«Ամեն մի կիսահայ կամ տգետ իրավունք չունի անգամ Կոմիտասի անունն արտաբերելու».ՄԱՎՐ ՄԿՐՏՉՅԱՆ
Մշակութային
Վերջերս Հանրային հեռուստաընկերության «Կերպարից դուրս» հաղորդմանը հյուրընկալվել էր ամերիկաբնակ երգիչ, ռեփեր Սուպեր Սաքոն, որն անդրադառնալով հայ երգարվեստին` արել էր սկանդալային հայտարարություն, թե` «Մուղամը մերն ա եղել, Կոմիտասը եկել ջնջել ա էդ նոտաները», ինչը բողոքի մեծ ալիք է բարձրացրել: Ժողովրդական երգիչ ՄԱՎՐ ՄԿՐՏՉՅԱՆՆ անդրադառնալով մեր հարցադրմանը` Հանրայինի եթերում Սուպեր Սաքոյի կողմից հնչեցված հայտարարության մասին` հարցով պատասխանեց:
— Իսկ ի՞նչ պետք է ասեմ, ու ընդհանրապես ինչո՞ւ պետք է էսքան խոսվեր ու տարածվեր մի բան, որը ոչ մի արժեք չունի` ո՛չ ասողը, ո՛չ էլ ասածը: Մեր իրականության մեջ նա միակը չէ, որ այդպես է մտածում, ցավոք, ուղղակի, մյուսները վախենում են բարձրաձայնել: Խնդիրն այդքան ոչ թե ասողի, այլ դա տարածողի մեջ է: Մեզ մոտ, ընդհանրապես, որպես կանոն, վատը ակնթարթային տարածվում է, իսկ լավը մնում է ստվերում, այնինչ հակառակը պետք է լիներ: Իսկ այս դեպքում մենք լիքը օգնեցինք տվյալ խոսքն ասողին իր ասածը տեղ հասցնելուն, ու հարց է դեռ` այդ ասողներն ովքե՞ր են, հա՞յ են, ի՞նչ նպատակով են ներդրված հայ մշակույթի մեջ… Իսկ ինչ վերաբերում է մուղամին, դա նոտա չէ, որ կար մեզ մոտ, ու Կոմիտասն էլ ջնջեց, դա ժանր է, երաժշտական մտածողություն, որը ոչ մի կապ չունի մեզ հետ: Ուրիշ բան, որ լադային համակարգը որոշ դեպքերում նույնն է, ու ընդհանրապես արեւելյան երաժշտության մեջ կան ընդգծված լադեր, որոնց վրա կառուցվում է տարբեր ազգերի երաժշտական մտածողության որոշակի մաս, բայց սա չի նշանակում, որ բոլորը նման են իրար կամ նույնն են: Այնպես որ, ամեն մի կիսահայ կամ տգետ իրավունք չունի Կոմիտասի անգամ անունն արտաբերելու: Խոսքս երկար ստացվեց, բայց սա ցավոտ թեմա է, ուրիշ կերպ չի ստացվում…
ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ
https://iravunk.com/sim/?p=255898&l=am/