Հայտնի է, թե այս տարի երբ կնշվի Սուրբ Զատիկը
Հասարակություն
Քրիստոնեությունն առանձնահատուկ տեղ է գրավում հայերի կյանքում։ Հայաստանը առաջին երկիրն է, որն ընդունել է քրիստոնեությունը որպես պաշտոնական պետական կրոն 301 թվականին, և երկար դարեր շարունակ հայ ժողովուրդը խնամքով պահպանել է դարավոր ավանդույթները։ Ամենահայտնի և կարևոր տոներից մեկը Զատիկն է։ Այս տոնը մյուսներից լավ է ցույց տալիս հայերի կապն Աստծո հետ։
Սուրբ Զատիկի հայերեն անվանումն է «Սուրբ Զատիկ», որը նշանակում է «մեղքերից հեռացում»: Այս պահին Հայ առաքելական եկեղեցին հռչակում է Հիսուս Քրիստոսի հարությունը։ Հիսուսի խաչելության միջոցով մարդկությանը շնորհվեց մեղքերի թողություն։
Հայերը Սուրբ Զատիկը տոնում են առանձնահատուկ ուրախությամբ և մեծ բերկրանքով, քանի որ սա Հայ առաքելական եկեղեցու թերևս ամենալուսավոր և մեծագույն տոնն է։
2024 թվականին Սուրբ Զատիկը կնշվի մարտի 31-ին:
Զատիկին նախորդում է Ավագ շաբաթը։ Շաբաթ երեկոյան գլխավոր պատարագից հետո ողջ հայությունը ողջունում է Հիսուս Քրիստոսի հարությունը՝ «Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց» ասելով, որին դուք պետք է պատասխանեք՝ «Օրհնյալ է հարությունը Քրիստոսի»։ Բայց Զատիկի գլխավոր տոնակատարությունը սկսվում է կիրակի օրը հանդիսավոր առավոտյան ժամերգությամբ: Սրանով համայն հայությունն ավարտում է Մեծ Պահքը, որը տեւեց յոթ շաբաթ։ Բոլոր հավատացյալները պետք է 40-օրյա ծոմ պահեն՝ մաքրելու իրենց մարմինները մեղքերից և նաև մաքրելու իրենց հոգիները, ինչպես Հիսուս Քրիստոսն արեց:
Հայաստանում Սուրբ Զատիկին սկսում են պատրաստվել հենց տոնից շատ առաջ։ Զատիկի հետ կապված տարբեր ավանդույթներ կան. Ցորենի սերմերը ցանում են հատուկ տարայի մեջ։ Ցորենի բողբոջներից հետո կանաչ ընձյուղների վրա դրվում են կարմիր ներկված ձվեր, որոնք խորհրդանշում են նոր կյանքն ու վերածնունդը, ինչպես նաև մարդկության համար թափված Հիսուսի արյունը։
Մեկ այլ ավանդույթ է ձվերը կարմիր ներկելը՝ օգտագործելով բնական բաղադրիչներ, ինչպիսիք են սոխի կեղևները: Դրա համար անհրաժեշտ է ամանի մեջ ձվերը եփել սոխի կեղևի հետ միասին, որը ձվի կճեպին տալիս է ցանկալի երանգ։ Կա զվարճալի և հետաքրքիր Զատիկ խաղ, որը սիրում են բոլոր երեխաներն ու մեծահասակները: Սովորության համաձայն՝ խաղի մասնակիցները ձեռքում ձու են բռնում և հարվածում հակառակորդի ձեռքում պահած ձուն։ Պետք է այնպես հարվածել, որ հակառակորդի ձեռքում ձուն կոտրես: Հաղթողը վերցնում է ճաքճքած ձուն։ Այս խաղին մասնակցում են ընտանիքի բոլոր անդամները։