Նիկոլը՝ երեք փորձանքի արանքում
ՎերլուծությունՆիկոլը գիտակցո՞ւմ է, թե՝ ոչ, որ «Արեւմուտքը մեզ կօգնի» ռազմավարությունը, ինչպես 100 տարի առաջ, հիմա էլ չի աշխատում. ինքը կիմանա (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=269989&l=am) : Սակայն կարելի է նաեւ նկատել, որ անգամ շատ ցանկանալու դեպքում արեւմտյան ուղղությունից «թռնելու» հարցում նա խնդիրներ ունի: Այսինքն, եթե ժամանակին զգացվում էր, որ Արարատ Միրզոյանն է սեփական հողի մեջ արեւմտյան ուղղությամբ: Այդ թվում, այն օրերին, երբ Նիկոլը պաշտոնապես հայտարարում էր, թե արցախահայերին վտանգ չի սպառնում, Արոն Վաշինգտոնում հակառակն էր պնդում: Ու երբ դրան չհաջորդեց պաշտոնանկություն, այլ Նիկոլը շատ չանցած իր ասածը փոխեց, դա արդեն իսկ բավական էր հասկանալու համար, որ Արոն սեփական ուղղությունն ունի, պարտադիր չէ, որ դա համընկնի նիկոլյան ուղղության հետ, իսկ նման բաներն առանց պատշաճ թիկունքի առկայության չեն լինում:
Վերջին ժամանակներս էլ նկատվում է, որ նաեւ ԱԽՔ Արմեն Գրիգորյանն է սեփական գործընթացները փորձում առաջ տանել: Նախօրեին բանը հասավ Ուկրաինայի նախագահի աշխատակազմի, Զելենսկու «ուղեղի» համարում ունեցող Երմակի հետ հանդիպմանը, որը ռուսական փորձագիտական դաշտում շտապեցին սվիններով ընդունել։ Ավելին, մինչեւ իսկ առաջատար մի շարք տելեգրամյան աղբյուրներ սկսեցին խոսել, թե Գրիգորյանը Երմակի հետ ոչ միայն քննարկել է հայ-ուկրաինական հարաբերությունները, այլեւ Հայաստանը «միացել է ուկրաինական «Խաղաղության բանաձեւին» աջակցող պետությունների շրջանակին։ Ավելին, որոշ աղբյուրներ նաեւ բաց տեքստով խոսում են, թե հայաստանյան իշխանությունները խոստացել են Ուկրաինային հանձնել «Տոչկա-Ու» հրթիռներով արձակման կայաններ, եւ հնարավոր է, որ Գրիգորյանի եւ Երմակի հանդիպմանը ամերիկացիների միջամտությամբ նման պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել:
Ընդ որում, նման խոսակցությունները, իհարկե, Հայաստանի համար ծայրահեղ վտանգավոր են: Այսինքն, կհերքի՞ ԱԽՔ-ն այդ պնդումները, թե՝ ոչ, քիչ բան է նշանակում, հաշվի առնելով, որ ռուսական փորձագիտական հանրությունն այդ ամենը, թերեւս նաեւ նիկոլյան մյուս բոլոր խաղերը հաշվի առնելով, լուրջ է ընդունում: Եվ, հասկանալի է, նման խոսակցությունները գնահատվում են արդեն ոչ թե ռուսական կուրսից հեռանալու, այլ թշնամական կուրս որդեգրելու ծրագիր:
Ամեն դեպքում այն, որ բրիտանական MI6-ի այցելու Գրիգորյանը նման սերտ կապերի մեջ է նույն MI6-ի կողմից շատ հարգված Երմակի հետ, արդեն իսկ շատ բանի մասին է խոսում: Թե ներկայումս MI6-ն ինչ հարաբերությունների մեջ է ամերիկյան հատուկ ծառայությունների հետ, հաշվի առնելով նաեւ, որ ամերիկացիներն ակնհայտորեն գնում են Զելենսկուն «կաթից կտրելու» ուղղությամբ, իհարկե, հարցեր կան: Բայց կարծես թե նման է նրան, որ Նիկոլի գլխին «սուր են կախել» ոչ միայն ամերիկացիները, այլ միգուցե նրանցից առանձին, նաեւ բրիտանացիները, ընդ որում, կրկնենք, պարտադիր չէ, որ բրիտանական եւ ամերիկյան շահերը նաեւ կովկասյան հարթակում նույն առվով հոսեն:
Փոխարենը, Հայաստանին ավելի ու ավելի թշնամաբար ընկալելու ֆոնին, Ռուսաստանում շարունակում են զարգանալ Ալիեւին յուրային համարելու տրամադրությունները, ընդ որում, այս դեպքում անգամ հաշվի չառնելով, որ ժամանակին նույն ռուսական աղբյուրներն էին հաստատում, որ Ալիեւն Ուկրաինային օգնություն է տրամադրում:
Արդյունքում, ակնհայտ է, որ Նիկոլի գլխին Արեւմուտքը կախել է միանգամից երկու պոտենցիալ փոխարինողի՝ նրան ցանկության դեպքում որեւէ մանեւրականության տեղ չթողնելու համար: Մինչդեռ ներկա քաղաքականությունը նրան հասցրել է մի կետի, երբ Ալիեւը բոլորովին այլ ուղղությամբ է գնում, եւ Արեւմուտքը լուծում տալ չի կարողանում: Իսկ դա, կրկնենք, Նիկոլին պարտադրում է ռուսական ուղղությունն էլ աչքաթող չանել: Կարճ ասած, ծանր վիճակ է, եկել է պահը, երբ ստիպված է կոնկրետ քայլ կատարել:
ՔԵՐՈԲ ՍԱՐԳՍՅԱՆ