«Իրենց գլոբալիստական ծրագրերով հիմա էլ ընկել են խեղճ երաժիշտների հետեւից». ԱՐԱՅԻԿ ԲԱԲԱՋԱՆՅԱՆ

Ե­րե­ւա­նի ­Կո­մի­տա­սի ան­վան պե­տա­կան կոն­սեր­վա­տո­րիան աշ­խար­հին տվել է տա­ղան­դա­վոր ե­րա­ժիշտ­ներ, ո­րոնք փայ­լել են լա­վա­գույն բե­մե­րում եւ միշտ բարձր պա­հել հա­յի ա­նու­նը: ­Սա­կայն, ցա­վոք, այ­սօր ապ­րում ենք այն­պի­սի ժա­մա­նակ­ներ, երբ ա­մեն ինչ, կար­ծես թե, խառն­վել է ի­րար, եւ այդ խառ­նաշ­փո­թի մեջ կա­տար­վում են ի­րա­դար­ձութ­յուն­ներ, ո­րոնք գի­տա­կից մար­դու ու­ղե­ղում, դժվար թե, կա­րո­ղա­նան տե­ղա­վոր­վել: ­Լուրն այն մա­սին, որ կոն­սեր­վա­տո­րիան մտա­դիր են տե­ղա­փո­խել «Ա­կա­դե­միա­կան քա­ղաք», դժգո­հութ­յան տե­ղիք է տվել շա­տե­րին: Այս մա­սին էլ ծա­վալ­վեց «Ի­րա­վունքի» զրույ­ցը Առ­նո ­Բա­բա­ջան­յա­նի որ­դու՝ «Առ­նո ­Բա­բա­ջան­յան հի­շա­տա­կի» հիմ­նադ­րա­մի նա­խա­գահ ԱՐԱՅԻԿ ԲԱԲԱՋԱՆՅԱՆԻ հետ:

— ­Պա­րոն ­Բա­բա­ջան­յան, թեեւ ապ­րում եք ­Հա­յաս­տա­նից դուրս, այ­նո­ւա­մե­նայ­նիվ, տե­ղե­կաց­ված կլի­նեք կոն­սեր­վա­տո­րիան «Ա­կա­դե­միա­կան քա­ղաք» տեղա­փո­խե­լու նա­խագ­ծի մա­սին: ­Դուք դա ճի՞շտ եք հա­մա­րում:

— Ե­թե ու­զում են քան­դել եր­կի­րը, սկսում են դա ա­նել հա­վա­տից, մշա­կույ­թից, կրթութ­յու­նից: Այն ռե­ժի­մը, որ հի­մա կա ­Հա­յաս­տա­նում, ու­զում է ոչն­չաց­նել հայ ազ­գը: Ինչ­պե՞ս կա­րե­լի է այդ­պես վար­վել կոն­սեր­վա­տո­րիա­յի հետ: ­Չէ՞ որ դա այն կա­րե­ւոր բարձ­րա­գույն մշա­կու­թա­յին հաս­տա­տութ­յունն է, որ­տեղ մար­դիկ ճա­շա­կով ե­րաժշ­տա­կան կրթութ­յուն են ստա­նում: ­Քա­նի՜-քա­նի՜ ճա­նաչ­ված կոմ­պո­զի­տոր­ներ, ե­րա­ժիշտ­ներ, դաշ­նա­կա­հար­ներ ու ջու­թա­կա­հար­ներ է կրթել կոն­սեր­վա­տո­րիան: ­Դա մի կող­մից կո­մեր­ցիա է` ու­զում են դրա­նով փող աշ­խա­տել: ­Բայց այն­քան խելք չու­նեն, որ ու­րիշ կերպ կա­րո­ղա­նան դա ա­նել, դրա հա­մար ի­րենց գլո­բա­լիս­տա­կան ծրագ­րե­րով հի­մա էլ ըն­կել են խեղճ ե­րա­ժիշտ­նե­րի հե­տե­ւից: ­Դա շատ մեծ ա­պու­շութ­յուն է:

— ­Կոն­սեր­վա­տո­րիա­յի շեն­քը ինք­նին մշա­կու­թա­յին ար­ժեք է ի­րե­նից ներ­կա­յաց­նում: ­Դա­տար­կե­լով այն՝ ի՞նչ եք կար­ծում՝ մտահ­ղաց­ման հե­տե­ւում կանգ­նած մար­դիկ գի­տակ­ցո՞ւմ են դրա հե­տե­ւանք­նե­րը:

— Ն­րանց ո՛չ ­Կո­մի­տաս է պետք, ո՛չ ­Թու­ման­յան, ո՛չ ­Խա­չատր­յան, ո՛չ էլ ­Բա­բա­ջան­յան: Մ­տել են գլո­բա­լիս­տա­կան ծրագ­րե­րի մեջ: Ի դեպ, նրանց հենց դրա հա­մար էլ բե­րել են: Ար­դեն հո­ղը կորց­րինք, հի­մա էլ ու­զում են մեր հո­գե­ւոր ար­ժեք­նե­րը կորց­նենք:

— ­Դուք կրթութ­յուն եք ստա­ցել ­Մոսկ­վա­յում: ­Տե­սե՞լ եք, որ ­Ռու­սա­ստա­նում նման կերպ վար­վեն բու­հե­րի հետ:

