ՀԷՑ-ի պետականացումը ոչ միայն տնտեսական, այլ նաև քաղաքական հետևանքներ կարող է ունենալ․ Տնտեսագետը ահազանգում է
ԹեմաԱԺ-ն երկրորդ ընթերցմամբ ընդունեց նախագիծ, որով հնարավոր կլինի պետականացնել ՀԷՑ-ը: Ինչպիսի՞ տնտեսական հետևանքներ կարող են լինել ՀԷՑ-ի պետականացման արդյունքում հարցին անդրադարձել է տնտեսագետ Գագիկ Մակարյանը․
-90-ական թթ-երին, երբ ՀԷՑ-ը ձևավորվեց, շատ ինժեներական աշխատանքներ արվեցին, հետո մնացին այդ մակարդակի վրա: Հիմա տարվել են ահռելի աշխատանքներ, որոնք ուղղված են եղել համակարգի բարելավմանը: Նրանք իրենց սեփական միջոցներից, վարկերի միջոցով ներդրումներ են կատարել, Էլէներգիայի գնի էական թանկացում չի եղել, մինչդեռ նախկինում, երբ ռուսական կողմն էր կառավարում, գների թանկացման հարցեր կային:
Այս բոլորը մանրամասն թվարկում եմ, որովհետև ՀԷՑ-ն ունի էական պարտավորություններ, և երբ պետությունն այն ցանկանում է պետականացնել, բնականաբար, նաև պետք է մարի այդ պարտքերը, նաև շարունակի ներդրումներ կատարել, որ համակարգը լավ աշխատի:
ՀԷՑ-ը, որոշ ներդրումներ կատարելով, փորձել է համակարգն ահագին փոխել, բայց համակարգը շատ մեծ է, շատ ծանր համակարգ է ու բավականին էլ թանկ է հիմա՝ իր վերցրած վարկերով, պարտավորություններով բավականին մեծ գումար է՝ գրեթե 700-800 միլիոն դոլարի է հասնում։ Այսինքն, պետությունը, կարծում եմ, որ վերցնելով ՀԷՑ-ը, երևի երկար չկարողանա պահել, գուցե հետագայում ավելի լավ պայմաններով կփորձի մասնավորեցնել:
-Պարոն Մակարյան, եթե ամփոփենք՝ ի՞նչ քայլեր պետք է արվեն նախքան ՀԷՑ-ը պետականացնելը։
- Նախ՝ պարտադիր պետք է արվի տեխնիկական աուդիտ։ Պետք է հստակ գնահատվի համակարգի վիճակը՝ լարերը, ենթակայանները, սարքավորումների տարեթվերը, վերանորոգման ծավալը։ Միայն այդ տվյալների հիման վրա հնարավոր կլինի հաշվարկել, թե ինչ ռիսկեր է ստանձնելու պետությունը։ Առանց այս նախնական քայլերի, պետականացումը վտանգավոր է։
Այս գործընթացը մեծ ռիսկեր ունի և պահանջում է լրջագույն նախնական վերլուծություն։ Պետականացումը ոչ միայն տնտեսական, այլ նաև քաղաքական հետևանքներ կարող է ունենալ, և առանց համակարգային, հաշվարկված մոտեցման՝ այս որոշումը կարող է վերածվել նոր խնդիրների աղբյուրի։
- Ինչպե՞ս կազդի ՀԷՑ-ի պետականացումը ներդրումային միջավայրի վրա։
- Սա շատ զգայուն հարց է։ Նման գործողությունները կարող են վատ ազդել ներդրողների վստահության վրա՝ թե՛ տեղական, թե՛ օտարերկրյա։ Եթե մի ոլորտում այսօր պետականացնում են, ներդրողները կարող են վախենալ, որ նույնը կարող է պատահել իրենց ոլորտում։ Պետք է գործել ծայրահեղ հաշվարկված կերպով։

