«ՓՉԱՑԱԾ ՀԵՌԱԽՈՍԻ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆ ԱՅԼԵՎՍ ՉԻ ԱՇԽԱՏՈՒՄ»

«ՓՉԱՑԱԾ ՀԵՌԱԽՈՍԻ ՍԿԶԲՈՒՆՔՆ ԱՅԼԵՎՍ ՉԻ ԱՇԽԱՏՈՒՄ»

«Իրավունքը» սահմանադրական բարեփոխումների հանրաքվեի քարոզարշավի ընթացքի, ինչպես նաեւ վերջին օրերին լրատվամիջոցներում լայն արձագանք գտած թեմաների շուրջ զրուցել է ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր, Միացյալ ազատական ազգային կուսակցության (ՄԻԱԿ) համահիմնադիր ԼԵՎՈՆ ՄԱՐՏԻՐՈՍՅԱՆԻ հետ:

- Պարոն Մարտիրոսյան, ինչպե՞ս կգնահատեք «ռեալիթի շոուների» ձեւաչափով տարվող սահմանադրական փոփոխությունների «այո»-ի եւ «ոչ»-ի քարոզարշավը:
– Սա նոր ձեւաչափ է, եւ ողջունելի է, որ այսպիսի նախաձեռնություն է հանդես բերվել: Կարծում եմ` այն կյանքի իրավունք պետք է ունենա, քանի որ ե՛ւ «այո»-ի, ե՛ւ «ոչ»-ի կողմնակիցներն ազատ, անկաշկանդ իրենց ասելիքը հնարավորություն ունեն տեղ հասցնելու մեր քաղաքացիներին, ինչը շատ լավ է: Թե ինչ արդյունք կունենա այն, քարոզարշավի վերջում կտեսնենք, իսկ այս պահին դեռ քարոզարշավը ընթանում է, եւ վերջնական գնահատականների մասին խոսելը վաղ է:
– Իսկ կտեսնե՞նք Ձեզ քարոզարշավի շրջանակներում` որպես «ռեալիթի շոուների» մասնակից մարզերում:
– Եթե չեմ սխալվում, սկզբից մինչեւ վերջ ողջ քարոզարշավի ընթացքում նույն մասնակիցներն են լինելու: Բայց եթե հնարավորություն լինի` ե՛ւ մարզերում, ե՛ւ Երեւան քաղաքում, ե՛ւ այլ ձեւաչափերով մասնակցելու, մեծ հաճույքով կմասնակցենք:
– Ինչպիսի՞ն է այսօր ՄԻԱԿ-ի մասնակցությունը քարոզարշավին:
– Մենք` որպես Հանրապետական խմբակցության ներկայացուցիչներ, մեր մասնակցությունն ունենում ենք ե՛ւ ելույթների, ե՛ւ քարոզարշավին այլ ձեւերով մասնակցելու տեսքով: Առանձին կուսակցական ծրագիր չունենք` քարոզարշավին մասնակցելու, եւ սա ճիշտ է, որովհետեւ «այո»-ի կողմնակից ենք, իսկ «այո»-ի շտաբը ձեւավորված է ու աշխատում է: Իսկ մենք մեր ուժերի ներածի չափով օգնում ենք «այո»-ի շտաբին:
– Ի՞նչ տեսլական ունեք` սահմանադրական բարեփոխումների հետ կապված:
– Երկու ձեռքով սահմանադրական փոփոխությունների նախագծի կողմնակից եմ: Ինքս սահմանադրական իրավունքի մասնագետ եմ եւ զուտ մասնագիտական տեսանկյունից նույնպես բարձր եմ գնահատում ներկայացված նախագիծը: Միշտ կողմնակից եմ եղել կառավարման խորհրդարանական համակարգին: Մեր կուսակցության ծրագրում, ինչպես եւ շատ այլ կուսակցությունների այդ դրույթը եղել է վաղուց: Եվ զարմանալի է, որ այն կուսակցությունները, որոնք ունեն այդպիսի ծրագրային դրույթ, հիմա դրան դեմ են, ինչն ինձ համար բացարձակապես անհասկանալի է: Իհարկե, 100 տոկոս համամասնական ընտրակարգին, անձամբ ես, դեմ եմ եղել եւ համարում եմ, որ ավելի ժողովրդավարական է 100 տոկոս մեծամասնական համակարգը: Բայց փոխզիջումային տարբերակ է ընտրվել, եւ սա նույնպես երկար տարիների ընդդիմության պահանջն է եղել: Ամեն դեպքում, այն նախագիծը, որը ներկայացվել է, ժողովրդավարական երկիր ունենալու մեծ գրավական է, եւ, կարծում եմ` բոլորս պետք է ամեն ինչ անենք, որ այս փոփոխություններն ընդունվելուց հետո դրանում առկա դրույթներն իրագործվեն մեծ արդյունավետությամբ: Ու այն պետք է բոլորիս` մեր հասարակությանը եւ մեր սերունդներին, ու սա չափազանցություն չէ: Խորհրդարանական կառավարման համակարգն ավելի ժողովրդավարական է, որը պայմաններ է ստեղծում քաղաքական համակարգի, կուսակցությունների, ընդդիմության դերի կայացման եւ այլն: Այնպես որ, ես լավատես եմ եւ պատրաստվում եմ իմ ուժերի չափով աջակցել այս բարեփոխումներին:
