեռացնող» «ապստամբություն» սկսելը, նրանք որոշել են Ազատության հրապարակում համերգ անցկացնել, որի հիմնական հերոսն անշուշտ Ռուբիկ Հախվերդյանն է, ով արդեն հասցրել է ցենզուրայից դուրս հրապարակային ելույթով հանդես գալ, եւ ում բառապաշարի հիմնական գոհարները թերեւս դեռ կհասցնենք լսել համերգի ընթացքում:
«Ոչ»-իստների ամենաարդյունավետ մասը, սակայն, գրանտակեր «քաղաքացիական հասարակությունն» է: Նրանք ե՛ւ մարդաքանակ են ապահովում փողոցային  ակցիաների ժամանակ, ե՛ւ Վանոյի ասած` «մի գռուզավիկ փողը» ծախսելու շնորհիվ ոչ միայն հրատարակել են քարոզչական նյութերը, այլեւ ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ արտերկրում անցկացված սեմինարներում նախապատրաստել են ակտիվիստների: Մի մասը պետք է «արտաքին դիտորդություն» անեն հանրաքվեի օրը` շրջելով տեղամասից տեղամաս` իբր «կրկնակի քվեարկողների» հայտնաբերելու նպատակով, մի մասն էլ այժմ Եհովայի վկաների պես բակից բակ եւ դռնից դուռ շրջելով «ոչ»-ի քարոզ են անում, եւ «Ֆեյսբուքում» նրանց արդեն հասցրել են կոչել «ոչ»-ի վկաներ:
Ինչեւէ, «ոչ»-ի քաղաքական հատվածը անհաջողակ, թույլ եւ կամազուրկ է, իսկ «քաղաքացիականը», ինչքան էլ ամերիկյան հարկատուների կանաչ թղթադրամներ ներդնի, պարզապես բավարար ժամանակ չունի ժողովրդի ուղեղները լվալու: Իսկ առանց դրա, օդում կախված է մնում, թե ինչու բողոքավոր քաղաքացին պետք է գնա «ոչ» քվեարկելու, քանզի այդ «ոչ»-ի հետեւանքով հօդս չի ցնդելու ոչ միայն «ատելի ռեժիմը», այլեւ նույնիսկ որեւէ կոնկրետ չինովնիկ:

ԱՄԵՆ ԻՆՉ ԻՐ ՀՈՒՆՈՎ Է ԳՆՈՒՄ

Պարտվելու հեռանկարը «ոչ»-ի ճամբարի որոշ ներկայացուցիչների մղում է ագրեսիայի: Ագրեսիայի առավելագույն դրսեւորումը հրապարակավ տեսնում ենք Զարուհի Փոստանջյանի կատարմամբ, դրանից փոքր-ինչ նվազ` ՀԱԿ խմբակցության ղեկավարի ու քարտուղարի ելույթներում: Իսկ փողոցային միջոցառումների ժամանակ բանը հասնում է նրան, որ լյումպենացված խավի որոշ «ակտիվիստներ» հնչեցնում են անեծքներ եւ հայհոյանքներ բոլոր «այո» ասողների հասցեին, ինչը դժվար թե մարդկանց տրամադրի դեպի իրենց ճամբարը:
Ինչ վերաբերում է ՀՀԿ-ին, ԲՀԿ-ին, ՀՅԴ-ին եւ, ընդհանրապես, «այո» պաշտպանող բոլոր ուժերին, ապա այդտեղ կա ամենօրյա ծավալուն աշխատանք: Իսկ որոշակի` լարվածություն թուլացնող դեր կատարեցին եւ «այո եւ ոչ»` ուղիղ եթերով հեռարձակվող հեռուստաշոու բանավեճերը մարզերում, ուր բանավեճի միջավայրը  հեռու է առճակատումից, քանզի անպայման ընդգրկում է հացի նույն սեղանի շուրջ նստելը:
Ինչեւէ, բնականաբար, ի տարբերություն ընդդիմությանը, բացի քարոզարշավից, իշխանությունն ունի եւ իր ամենօրյա աշխատանքային պարտականությունները, ու դա հատկապես վերաբերում է երկրի ղեկավար կազմին: Այդ առումով բավականին ուշագրավ է ՀՀ նախագահի` որպես գերագույն գլխավոր հրամանատար շրջայցը զորամասերով, այդ թվում եւ` արցախյան: Դա ոչ միայն մեր բանակի մարտունակության, կարգապահության եւ պատրաստվածության հերթական ստուգումն էր, այլեւ լրացուցիչ պատեհ առիթ, որպեսզի քաղաքացիները հավաքական տեսքով տեսնեն սեփական անվտանգության հիմնական երաշխավորի` բանակի զորությունը, եւ հերթական անգամ համոզվեն մեր սահմանների ամուր պաշտպանված լինելու մեջ: Իսկ դա շատ օրախնդիր հարց է, քանզի միջազգային լրահոսը ամեն օր լուրեր է բերում, թե ինչ է կատարվում մեր տարածաշրջանում` մեզանից ընդամենը հարյուրավոր կիլոմետրեր հեռավորությամբ:
Շրջայցի օրերին նաեւ եւս մեկ անգամ հաստատվեց, որ բոլոր փսփսոցները «տարածքներ հանձնելու» վերաբերյալ սին են, եւ Արցախի ղեկավարներն արդեն պաշտոնական մակարդակով հավաստեցին, որ նախորդ սահմաններին վերադարձը բացառված է:
Ի դեպ, շատ խորհրդանշական էր եւ Սերժ Սարգսյանի մասնակցությունը Արցախում` Գանձասարում երկրորդ մատենադարանի բացմանը: Չէ՞ որ ավանդաբար մեր ժողովրդի համար գիրը ոչ պակաս կարեւոր է, քան զորքը, ու արցախյան մատենադարանի բացումը նաեւ հոգեբանորեն հաստատում է, որ Արցախի հայապատկանությունը անառարկելի է եւ անփոփոխելի:

ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳԱԼԱՋՅԱՆ