Կարող են դառնալ էթնոցիդի եւ ցեղասպանության գործիք. մեզ մենակ «Իմուն պարեկ»-ն էր պակաս
ՆերքաղաքականԱռողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) եւ ՀՀ առողջապահության նախարարությունը, Եվրոպական միության աջակցությամբ` Հայաստանում վերջերս կազմակերպել էին Կրթական նախաձեռնությունների միջոցով իմունականխարգելման վերաբերյալ գիտելիքների ամրապնդմանը նվիրված ԱՀԿ տարածաշրջանային հանդիպում: Հանդիպմանը մասնակից 7 երկրների պատվիրակություններին ներկայացվել են «Իմուն պարեկ» նորարարական կրթական հարթակի փորձնական ներդրման արդյունքները Հայաստանում: «Իմուն պարեկ»-ը խաղերի վրա հիմնված նորարարական կրթական հարթակ է՝ մշակված Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության եվրոպական տարածաշրջանային գրասենյակի կողմից: Մոդուլը փորձնական գործարկվել է Հայաստանի 5 դպրոցներում եւ մինչ այժմ կիրառվել ավելի քան 500 աշակերտի կողմից: ԱՀԿ-ի, Հայաստանի Առողջապահության նախարարության եւ ԿԳՄՍ նախարարության միջեւ սերտ համագործակցության եւ ԵՄ ֆինանսական աջակցությամբ, «Իմուն պարեկ»-ը շուտով կդառնա հանրակրթական ուսումնական ծրագրերի մի մասը: Մինչդեռ «Հայոց եկեղեցու պատմությունը», որպես առանձին առարկա, այլեւս չի դասավանդվի: Այս մասին «Իրավունք TV»-ի տաղավարում զրուցել ենք «Մեկ առողջություն» կոալիցիայի ղեկավար ԳՐԻԳՈՐ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆԻ հետ:
— Հանրային հեռուստատեսության պատրաստած ռեպորտաժում արդեն իսկ աշակերտներն ասում են, որ ինչ պատվաստում առաջարկվում է, պետք է պատվաստվել: Փաստորեն, հիմա էլ երեխաների միջոցո՞վ են փորձելու պարտադրել տարատեսակ փորձարարական պատվաստանյութերով պատվաստվել:
— Այն գործիքակազմը, որը կիրառվում է, արդեն իսկ վկայում է այն մասին, որ մեր բնակչությանը բավարար չէ ենթարկեցին կլինիկական փորձարկումների, հիմա էլ անցել են փորձարկումներ կատարելուն մեր մատղաշ սերնդի` երեխաների վրա: Ես տեղեկացված չեմ, թե որքանով է այդ «նորարարության»-ը տրվել փորձագիտական գնահատական, բայց միանգամից ասեմ, որ պատվաստումները թերեւս ամենագործուն, կարելի է ասել, գործիքն է վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման համար: Բայց նաեւ իմունականխարգելումը, երբ հայտնվում է չար ձեռքերում, ինչպես մեր երկրում է, նրանք կարող են դառնալ էթնոցիդի եւ ցեղասպանության գործիք: Ուստի`անկախ նրանից, թե այն կլինի ԵՄ-ի աջակցությամբ, թե` ԱՀԿ-ի, ես մեր պատմության այս փուլում անթույլատրելի եմ համարում որեւիցե մի պիլոտային փորձարկում, մանավանդ կապված իմունականխարգելման հետ: Ինչպես գիտեք, այսօր մեր բնակչության վստահությունը շատ արդարացիորեն նվազել է պետական իմունականխարգելման ծրագրի նկատմամբ, եւ դա ունի իր օբյեկտիվ պատճառները, որովհետեւ փաստացի այսօր մեր երկրում իշխանությունը բռնազավթած հայրենադավների խմբավորման առողջապահական բլոկի համար պատասխանատու ենթախմբավորումը մի քանի անգամ արդեն ի ցույց է դրել, որ պատրաստ է ցանկացած հանցագործության` ընդդեմ սեփական ժողովրդի եւ մարդկության: Եթե հիշում եք, տխրահռչակ քովիդի ժամանակ, ինչպես կասեր դասականը, «լկտի» ստեր էին ասում` փորձելով մեր բնակչությանը հրամցնել այն, ինչ նրանց պարտադրված է: Չէին խորշում ոչ մասնագիտական հայտարարություններից, ամեն կերպ փորձում էին մոլորեցնել բնակչությանը, ամեն տեսակի խաբկանքի եւ շանտաժի էին գնում, ընդհուպ գործողությունների էին դիմում, որոնք դեռ պետք է քրեաիրավական գնահատական ստանան: Այդ ամբողջը հաշվի առնելով` մեղմ ասած, խիստ կասկածանքով եմ վերաբերվում այս նախաձեռնությանը, հատկապես, երբ երեխաներն արդեն ասում են, որ բոլոր պատվաստանյութերով պետք է պատվաստվել: Այո՛, ես գտնում եմ, որ երեխաները չպետք է վախենան պատվաստանյութերից, պետք է գիտակցեն, որ իմունականխարգելումն առհասարակ կոչված է իրենց զերծ պահել վարակիչ հիվանդություններից, բայց ոչ մեր պարագայում, որովհետեւ մեր երեխաները եւս պետք է գիտակցեն, որ այսօր առողջապահության ոլորտը հայտնվել է անաստված, անհայրենիք, հայրենադավ ինչ-որ հանցավոր խմբավորման ձեռքում, որը կատարում է պատվերներ, եւ չի խորշի կատարել նույնիսկ ցեղասպանություն` օգտագործելով տարբեր միջոցներ:
ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ
Հ.Գ.- Հարցազրույցն ամբողջությամբ դիտեք տեսանյութում.