Ինքնորոշումից հրաժարում` նշանակում է ագրեսորի պիտակ կախել. Քոչարյան

ՀՀ արտաքին գործերի նախկին փոխնախարար ՇԱՎԱՐՇ ՔՈՉԱՐՅԱՆԻ գնահատմամբ` Արցախի ինքնորոշումից հրաժարվելը Հայաստանին ավտոմատ կերպով «ագրեսորի» պիտակ կհաղորդի: Անդրադառնալով տարածքային ամբողջականության եւ ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքի հասկացությունների ծագմանը՝  նախկին փոխնախարարը փաստեց, որ հակառակ տարածված կարծիքի՝ այդ հասկացությունները չեն հակասում միմյանց:

— Ղարաբաղյան հակամարտության ողջ ընթացքում Ադրբեջանն ասում է, որ խնդիրը պետք է լուծվի իր տարածքային ամբողջականության շրջանակում ՝ խեղաթյուրելով միջազգային իրավունքը, իսկ հայկական կողմը նախկինում դրան պատասխանել է ինքնորոշման իրավունքով: Ես բազմիցս ասել եմ, որ խնդիրը պետք է լուծվի Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի հիման վրա եւ Ադրբեջանի կողմից ԼՂՀ-ի դեմ սանձազերծված ագրեսիայի պատասխանատվության շրջանակում:

Այսօր Ադրբեջանը ներկայիս իշխանության շնորհիվ ամեն ինչ գլխիվայր շուռ տվեց ՝ առաջ տանելով տարածքային ամբողջականության մասին թեզը եւ ագրեսոր անվանելով Հայաստանին: Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի բոլոր քայլերն ուղղված են դրան, եւ որքան մեծանում է այդ ճնշումը, այնքան ավելի կոշտ պահանջներ կարող են առաջ քաշվել: Մինչդեռ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կողմերը երկու տրամագծորեն հակառակ դիրքորոշում ունեն: Ադրբեջանը դիմել է կոտորածի, տեղահանության եւ լայնածավալ ագրեսիայի: Դա «տարածքային վեճի» վերածելու փորձերը Հայաստանին չափազանց բարդ դրության մեջ է դնում: Եթե Հայաստանն իջեցնում է նշաձողը, հրաժարվում է ինքնորոշման իրավունքից, ինքնաբերաբար դառնում է ագրեսոր: Ինչի՞ դա կարող է հանգեցնել: Ագրեսորը պետք է պատժվի: Միջազգային պրակտիկայում դա ագրեսորի բնակչության վտարումն է, ընդ որում, այդ թվում` օկուպացված տարածքներից:

Տիպիկ օրինակ՝ Գերմանիան, 12-14 միլիոն գերմանացիներ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հետեւանքով տեղահանվեցին Լեհաստանից, Չեխոսլովակիայից, Հունգարիայից, Հարավսլավիայից, Ռումինիայից: Չեխոսլովակիան, Լիտվան, Լեհաստանը տարածքներ են ստացել: Լեհաստանը փոխհատուցումների մի մասի հաշվին տարածքներ է ստացել: Հոլանդիան նույնպես տարածքներ է ստացել, սակայն Գերմանիան հետագայում դրանք գնել է: Սա ռեպարացիա է, այսինքն՝ հասցված վնասի փոխհատուցում: Առաջին անգամ այն կիրառվել է Առաջին աշխարհամարտից հետո: Գերիների հարկադիր աշխատանք, որը գործանականում կիրառվել է Երկրորդ աշխարհամարտից հետո, երբ գերի գերմանացիները հարկադիր աշխատանք էին կատարում: Նույնիսկ Երեւանում գերի գերմանացիները օբյեկտներ են կառուցել: Ռազմական ոլորտում սահմանափակումներ, որոնք տարածվում են բանակի, տեխնիկայի վրա:

Ճապոնիան եւ Գերմանիան, ՆԱՏՕ-ի եւ ԵՄ-ի անդամներ լինելով, 1945 թվականից ի վեր այդ պատժամիջոցների տակ են: Դատավարություն ռազմական հանցագործների նկատմամբ: Այն, ինչ մենք տեսնում ենք Ալիեւի հայտարարություններում, այդ գործընթացի սկիզբն է: Ինքնորոշումից հրաժարում` նշանակում է ագրեսորի պիտակ կախել՝ իր բոլոր վտանգավոր հետեւանքներով: 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի խայտառակ հայտարարության մեջ ասվում է, որ «Հայաստանն Ադրբեջանին է վերադարձնում տարածքները, որոնք թվարկվում են: Այսինքն, եթե վերադարձնում է, ապա գրավե՞լ էր) Փաշինյանն ինքն է քայլ արել Հայաստանին ագրեսոր ճանաչելու ուղղությամբ: Եվ հիմա դա շարունակում է տարբեր ուղղություններով՝ անունը դնելով խաղաղության պայմանագիր, 3+3 ձեւաչափ, Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորում:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ

Այս թեմայով Վախեցնում է, թե չտանք պատերազմ կլինի, բայց որ տանք` ավելի ուժեղ պատերազմ է լինելու. Բագրատյան Եկեղեցին ստանձնում է պետականության պահպանման պատվարի դերը. ՀՀ նախկին վարչապետ Մեր Շուշին, մեր հայրենիքը չե՛ք վայելելու, արյունաքամ եք լինելու. խոսք՝ Ադրբեջանի երիտասարդությանը Եվրոպան ասեց՝ հոպ. Արթուր Խաչատրյան Եթե Նիկոլը դավաճան ու հողատու է, անիմաստ չե՞ն նրան ձեր տված հարցերն ԱԺ-ում. քաղաքացին՝ Լ. Քոչարյանին