Նոր աշխարհակարգում` Սոչիի երիտասարդական ֆորումի մասին. Աղվան Պողոսյան

Համաժողովի մասնակիցները քննարկել են տեղեկատվական պատերազմների եւ գաղափարական դրոշմների դարաշրջանում երկրների միջեւ երկխոսության կարգավորման ուղիները: Միաժամանակ նշվել է, որ համաշխարհային գրեթե բոլոր նշանակալի իրադարձություններն այսօր խիստ կողմնակալ լուսաբանում են ստանում արեւմտյան ԶԼՄ-ներում, որոնք գերակշռում են գլոբալ տեղեկատվական օրակարգում։ YouTube-ի, Facebook-ի, Twitter-ի եւ Instagram-ի նման ռեսուրսների կառավարումը ամերիկյան լիբերալ էլիտաների ձեռքում է: Վերջին տարիներին մենք բոլորս տեսել ենք, որ այս հավելվածները շատ կարեւոր քաղաքական ռեսուրս են:

 

Գլոբալ մեդիակորպորացիաների կողմից ձեւավորվող օրակարգում գերակշռում են կոսմոպոլիտիզմը եւ ավանդական արժեքների մերժումը, ցանկացած պահպանողական ձայն ակնթարթորեն ճնշվում է։ Մենք դա հիանալի տեսնում ենք արեւմտյան ԶԼՄ-ներում այնպիսի թեմաների լուսաբանման օրինակով, ինչպիսիք են այս օրերին Ռուսաստանում եւ ԱՄՆ-ում տեղի ունեցող ընտրարշավները։ Գլոբալ մեդիա կորպորացիաները ձգտում են Ռուսաստանում ընտրական գործընթացը ներկայացնել որպես ոչ ժողովրդավարական։ Չնայած,նույնիսկ ամերիկացի փորձագետները չեն հերքում, որ Ռուսաստանի նախագահը վայելում է իր համաքաղաքացիների բացարձակ մեծամասնության աջակցությունը, եւ նրա վարկանիշը հասնում է 80%-ի։

 

Միեւնույն ժամանակ, ամբողջությամբ աչք են փակվում, որ Միացյալ Նահանգներում ընտրական քարոզարշավն ընթանում է ամենակեղտոտ քաղաքական մեքենայությունների կիրառմամբ` ընդհուպ մինչեւ մտացածին դատական հայցեր ներկայացնելը, որպեսզի թույլ չտան մրցավազքի ակնհայտ ֆավորիտին ՝ Դոնալդ Թրամփին մասնակցել ընտրություններին։ Չպետք է մոռանալ նաեւ հեղափոխության արդյունքում իշխանության եկած Հայաստանի գործող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական քայլերի մասին։ Արեւմուտքից փոխառված եւ Փաշինյանի կողմից որդեգրված աշխատանքային գործիքների թվում է «ֆեյքերի ֆաբրիկան», որի հիմնական խնդիրն է թույլ չտալ հասարակ քաղաքացիներին սոցիալական ցանցերում արտահայտել իրենց մտքերը` ցավոտ հարցերի շուրջ, ինչպիսիք են Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը, ինչպես նաեւ քննադատել վարչապետի գործողությունները։ Բացի այդ, «ֆեյքերի ֆաբրիկայի» գործարկումը Հայաստանում օգտագործվող ԶԼՄ-ներում եւ սոցիալական ցանցերում տեղեկատվական տարածությունն ամեն օր «ճիշտ» կարծիքներով լցնելու միջոցով հասարակական կարծիք ձեւավորելու ամենաարդյունավետ միջոցներից մեկն է։

 

Առաջատար տեղեկատվական տեխնոլոգիաների գործարկումն առավել արդիական է առաջիկա սահմանադրական բարեփոխումների, ինչպես նաեւ, ԱԺ հնարավոր արտահերթ ընտրությունների ֆոնին: Հայ-ռուսական հարաբերությունների սրման ֆոնին "Արեւմուտքի համար շատ կարեւոր է, որ Փաշինյանը, որը փորձում է երկրի արտաքին վեկտորը վերակողմնորոշել դեպի Արեւմուտք կամ Թուրքիա, ունենա բավարար լեգիտիմություն այդ գործողություններն իրականացնելու համար, այսինքն ՝ կարողանա բաց տեքստով հանդես գալ ժողովրդի առջեւ, ստանալ նրա ձայները եւ անարգել գործել արտաքին քաղաքականության ոլորտում, լեգիտիմացնել իր բոլոր քայլերը ՝ լինի դա Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման թե արտաքին քաղաքական կուրսի փոփոխությանը։