– Անդրադառնանք եւս մի կարեւոր թեմայի. Արցախի վերաբերյալ ամեն հարց մեծ աղմուկ է դառնում, նույնը եղավ ԼՂՀ նախագահ Բ. Սահակյանի այն հայտարարության հետ կապված, որ Ստեփանակերտի օդանավակայանը կարող է օգտագործվել Սիրիայում ՌԴ-ի ռազմական ուժերի կողմից իրականացվող հակաահաբեկչական գործողությունների համար: Ի՞նչ կասեք այս մասին:
– Ես պարոն Բ. Սահակյանի ելույթը չեմ լսել, եւ չեմ կարող որեւէ բան ասել այդ հարցի վերաբերյալ: Համենայնդեպս, չեմ կասկածում, որ պարոն Սահակյանը հայրենասեր պետական գործիչ լինելով` որեւէ վատ բան կասի կամ կանի Արցախի համար: Սա նույնիսկ քննարկման ենթակա չէ: Եվ իմ կողմից ուզում եմ ուրախություն հայտնել առ այն, որ մեր համաքաղաքացիները միշտ զգոն են եւ ցանկացած կասկածի դեպքում` Արցախի ճակատագրի վերաբերյալ իրենց ձայնն են բարձրացնում: Այլ հարց է, որ միշտ չեն մարդիկ լավ տեղեկացված, թե ինչ քննարկում է եղել, կամ ինչ ելույթներ են տեղի ունեցել: Նույնը նաեւ վերջերս իմ դեպքում եղավ, երբ ինչ-որ կոնտեքստից դուրս մի ուրիշ հարցի էի պատասխանում, եւ վերագրեցին ինձ մտքեր, որոնք երբեք չէի արտահայտել: Բայց, ամեն դեպքում, լավ է, որ մեր հասարակությունը զգոն է այս հարցում, եւ, չեմ կարծում, որ որեւէ մեկը կարող է իրեն թույլ տալ լուծումներ պարտադրել, պահանջել կամ առաջարկել այս հարցում, որոնք հայանպաստ չեն եւ մեր շահերին դեմ են:
– Վերջակետ դնելով Ձեր անվան շուրջ բարձրացված աղմուկին` չե՞ք կարծում, որ ուղղորդված «հարձակում էր»: Քանի որ օրեր շարունակ վերլուծվում եւ մեկնաբանվում էր այն, թե իբր Լ. Մարտիրոսյանը կողմ է ԼՂՀ ազատագրած տարածքները զիջելուն:
– Հնարավոր է եւ ուղղորդված հարձակում էր, բայց թեման այնքան դատարկ էր: Փառք Աստծո, մենք 21-րդ դարում ենք ապրում, ինտերնետիզացված հասարակություն ենք, եւ համացանցում փնտրելով` կարելի է հեշտությամբ մեկ վայրկյանում գտնել եւ դիտել տեսանյութը, որտեղ հստակ երեւում է, թե ինչ եմ ասել: Այսինքն` փչացած հեռախոսի սկզբունքն այլեւս չի աշխատում: Եվ ակնհայտ է, որ այն մտքերը, որոնք ինձ են վերագրվել, ուղղակի, իմ ասածների հետ ոչ մի կապ չունեն: Ընդամենը պատասխանել եմ ռուսական թերթերից մեկում տեղ գտած հրապարակման մասին հարցին եւ ասել, որ մտահոգվելու ոչինչ չկա, այստեղ կարեւոր է, թե որ փաստաթուղթն է Արցախի հակամարտության կարգավորման վերջում լինելու դրված սեղանին, եւ որն է իրագործվելու: Իսկ այն, որ փոխզիջումային տարբերակի մասին վերջին 23 տարիների ընթացքում բոլոր մակարդակնեով խոսել ենք, այստեղ բացարձակապես որեւէ նորություն չկա, ու դրանից սարքել ինչ-որ պատմական ապոկալիպտիկ երեւույթ, ուղղակի, չի ստացվի:
– Միգուցե, հասարակությունն այլեւս տարբերվող կարծիք լսելու ունակ չէ...
– Տարբերվող կարծիք չի հնչել, պարզապես, կրկնել եմ այն, ինչ վերջին տասնամյակների ընթացքում հայկական կողմից միշտ էլ հնչել է: Եվ որեւէ մեկը չի ժխտի, որ մենք փոխզիջումային տարբերակով ենք ցանկանում լուծել Արցախյան հիմնախնդիրը: Այլ խնդիր է, որ Ադրբեջանը պատրաստ չէ փոխզիջումնների, եւ սա է հարցը, ոչ թե այն, ինչ հայկական կողմում են քննարկում, որովհետեւ որեւէ բան չկա քննարկելու` ոչ ոք չի պատրաստվում հենց այնպես ինչ-որ քայլերի դիմել, այն էլ առաջիկա օրերի ընթացքում: Ի դեպ, որոշ մեկնաբանություններ էլ այդպես գրվեցին, թե Ազգային ժողովի պատգամավորն է վերցնում, հանձնում Արցախը, սակայն այդ անհեթեթությունը կարճ կյանք ունեցավ, որովհետեւ, իսկապես, թեման բացարձակապես զուրկ էր բովանդակությունից:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