Փառատոնի շրջանակներում՝ Խաչատրյանի «ստվերում մնացած» գործերը

Ժամանակին, երբ խաչատրյանական երաժշտության շուրջ զրուցում էինք ճանաչված երաժշտագետ, պրոֆեսոր Արմեն Բուդաղյանի հետ, նա համակարծիք լինելով դիտարկմանը, թե կենդանության օրոք հանճարեղ Արամ Խաչատրյանի մեծակտավ գործերը՝ ավելի հաճախ կատարվելով, կարծես ստվերել են նրա կամերային երաժշտությունը, ասել էր. «Այո, եղավ այնպես, որ Խաչատրյանը՝ ով սիրով աշխատում էր տարբեր ժանրերում, մասնավորապես՝ բալետի, սիմֆոնիայի, գործիքային կոնցերտի, կարծես երկրորդ պլան էր մղել կամերային երաժշտությունը, մինչդեռ այն նրա ստեղծագործական գործունեության մեջ իր արժանի տեղն ունի։ Բայց ինչպես նշեցիք, մեծ կտավի գործերը կարծես ստվեր էին գցում դրանց վրա»։

Օրերս «Արամ Խաչատրյան» համերգասրահում Հայաստանի ազգային ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի կողմից անցկացվող Երեւանյան 15-րդ միջազգային երաժշտական փառատոնի համերգներից մեկում երբ հանդիպեցինք երաժշտագետին, նա ոգեւորությամբ ասաց, որ փառատոնի շրջանակներում հատուկ կազմակերպված է մեկ երեկո, որի ընթացքում կհնչեն միայն կոմպոզիտորի այն կամերային գործերը, որոնք կատարվել են նրա կենդանության օրոք, վերջին հեղինակային կամերային երկերից բաղկացած համերգային ծրագրում (Խաչատրյանի վերջին հոբելյանական համերգները կայացել են Մոսկվայում, 1973թ. դեկտեմբերի 19-25-ը։ Հետո պրոֆեսորը մանրամասնեց. «Կկատարվի, օրինակ, Խաչատրյանի Դաշնամուրի սոնատը։ Այստեղ դրսեւորվում է Խաչատրյան դաշնակահարի՝ ռոյալին վիրտուոզ տիրապետելու օժտվածությունը։ Գիտեք, որ նա պաշտոնապես չլինելով դաշնակահար, հիանալի էր տիրապետում գործիքին։ Հաջորդ գործը, որ կհնչի, Դաշնամուրային տրիոն է։ Երբ ասում ենք դաշնամուրային տրիո, պատկերացնում ենք գործիքների դասական կազմ՝ ջութակ, թավջութակ, դաշնամուր։ Այս գործում նա ընտրել է անսովոր կազմ՝ կլարնետ, ջութակ, դաշնամուր։ Կա կարծիք, որ կլարնետի միջոցով  հեղինակը վերարտադրել է ժողովրդական երաժիշտ-կատարողների ելույթներն ու ժողովրդական գործիքների հնչողությունը, իսկ ջութակի միջոցով՝ հայկական ժողովրդական լարային գործիքները, մասնավորապես քամանչան»։

Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այս հասցեով՝ https://www.aravot.am/2023/11/06/1380814/

© 1998 - 2023 Առավոտ – Լուրեր Հայաստանից

Այս թեմայով Շատ կարևոր է ռուսական մշակույթի դերը մեր մատաղ սերդնի կրթության զարգացման մեջ. ՆԱՆԱ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ ԱԺ-ն ՔՊ-ականների 57 կողմ ձայներով վավերացրեց կապիտուլյացիայի տարրեր պարունակող համաձայնագիրը «Թատրոն կայարանի» «Պույ-պույ մկնիկը» հասավ Հրազդան «Կոնսերվատորիայի ռեկտորի խարդախությունների մասին Փաշինյանին նամակ գրելուց հետո` դարձա գործազուրկ». ՆԱՆԱ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆ Հայաստանի կարատեի միության նոր աջակիցն է Կարեն Մարգարյանը