75-ամյա վաստակավոր արտիստը՝ սահմանապահ դիրքերում

Ծննդյան 75-ամյակի առթիվ «Իրավունքը» զրուցել է Երեւանի Մնջախաղի պետական թատրոնի դերասան, ռեժիսոր, ՀՀ վաստակավոր արտիստ ՅՈՒՐԻ ԿՈՍՏԱՆՅԱՆԻ հետ:

— Շուտով լրանում է Ձեր 75-ամյակը: Ի՞նչը Ձեզ ստիպեց այս տարիքում մեկնել սահմանապահ դիրքեր:

— Ես դեռ վաղուց էի ուզում լինել դիրքերում, բայց տարիքի պատճառով չէի կարողանում գնալ: Որպես կամավոր՝ 15 օր եմ եղել ՊՆ հովանու ներքո: Եվ այդ օրերին գրեթե չեմ զիջել որեւէ երիտասարդի: Արել եմ այն ամենը, ինչ անում են դիրքերում` աման լվանալուց սկսած՝ մինչեւ խրամատ փորելը: Ուզում էի իմ կաշվի վրա զգալ այն, ինչ տեղի է ունենում մեր դիրքերում: Փառք Աստծո, պատերազմ չեղավ: Ի վերջո, ես չէի գնացել, որ պատերազմ լինի, այլ խաղաղության համար էի մեկնել պայքարելու: Եթե պատերազմ լիներ, կմնայի այնտեղ:

— Պարոն Կոստանյան, այսօր ի՞նչ վիճակում են մեր զինվորները:

— Ձեր այդ հարցին թույլ տվեք չպատասխանել, որովհետեւ դրանք ներքին հարցեր են` թշնամին միշտ հետեւում է: Չի կարելի պատմել մեր զինվորականների ու դիրքերի հետ կապված որեւէ բան: Ես դա սխալ եմ համարում: Գոյություն ունի «զինվորական գաղտնիք» հասկացողություն:

— Ձեր ընտանիքն ինչպե՞ս արձագանքեց դիրքեր գնալու գաղափարին:

— Իհարկե, ե՛ւ ընտանիքս, ե՛ւ թատրոնը, ե՛ւ ինստիտուտը, որտեղ դասավանդում եմ, ասացին, որ ես իրենց պետք եմ: Դրանով փորձում էին ինձ հետ պահել, բայց, միեւնույնն է, գնացի: Տղաներս էլ էին ուզում ինձ հետ գալ, բայց աշխատանքի բերումով չկարողացան...

— Նոյեմբերի 30-ին Ձեր 75-ամյակն է, բայց նշվելու է դեկտեմբերի 1-ին Մնջախաղի պետական թատրոնում: Սիրո՞ւմ եք Ձեր ծննդյան օրը շուքով նշել:

— Ծնունդս նշելու ձգտում երբեք չեմ ունեցել: Մարդու համար ամեն լուսաբացն է ծնունդ: Նշել մի օրը, որպես եղելություն՝ որ ծնվել եմ, ինձ համար այդքան էական նշանակություն չի ունեցել: Բայց որ թատրոնը որոշել է հենց բեմում շնորհավորել իմ 75-ամյակը, ես չեմ կարող դեմ կանգնել եւ ասել` ոչ: Ես իմ ծննդյան տարեդարձը հատուկ նշելու սովորություն չունեմ: Ի դեպ, տղայիս ծննդյան օրը դեկտեմբերի 1-ին է, եւ քանի որ ես չեմ սիրում իմ ծննդյան օրը հատուկ նշել, դեկտեմբերի 1-ին` տղայիս ծննդյան հետ եմ միշտ նշել:

— Ձեր տղաներն է՞լ են արվեստի բնագավառից:

— Տղաներս տնտեսագետներ են: Նրանք նույնիսկ հրավեր են ունեցել արտասահմանում աշխատելու եւ ապրելու: Եվ այդ հարցում երբ իմ կարծիքը ուզեցին իմանալ, ասացի, որ արտասահման գնալը չի փախչի, դուք Հայաստանում դժվարություններ հաղթահարելով հասեք նրան, որ ձեր գործն ունենաք տեղում: Եվ նրանք մնացին Հայաստանում:

— Այսինքն` Դուք դե՞մ եք Հայաստանից մեկնելուն:

— Այո, դեմ եմ, որ Հայաստանից գնում են: Այսօր մեծ մասամբ գնում են բարեկեցիկ ապրելու համար: Թող նյութական առումով քիչ վաստակեն, բայց մնան Հայաստանում: Բոլոր գնացողներին ասում եմ` եկե՛ք Հայաստան: Այս տարածքի վրա ամեն ինչ էլ հնարավոր է անել: Եկեք, վայելք ձեր հողն ու ջուրը: Հայաստանից լավագույն տեղ աշխարհում դժվար թե գտնվի: Մեր հողն ու ջուրը, մեր Արարատը, եւ այն էներգետիկան, որ կա ամբողջ լեռնաշխարհի վրա, ոչ մի տեղ չկա:

— Վերադառնանք Ձեր 75-ամյակին` երբ հայացք եք նետում անցյալ, կա՞ն չավարտված կամ չիրականացված գործեր:

— Ես այս հարցին հոգեբանական տեսանկյունից եմ մոտենում: Մարդն իրականում չպետք է ունենա զուր ցանկություններ: Միշտ հարցերին մոտեցել եմ ռեալ: Ունեցել եմ իրականանալի ցանկություններ: Նույնիսկ «ցանկություն» բառն ինձ չի գոհացնում: Ոչ թե ցանկություն, այլ պետք է ձգտում ունենանք ...Պետք է ձգտել լինել հայրենասեր, ազգային գաղափարները քո մեջ կրող հայ, երկրի համար արժանի քաղաքացի, որպեսզի առաջինն ինքդ քեզ, քո աշխարհայացքին չդավաճանես: Իսկ ես անում եմ այն, ինչ իմ ձեռից գալիս է: Երեք տեղ եմ աշխատում, եթե այդքան անհրաժեշտություն չլիներ աշխատավայրում իմ ներկայությունը, հաճախակի կգնայի դիրքեր, որտեղ շատ քիչ են գնում ինտելեկտուալները: Նրանք առաջարկում են՝ ինչ-որ բաներ ասելով` պետք է այսպես անել, պետք է այնպես անել, որի հետ համաձայն չեմ: Մի՛ ասա՝ պետք է ու սպասիր, թե ով կանի քո փոխարեն: Ասո՞ւմ ես, ի՛նքդ արա: Չի կարելի սարքել մկների ժողով, հետո մտածել, թե ով տանի զանգը կախի: «Պիտին» ու «պետք են» այսօր դարձել են ամենօրյա խոսք, որը չի սազում մեր ժողովրդին...

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով «Միայն թուրքը  կարող է թատրոն փակել». ՎԼԱԴԻՄԻՐ ԿՈՍՏԱՆՅԱՆ Ավինյանը «զադնի» դրեց, Դովլաթյանը՝ «թռա՞վ» Ամուսնացել է Ծովինար Կոստանյանը. նրա երջանկության տոնը կայացավ Հոխիկյանի հուշագիրը հիշեցրեց 2018-ին իր կատարված երազանքի մասին Բացառիկ հայ եւ բացառիկ լեզվաբան. բացվեց Յուրի Դավթյանի հուշատախտակը