«Ցավոք, նորանկախ Հայաստանը մի կարգին նախարար չունեցավ»

Վիպասան, դրամատուրգ, արձակագիր ԱՆՐԻ ԲԱԳՐԱՏՈՒՆԻՆ կարծում է, որ հայրենիքի գաղափարով ապրող ու շնչող գրողին Մշակույթի նախարարությունը, մասնավորապես` նախարարները ոչինչ չեն տալիս: Ըստ նրա` այսօր մշակույթի, մասնավորապես գրականության ոլորտը սարսափելի վիճակում է:

«ԳՐՈՂՆԵՐՆ ԻՐԵՆՑ ՈՒՍԵՐԻ ՎՐԱ ԵՆ ՊԱՀՈՒՄ ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՈԼՈՐ ՃՅՈՒՂԵՐԸ»

- Մշակույթի նախարարությունը` նախարարները, արժանին չեն տալիս այն գրողին, ով ապրում ու շնչում է երկիր հայրենիի գաղափարով: Այդ վարձքը` թեկուզ պետպատվերային տպագրությամբ, պարտավոր էին տալ: Ցավոք, ի սկզբանե, նորանկախ Հայաստանը մի կարգին նախարար չունեցավ` անկախ նրանց մարդ տեսակից եւ վաստակից...

Մշակույթի, մասնավորապես գրականության ոլորտում այսօր սարսափելի է վիճակը, քանի որ սպասված վերածնունդը չկա: Խնդիրները շատ են, առաջինը գրող-ընթերցող կապն է, որ մի կերպ լուծում ենք` համահեղինակային ժողովածուների կամ համացանցի միջոցով... Գրողները հավաքվում են միասնության կամրջի շուրջ եւ միասնակականորեն տպագրում են հավաքածուներ ու ալմանախներ, եւ պետք է շնորհակալ լինենք սրա համար, որովհետեւ ըստ էության, գրողներն իրենց ուսերի վրա են պահում ժամանակակից գրականության բոլոր ճյուղերը...

«ԱՅՆՔԱՆ ԷԼ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏ ՉԷ ԼԻԼԻԹ ՄԱԿՈՒՆՑԻ 100-ՕՐՅԱ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ»

- Վերջերս լրացավ ՀՀ մշակույթի նախարար Լիլիթ Մակունցի պաշտոնավարման 100 օրը, Դուք ինչպե՞ս կգնահատեք նախարարի 100 օրը` գործնականում փոփոխություններ կամ առաջընթացներ կա՞ն:

- Այնքան էլ արդյունավետ չէ Լիլիթ Մակունցի 100-օրյա կառավարումը, իհարկե սպասում էի ավելիին, սակայն չշտապենք: Համենայնդեպս գրականության մասով, գիտեք, մենք գրականությունը դիտարկելով որպես մշակույթի ճյուղ` մոռանում ենք նրա կրթական լինելը եւ Կրթության նախարարության դերը այս հարցում: Գտնում եմ, որ կրթության եւ Սփյուռքի նախարարները եւս պատասխանատու են գրողների եւ արդի հայ գրականության առջեւ: Սա է իմ մոտեցումը, որը, վստահ եմ, շատերը կկիսեն` չէ՞ որ Սփյուռքում էլ լուրջ գրողներ ունենք:

- Մշակույթի նախարարությունը 2019-ից վերացնում է պետպատվերով գրքեր տպագրելու ինստիտուտը, ինչպե՞ս կգնահատեք դա:

- Վատ, իհարկե վատ եւ տգիտություն: Դա աններելի ապտակ է ժամանակի մշակույթի կարեւորագույն ոլորտին եւ դրա գործիչներին, որոնք, ինչպես ասացի, մի կերպ են տպագրվում, որ կապը ընթերցողի հետ վերջնականապես չջնջվի: Հուսանք` նախարարը դեռ մտքափոխ կլինի, գոնե գրական գործիչներիս ականջալուր լինելով:

«ՉԵՄ ԿԱՐԾՈՒՄ, ԹԵ ԳՐՈՂ-ՄՏԱՎՈՐԱԿԱՆԸ ԿՈՐՑՐԵԼ Է ԻՐ ԴԵՐՆ ՈՒ ՆՇԱՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ»

- Ի վերջո, վերջին տարիներին ինչո՞ւ մտավորականի` գրողի դերն այսքան թուլացավ, ունենք գրողներ, բայց մյուս կողմից էլ` նրանց խոսքը նախկինի նման կշիռ չունի հանրության կյանքում: Միայն խրախուսվում է ցենզուրայից դուրս գրականությունը, ինչն էլ ճանաչում է բերում հեղինակին: Ի՞նչը մեզ հասցրեց սրան:

- Թող ներեն ինձ ընկերներս... Մեղքը պետք է փնտրել երկուստեք: Ե՛վ գրողների մեջ, ե՛ւ նրանց, ովքեր գրողներին չեն ծանոթացնում հանրությանը... դա ՀԳՄ-ն է, դա մյուս միություններն են եւ այլն: Իսկ խոշոր հաշվով, չեմ կարծում, թե գրող-մտավորականը կորցրել է իր դերն ու նշանակությունը: Դա երբեք չի պատահի, քանի որ հայ ազգը գիտի` որտեղից է գալիս եւ ուր է գնում:

- Պարոն Բագրատունի, կարծես թե, խոսքի ազատություն է, այսօր սոցցանցում գրառում անողն իրեն գրող է հռչակում, ինչպե՞ս պետք է պայքարել այս ամենի դեմ:

- Ի վերջո ընթերցողն է տալիս այդ մեծ կոչումը` այդ թագադրումն անում է հանդիսատեսը: Ինչպես Խորեն Աբրահամյանը կասեր. «էս ոնց է պատահել, որ ամեն`« սարի գլխին մի բան կա` չեմ ասի, ինչ է», ասողը իրեն բանաստեղծ է կոչում»: Ինչքան ուզում են կոչեն... Այդ կոչումը, բարձրագույն կոչումը կարող է տալ միմիայն ընթերցողը... Պետք չէ կարծել, թե համացանցը ողողված է տգետներով:

Զրուցեց ԼԻԼԻԹ ԵՂԻԱԶԱՐՅԱՆԸ

Այս թեմայով Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև շփումները շարունակվում են․ խաղաղության գործընթացի մի քանի ուղղություններ կան․ Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Արմատապես փոխում է ժամանակակից պատերազմի բնույթը. Վան Համբարձումյան Պապիկյանը մայիսի 6-ին հանդիպել է Հունաստանի ազգային պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասի հետ Կյանքից հեռացել է գիտության եւ կրթության սերմնացանը. Հրանուշ Հակոբյանը ցավակցագիր է հղել ԵՊՀ գիտխորհրդի դահլիճում հայրենակցական միության նախագահի ընտրությունը վատ նախադեպ եմ համարում. Բալասանյան