— Ո՛չ, նման ծի­ծաղ ա­ռա­ջաց­նող քայ­լեր այս­տեղ չեն ա­նում: Ան­գամ չեմ կա­րող պատ­կե­րաց­նել, որ ­Մոսկ­վա­յի ­Չայ­կովս­կու ան­վան պե­տա­կան կոն­սեր­վա­տո­րիան դարձ­նեն հյու­րա­նոց կամ հա­սա­րա­կաց տուն: ­Ժո­ղո­վուր­դը բե­րեց նրանց, ու հի­մա ին­չի՞ եք զար­մա­նում նրանց ա­րած քայ­լե­րից: Այ­սօր կոն­սեր­վա­տո­րիան է, վաղն էլ Գե­ղար­վես­տի ա­կա­դե­միան կլի­նի, ու այս­պես կա­մաց-կա­մաց կքայ­քա­յեն մեր հայ ազ­գի ար­ժե­հա­մա­կար­գը: ­Կոն­սեր­վա­տո­րիան, որ ու­զում են ոչ­նչաց­նել, դա հո միայն կո­մեր­ցիա­յի հարց չէ: Ու­զում են նաեւ հգո­ևո­րը վե­րաց­նել: Իսկ ա­ռանց հո­գե­ւո­րի՝ հայ ազ­գը չի լի­նի: Ու­զում են քան­դեն մեր եր­կի­րը, որ ա­ռանց մեր ար­վես­տի, ե­րաժշ­տութ­յան ու կրո­նի լի­նենք: Ի դեպ, քրդերն ի­րենց պե­տա­կա­նութ­յու­նը կորց­րին հենց նրա հա­մար, որ այդ ճա­նա­պար­հով գնա­ցին: ­Բայց գո­նե նրանք ի­րենց ա­վան­դույթ­նե­րը, ազ­գա­յին ար­ժեք­նե­րը պահ­պա­նել են: ­Հի­մա ու­զում են, որ հա­յերն այդ ա­մե­նը տես­նե­լով՝ թող­նեն եր­կիրն ու գնան ապ­րեն ­Ռու­սաս­տանում, ԱՄՆ-ում, Ֆ­րան­սիայում՝ չու­նե­նա­լով հայ­րե­նիք:

— Այ­սինքն` գնչու­նե­րի նման դառ­նանք թա­փա­ռա­կա՞ն…

— Ա­յո, գնչու­նե­րի նման, չնա­յած՝ գնչու­ներն ի­րենց հա­վատքն ու ա­վան­դույթ­նե­րը պահ­պա­նել են, ո­րով­հե­տեւ հաս­կա­նում են, որ ա­ռանց դրա չի լի­նի ազգ:

— ­Բա­ցի մշա­կու­թա­յին այս խա­ռը ի­րա­վի­ճա­կից, ­Հա­յաս­տա­նում հա­կա­ռու­սա­կան ո­րո­շա­կի տրա­մադ­րութ­յուն­ներ կան, մե­ղադ­րանք­ներ՝ ՌԴ-ի հաս­ցեին: Ի՞նչ կա­սեք այս մա­սին:

— ­Պետք է մե­ղա­վոր գտնեն: ­Չեն կա­րող ա­սեն` մենք ենք մե­ղա­վոր, որ ընտ­րել ենք ներ­կա­յիս իշ­խա­նութ­յա­նը: Դ­րա հա­մար ա­վե­լի հեշտ է դա գցել օ­տար ֆակ­տո­րի վրա: Ու շատ ցա­վա­լի է, որ մա­մուլն այդ հար­ցե­րում այդ­քան ակ­տիվ չէ: Ես ­Հա­յաս­տանում չեմ ապ­րում եւ այն, ինչ-որ տես­նում եմ, մեծ ցավ եմ ապ­րում:

— ­Հի­մա նաեւ ակ­տի­վո­րեն քննարկ­վում է ՀԱՊԿ-ից ­Հա­յաս­տա­նի դուրս գա­լու հար­ցը: Ի՞նչ ենք շա­հե­լու դրա­նից:

— Ի՞նչ կշա­հենք, մենք դրա­նով ա­մեն ինչ կկորց­նենք: Ես զար­մա­նում եմ՝ ու­զում ենք, որ Ադր­բե­ջա­նը թուր­քե­րի հետ մտնի ­Հա­յաս­տան ու բո­լո­րին կո­տո­րի՞… ­Կար­դա­ցե՛ք մեր պատ­մութ­յու­նը: Ո՞վ մեզ ե­կավ փրկեց` ա­մե­րի­կա­ցի­նե՞­րը, թե՞ ֆրան­սիա­ցի­նե­րը: Դ­րանք միայն դա­տարկ խո­սակ­ցութ­յուն­ներ են: Ն­րանց հա­մար լավ ֆակ­տոր է, որ ­Հա­յաս­տանն ու ­Ռու­սաս­տանն ի­րար հետ կռվեն: Ն­ման քայ­լեր ա­նե­լուց ա­ռաջ՝ պետք է նաեւ հե­տե­ւանք­նե­րի մա­սին մտա­ծել:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով Արման Բաբաջանյանին ասեք թող իր կենսագրության մասին պատմի. Բագրատ Սրբազան Բեկել իշխանությունների սանձազերծած սահմանազատման եւ սահմանագծման սպառնալի գործընթացը կամ՝ ոչ հռետորական հարցադրումներ գործող իշխանությանը Շիրինյան-Սաֆարյան «միջնորդական առաքելությունն» ավարտվել է ֆիասկոյով Ո՞վ կամ ովքե՞ր են կանգնած այս ամբողջի թիկունքում. Ռոբերտ Մարգարյան Ինչ կապ ունի Արայիկ Հարությունյանի եղբայրն Արամուսում տեղի ունեցած վիճաբանության հետ