Երբ այլեւս անկարող ես մարդկանց լսել ու հասկանալ, դիմում ես ծառերին. ՆԱԻՐԱ ԵԴԻԳԱՐՅԱՆ

Լույս է տեսել Երեւանի Մնջախաղի պետական թատրոնի դերասանուհի, գրող ՆԱԻՐԱ ԵԴԻԳԱՐՅԱՆԻ «Խոսել, խոսել ծառերի հետ» բանաստեղծությունների ժողովածուն: Այս առիթով զրուցեցինք նրա հետ:

«ԴԵՂՆԱԿԱՐՄԻՐ» ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ՆՎԻՐԵԼ ԵՄ ՊԱՏԵՐԱԶՄՈՒՄ ՆԱՀԱՏԱԿՎԱԾ ԽԱՂԸՆԿԵՐՈՋՍ»

— Նաիրա, որքա՞ն ժամանակ պահանջվեց գրքի լույս տեսնելուն:

— Այնպես ստացվեց, որ «Խոսել

, խոսել ծառերի հետ» բանաստեղծությունների ժողովածուն գրեցի շատ տարբեր ժամանակահատվածներում, չնայած եթե ընդհանրական նայենք, ներկայացվում է մարդու՝ մթից դեպի լույսը անցնող փոփոխությունը. նույնիսկ ավելի վաղ՝ հետհաշվարկ անցյալ, երբ արարվում էր երկիրը մաս-մաս, եւ որոշվում ձեւը ծառի... Բանաստեղծությունների մյուս մասը ծնվեց պատերազմի օրերին, երբ բոլորս ծանր ապրումների մեջ էինք: «Պատերազմ» բառը սակայն չեք գտնի տողերից եւ ոչ մեկում. մի օր ուղղակի արթնացանք բոլորովին այլ սենյակում, այն է` այլ իրականության մեջ: Կուզենայի առանձնացնել «Դեղնակարմիր» բանաստեղծությունը, որը նվիրել եմ պատերազմում նահատակված խաղընկերոջս՝ մնջախաղաց Հովհաննես Հաջինյանին:

— «Խոսել, խոսել ծառերի հետ» վերնագիրն ինչո՞վ էր պայմանավորված:

— Երբ այլեւս անկարող ես մարդկանց լսել ու հասկանալ, դիմում ես ծառերին, ու թվում է, թե նրանք կասեն ճշմարտությունը, ապրեցնելու, լույսի ճանապարհը, քանի որ ծառերն ավելի մոտ են արեւին: Ե՛վ մարդուն, ե՛ւ բնությանը տրված է հավասար ապրելու իրավունք եւ ուրեմն՝ «Խոսել, խոսել ծառերի հետ, երբ մարդը հավասար է ծառերին...»

— Մնջախաղն ու գրական կյանքն ինչպե՞ս կարողացաք զուգահեռել:

— Գրական կյանքն ու մնջախաղը կարելի է ասել կապակցված են իրար, ինչ գրում ես, հաճախ կենդանանում է, ձեւ ու պատկեր ստանում բեմում եւ հակառակը՝ դու տեսնում ես, բառը նույնքան գեղեցիկ է, որքան լռությունը: Երբեմն մի անսովոր շարժում պատմության նախասկիզբ է դառնում, իսկ խոսքը վերածվում շարժման, ու այլեւս անկարող ես կանգ առնել՝ թողնում ես, որ մարմինդ հանդարտորեն տարալուծվի անսահմանության մեջ:

«ՇԱՏ ԴԺՎԱՐ Է ԱՊՐԵԼ ՀԱՄԱՏԱՐԱԾ ՎԻՐԱՎՈՐԱՆՔԻ ՄԹՆՈԼՈՐՏՈՒՄ»

— Առհասարակ արտիստները շատ զգայուն են: Դա չի՞ խանգարում Ձեզ առօրյա կյանքում:

— Ավելորդ հուզականությունը միշտ էլ խանգարող է: Դժվար է կառավարել էմոցիաները, մանավանդ, երբ զգում ես դրանց գերակայությունն ու ազդեցությունը, ու ստացվում է ամեն օր ինքդ քեզ հետ պայքարի մեջ ես՝ հավասարակշռությունդ չկորցնելու համար: Ի դեպ, այս տարի Երեւանի մնջախաղի պետական թատրոնի առաջատար դերասանուհիներից Շուշան Սարգսյանի հետ բեմադրեցինք «Բալանս» ներկայացումը, որը հենց հավասարակշռությունը չկորցնելու, ինքդ քեզնից չհեռանալու, ամեն ինչ բալանսավորելու մասին է:

— Ըստ Ձեզ` մեր օրերում ո՞րն է ամենաշատ հանդիպող բացասական երեւույթը:

— Ամենաբացասական երեւույթը կարծում եմ՝ համատարած վիրավորանքն է: Շատ դժվար է ապրել նման մթնոլորտում, երբ մեզնից օրըստօրե պակասում է սերը, եւ մենք վերածվում ենք թիթեղապատ մարդկանց:

— Առաջիկայում ի՞նչ նոր ծրագրեր ունեք:

— Այս դժվարին ժամանակներում դժվար է մտածել ու խոսել ծրագրերի մասին, այնուհանդերձ պետք է ստեղծագործել: Երեւի թե, մի որոշ ժամանակ կանցնեմ մանկական գրականությանը, որովհետեւ յուրաքանչյուր նոր գործ ստեղծելիս, մանավանդ երեխաների համար գրելիս թվում է՝ աշխարհը ավելի լուսավոր է դառնում:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով Ես պահանջատեր եմ, գործարքի մեջ չեմ մտնելու ու չեմ լռելու. Սարգիս Արզումանյան Հայի ոգին դեռ վերջնական չի վերացել, Տավուշից կարող է սկսվել ամենամեծ պայքարը. Գրիգոր Հարությունյան Ես կզող չե՛մ. Ավինյանի հրահանգով աշխատանքից ազատել են ավագանու անդամին Տոյվո Կլաարը ողջունում է Տավուշի մասին Երևանի և Բաքվի պայմանավորվածությունները Սա «բեսպրեդել» է` Հայաստանի պատմության մեջ չտեսնված անբարո «շոու». Նաիրա Զոհրաբյան