Չի կարելի մեղադրել բոլոր հրեաներին, որ Իսրայելը զենք է մատակարարել Ադրբեջանին. Ռիմա Վարժապետյան

Իսրայելի տարածքում ապրում է մոտ 10 հազար հայ։ Իսրայելի այն շրջանները, որոնք հրթիռակոծվում են ՀԱՄԱՍ խմբավորման կողմից, ապրում է 3500 հայ։ Տարբեր աղբյուրներից տեղեկանում ենք, որ այս պահին մեր հայրենակիցների շրջանում զոհեր չկան: Նշենք, որ հոկտեմբերի 16-ին ՀՀ կառավարության կողմից կազմակերպված Թել Ավիվ-Երեւան հատուկ չվերթով Իսրայելից Հայաստան է տեղափոխվել թվով 149 ՀՀ քաղաքացի եւ ազգությամբ հայ: Նախնական տվյալներով` մեկնելու ցանկություն հայտնել էր 190 անձ, իսկ չվերթին ներկայացել ու մեկնել է 149-ը: Նշվում է նաեւ, որ թվով ավելի շատ հայեր չեն վերադարձել Հայաստան, քանի որ Իսրայելում հայտարարվել է, թե զինադադար է լինելու: Հասկանալու համար` ինչ իրավիճակում են գտնվում մեր հայրենակիցներն Իսրայելում, «Իրավունք»-ը զրուցել է Հայաստանի հրեաների համայնքի ղեկավար ՌԻՄԱ ՎԱՐԺԱՊԵՏՅԱՆԻ հետ:

— Տիկի՛ն Վարժապետյան, Իսրայելում այսօր ի՞նչ իրավիճակում են գտնվում մեր հայրենակիցները:

— Հայ համայնքի որոշ ներկայացուցիչներ Թել Ավիվ-Երեւան չվերթով ժամանել են Հայաստան, փառք Աստծո, մեր հայրենակիցներն այստեղ են եւ անվտանգ: Գիտեք, ինձ համար ինչ-որ առումով հաճելի է, որ նրանք հայրենասեր են ու ակնկալում են Իսրայելում խաղաղություն, սպասում են այն պահին, թե երբ են կրկին վերադառնալու Իսրայել: Այո՛, նրանք երջանիկ են, որ հայրենի հողում են, հարազատների մոտ, խաղաղության մեջ, բայց այդուհանդերձ, որքանով ես եմ շփվել նրանց հետ, ցանկանում են, իհարկե, վերադառնալ ու խաղաղություն Իսրայելում:

— Տվյալներ ունե՞ք, թե Իսրայելում մեր հայրենակիցներն ինչպիսի վնասներ են կրել:

— Փառք Աստծո, զոհվածների եւ վիրավորների վերաբերյալ նման տվյալներ չունենք: Եթե լինեին, կտեղեկանայինք դրա մասին: Ունենք մեկ հոգի, մեր մոտ ընկերոջ՝ Եվրասիական հրեական կոնգրեսի գլխավոր տնօրենի որդին է առաջին իսկ օրը մահացել, իսկ մնացած զոհերի համար ցավում ենք ու անհանգստանում: Մենք ամեն րոպե շուրջօրյա կապի մեջ ենք Իսրայելի գործընկերների հետ: Անձամբ իմ կարծիքը կասեմ` ես ապշած եմ ռուսական տեղեկատվական գործակալությունների աշխատանքից, որոնք նշում են, թե հանցագործները եւ ագրեսորը Իսրայելն է` այն պարագայում, երբ բոլորս էլ գիտենք, որ ագրեսիան սկսվել է ՀԱՄԱՍ-ի կողմից: Այս իրավիճակը մշտական բնույթ է կրում: Բաց տեքստով ատելություն է սերմանվում Իսրայելի նկատմամբ:

— Հայկական սոցհարթակներում եւս կարելի է նկատել կոչեր, որոնք հակաիսրայելական են: Կան ե՛ւ ցավակցական բնույթի, ե՛ւ ոչ այնքան բարյացակամ խոսքեր: Ի՞նչ կասեք այս մասին:

— Երեւանում միանշանակ կան թերթեր, կան հեռուստաալիքներ, որոնք չարախնդում են Իսրայելում տիրող իրավիճակի վրա, բայց ես ոչ մի կերպ չեմ կարող ասել, որ հայերը ուրախանում են այդ առիթով, որ հայերը չեն ցավակցում Իսրայելի ժողովրդին: Ոչ մի կերպ չեմ կարող մեղադրել բոլոր հայերին կամ ամբողջ Հայաստանը նման բաներում: Բայց, բնականաբար, միշտ էլ գտնվում են չարախնդացողներ, որոնց, ցավոք, մենք հետեւում ենք ու վերջ: Այստեղ մեծ ռուս-հրեական համայնք կա, եւ ես ոչ մեկից չեմ լսել վատ բառ հայերի հասցեին ու ոչ մի կերպ չեմ կարող ասել, թե ամեն քայլին մեղադրում են միանշանակ Իսրայելին: Բայց ոչ բոլորն են հասկանում Իսրայելի կողմից զենքի մատակարարումը Ադրբեջանին, եւ այդ առիթով մարդիկ վիրավորանքներ ու ատելություն են զգում Իսրայելի նկատմամբ: Գիտեք, պետք չէ եւ չի կարելի մեղադրել բոլոր հրեաներին, որ Իսրայելը զենք է մատակարարել Ադրբեջանին:

— Միգուցե բնակա՞ն են էմոցիոնալ  խոսքերը…

— Ես ոչ ոքի չեմ ցանկանում վիավորել, բայց նման մարդիկ այնքան էլ խելացի չեն: Նման իրադարձությունները, ում կողմից էլ լինի, պատերազմ է, կորուստներ են, դժբախտություն, այն սարսափելի է, ինչպե՞ս է հնարավոր ուրախանալ: Ես` իբրեւ հրեա, հրեական համայնքի ներկայացուցիչ, կարծում եմ` նման բան անելն անթույլատրելի է, պետք է ցավակցել նման պարագայում: Եթե ինչ-որ մեկը ցանկություն ունի, պետք է  խորանա փաստերի մեջ եւ ինչ-որ առումով ըմբռնումով մոտենա այդ ամենին: Հայերը խելացի ժողովուրդ են, հայերը եւ հրեաները կարող էին գտնել ընդհանուր լեզու: Այդ չարությունը, չարախնդալը այնքան նվաստացուցիչ է մեր հայ ժողովրդի համար, որ համարում եմ սխալ: Ինչ վերաբերում է ցավակցություններին, այն կա, ես իմ շրջապատում տեսնում եմ մարդկանց, ովքեր ի սրտե ցավում են այս ամենի համար: Անգամ կան կարծիքներ, որ պետք է վերջ տալ այն ամենին, ինչը տարիներով շարունակվում է այս երկու երկրների միջեւ:

Ս. ԱՍԱՏՐՅԱՆ

Այս թեմայով Մանրիկյանը կոչ է անում չանցնել կոռեկտության սահմանը MI6-ի` Նիկոլին այդքան հարազատ դարձած ղեկավար Ռիչարդ Մուրը հեռանում է պաշտոնից Չի՛ կարելի մեկ հարվածով ջնջել Ստեփանակերտի թատրոնի պատմությունը. Հակոբ Ղազանչյան Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև շփումները շարունակվում են․ խաղաղության գործընթացի մի քանի ուղղություններ կան․ Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Հայաստանի ժուռնալիստների միության նախագահն անդրադարձել է գյումրեցի հետաքննող լրագրողի կալանավորմանը