Վերադառնալով երիտասարդական փառատոնին ՝ հարկ է նշել, որ ի հեճուկս որոշ երկրների ագրեսիվ արտաքին քաղաքականության ՝ միջազգային միջոցառման կազմակերպիչ Ռուսաստանի նկատմամբ, աշխարհի շատ երկրների առաջադեմ երիտասարդությունը շարունակում է ձգտել հավասար միջազգային երկխոսության ՝ առանց հաշվի առնելու գաղափարական նամականիշերը:

 

Այս ֆոնին Ռուսաստանի նախագահի ընտրությունները բոյկոտելու ամերիկյան եւ եվրոպական քաղաքական գործիչների կոչերը կեղծ եւ կեղծավոր են թվում: Մերժելով ռուս ժողովրդին ազատ կամարտահայտության եւ իրենց զարգացման ուղու ինքնուրույն որոշման իրավունքը ՝ արեւմտյան էլիտաները շարունակում են ըստ էության տարանջատման եւ երկակի ստանդարտների նեոգաղութատիրական քաղաքականությունը ։ Նրանք աչք են փակում միջազգային համագործակցության զարգացման գործում Ռուսաստանի ներդրման վրա, փորձում են լռեցնել երիտասարդական կազմակերպությունների միջեւ երկխոսության զարգացման բոլոր կոչերը ։

 

Այնուամենայնիվ, Սոչիում համաշխարհային երիտասարդական փառատոնի անցկացման փաստն արդեն խոսում է այն մասին, որ միջազգային խնդիրների բաց եւ ազնիվ քննարկման Ռուսաստանի կոչը պահպանվում է մոլորակի բնակչության բացարձակ մեծամասնության կողմից: Հայաստանը նաեւ պետք է օգտագործի Սոչիի փառատոնի արժեքավոր փորձը եւ ակտիվորեն մասնակցի երիտասարդ առաջնորդների երկխոսությանը: Չէ որ միայն հարգանք ցուցաբերելով բոլոր երկրների քաղաքական մշակույթի եւ սովորույթների նկատմամբ, առանց բացառության, կարելի է հարաբերությունները կառուցել բարիդրացիության սկզբունքների վրա ։

 

Սրընթաց փլուզվող աշխարհակարգի ֆոնին` որը հիմնված է կեղծ ժողովրդավարական արժեքների վրա, Ռուսաստանը կարող է հանդես գալ որպես բազմաբեւեռ աշխարհի հիմնադիր եւ գլոբալ ազգամիջյան երկխոսության նախաձեռնող ՝ առաջնահերթ համարելով սինխրոն բազմաբեւեռությունը ՝ արդիականության սկզբունքը, որը կպահպանվի ապագայում, որքան էլ դա չցանկանան ԱՄՆ-ն եւ Արեւմուտքի երկրները:

 

Ինչպես հայտնի է, գլոբալ կարգի փոփոխությունը ենթադրում է անցում` թելադրանքից կառուցողական փոխգործակցության, միակողմանի գործողություններից եւ հարկադրանքից հրաժարում ՝ ի նպաստ երկխոսության եւ երկրների միջեւ փոխընդունելի լուծումների որոնման, ինչպես նաեւ վերացական «կանոններից» անցում դեպի միջազգային իրավունքի հստակ եւ հասկանալի նորմեր. միջազգային իրավունքի թափանցիկ եւ արդար համակարգի ստեղծում ՝ հիմնված հավասարության, ինքնիշխանության եւ փոխադարձ հարգանքի սկզբունքների վրա», - գրել է քաղաքագետ ԱՂՎԱՆ ՊՈՂՈՍՅԱՆԸ: