Ամեն ինչ շարունակում է կախված մնալ ուկրաինական պատերազմից

Ա­հա Հա­յաս­տա­նի շուրջ ծա­վալ­վող այս ի­րա­վի­ճա­կում էլ (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=282626&l=am) վրա­ցա­կան ի­րա­դար­ձութ­յուն­նե­րը ե­կան հու­շե­լու, որ Ա­րեւ­մուտքն ի­րոք ներ­կա փու­լում ա­մեն ինչ ա­նում է Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սում պայթ­յուն ա­ռաջ բե­րե­լու հա­մար: Բայց որ­քա­նո՞վ կստաց­վի, այլ հարց է:

­Նախ, թե­րեւս ար­դեն բո­լորն են պարզ տես­նում, որ Ա­րեւ­մուտ­քը կանգ­նած է Վ­րաս­տա­նը ձեռ­քից բաց թող­նե­լու շե­մին: Պետք էր վրա­ցի­նե­րի մի­ջո­ցով հա­կա­ռու­սա­կան երկ­րորդ ճա­կատ բա­ցել, միա­ժա­մա­նակ «պայ­թեց­նել» հա­յաս­տան-ադր­բե­ջա­նա­կան ուղ­ղութ­յու­նը, եւ դա լավ հնա­րա­վո­րութ­յու­ններ կբա­ցեր ռուս­նե­րին նաեւ ուկ­րաի­նա­կան հար­թա­կում հար­վա­ծե­լու հա­մար: Բայց պաշ­տո­նա­կան Թ­բի­լի­սին դեմ գնաց՝ չցան­կա­նա­լով հա­նուն ա­րեւմտ­յան շա­հե­րի սե­փա­կան եր­կի­րը ոչն­չաց­նել: Ու միա­ժա­մա­նակ, ԱՄՆ-ից ե­կող հսկա­յա­կան ճնշու­մա­յին ռիս­կե­րը նվա­զեց­նե­լու հա­մար օ­րա­կարգ բե­րե­ցին եւ ըն­դու­նե­ցին «Օ­տա­րերկ­րյա գոր­ծա­կալ­նե­րի» մա­սին հայտ­նի օ­րի­նա­գի­ծը: Այն ամ­ենը, ինչ կա­տար­վում է դրա ֆո­նին, ի­հար­կե, մեկ ա­նուն ու­նի՝ ա­րեւմտ­յան «գու­նա­վոր հե­ղաշր­ջում»: Բա­նը հա­սավ մի­չեւ Պետ­դե­պար­տա­մեն­տի բա­ցա­հայտ սպառ­նա­լի­քին, թե՝ այդ օ­րի­նա­գի­ծը, վրա­ցա­կան իշ­խա­նութ­յուն­նե­րի հա­կաա­րեւմտ­յան հռե­տո­րա­բա­նութ­յու­նը սպառ­նում են Վ­րաս­տա­նի եվ­րատ­լանտ­յան ին­տեգր­մա­նը: «Այդ օ­րի­նա­գի­ծը եւ «Վ­րա­ցա­կան ե­րա­զան­քի» հա­կաա­րեւմտ­յան հռե­տո­րա­բա­նութ­յու­նը Վ­րաս­տա­նը վտան­գա­վոր հե­տա­գիծ են դուրս բե­րում։ Վ­րաս­տա­նի կա­ռա­վա­րութ­յան հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րը եւ գոր­ծո­ղութ­յուն­ներն ան­հա­մա­տե­ղե­լի են դե­մոկ­րա­տա­կան ար­ժեք­նե­րի հետ, ո­րոնք ըն­կած են ԵՄ-ին եւ ՆԱՏՕ-ին ան­դա­մակ­ցութ­յան հիմ­քում եւ այդկերպ սպառ­նա­լի­քի տակ են դնում դե­պի եվ­րատ­լանտ­յան ին­տեգ­րա­ցիա Վ­րաս­տա­նի ճա­նա­պար­հը»:

Այն, որ նման սպառ­նա­լիք­նե­րի կող­քին հենց ԱՄՆ-ն­ ու­նի նման օ­րենք, որ այս պա­հին բա­ռա­ցիո­րեն մա­հակ­նե­րով ջար­դում են ըն­դա­մե­նը Պա­ղես­տի­նի ան­կա­խութ­յուն պա­հան­ջող ու­սա­նող­նե­րին եւ այլն, ի­հար­կե, հեր­թա­կան ան­գամ ի ցույց է դնում ա­րեւմտ­յան քա­ղա­քա­կա­նութ­յան ծայ­րա­հեղ եր­կա­կի մա­կար­դա­կը: Եվ վրա­ցա­կան իշ­խա­նութ­յուն­ներն էլ ու­շադ­րութ­յուն չդարձ­նե­լով այդ հո­խոր­տանք­նե­րին, պար­զա­պես ցրում են հա­կա­պե­տա­կան ցույ­ցե­րը, դրա­նով նաեւ ի ցույց դնե­լով ար­դեն աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան կողմ­նո­րո­շում: Ա­վե­լի ճիշտ, վրա­ցի­նե­րը, ինչ­պես 100 տա­րի ա­ռաջ, այս ան­գամ էլ ճիշտ պա­հին կռա­հել են, որ աշ­խար­հը գնում է նոր շրջա­դար­ձի, եւ հար­մար­վում են այդ նոր ի­րո­ղութ­յուն­նե­րին: Ա­սենք, դա­տե­լով այդ նոր ի­րո­ղութ­յուն­նե­րի հիմ­նա­կան ին­դի­կա­տոր դար­ձած ուկ­րաի­նա­կան ի­րո­ղութ­յուն­նե­րից, այդ փո­փո­խութ­յուն­նե­րը տես­նե­լը պար­զա­պես հնա­րա­վոր չէ:

Իսկ ուկ­րաի­նա­կան խա­ղա­տախ­տա­կին պատ­կե­րը հե­տեւ­յալն է: Ինչ­պես եւ են­թադր­վում էր, Դո­նեց­կի ռազ­մա­ճա­կա­տի կենտ­րո­նա­կան հատ­վա­ծում ռու­սա­կան ու­ժե­րը, գրա­վե­լով Օ­չե­րե­տի­նո բնա­կա­վայ­րը, դուրս են ե­կել օ­պե­րա­տիվ տի­րույթ՝ սկսե­լով հար­ձակ­վել միան­գա­մից բո­լոր ուղ­ղութ­յուն­նե­րով: Միա­ժա­մա­նակ, ռուս­նե­րը շա­րու­նա­կում են ակ­տի­վաց­նել հա­ջորդ ա­ռան­քա­յին հատ­վա­ծը՝ Չա­սով Յա­րի ուղ­ղութ­յու­նը՝ սկսե­լով թե­ւա­յին ակ­ցան­նե­րի մեջ վերց­նել այս ա­ռանց­քա­յին քա­ղա­քը: Ու ար­դեն այս ի­րա­վի­ճա­կում Կիե­ւի հիմ­նա­կան խնդիրն այն չէ, որ նո­րա­նոր տա­րածք­ներ են հանձ­նում: Այլ, որ այս ճեղ­քու­մա­յին ուղ­ղութ­յուն­նե­րում մի կերպ դի­մադ­րե­լու հա­մար նե­տում են ստրա­տե­գիա­կան ռե­զերվ­նե­րը, է­լի­տար ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը, եւ, դա­տե­լով տե­ղե­րից ե­կող տե­սան­յու­թե­րի, կրում են հսկա­յա­կան կո­րուստ­ներ: Այ­սինքն, ար­դեն գրե­թե մին­չեւ վերջ մաղ­վում են լա­վա­գույն ու­ժե­րը, ո­րոնց փո­խա­րի­նել, ինչ­քան էլ, որ Ա­րեւ­մուտ­քից զենք ստա­նան, չեն կա­րող: Ու սա այն դեպ­քում, երբ հենց նույն ուկ­րաի­նա­կան աղբ­յուր­ներն են սկսել ա­մե­նօր­յա ռե­ժի­մով խո­սել, որ ա­մե­նա­մոտ օ­րե­րին ռուս­նե­րը նաեւ Խար­կո­վի ուղ­ղութ­յամբ նոր ճա­կատ կբա­ցեն: Ընդ ո­րում, այդ խո­սակ­ցութ­յուն­նե­րի լրջութ­յան մա­սին է վկա­յում այն, որ այդ հսկա­յա­ծա­վալ գո­տի­նե­րից զանգ­վա­ծա­յին է­վա­կո­ւա­ցիա է ի­րա­կա­նաց­վում:

Այս ի­րա­վի­ճա­կում Ա­րեւ­մուտ­քին շատ քիչ տար­բե­րակ­ներ են մնում՝ մասշ­տա­բա­յին պար­տութ­յու­նից խու­սա­փե­լու հա­մար: Զենք տա­լիս են, բայց օ­գու­տը քիչ է. այդ զենքն օգ­տա­գոր­ծող­ներ պատ­րաս­տե­լու հա­մար եր­կար ա­միս­ներ են պետք: Կա­րող են Մակ­րո­նի ա­սա­ծի պես՝ սե­փա­կան զոր­քերն ու­ղար­կել Ուկ­րաի­նա: Բայց դա կդառ­նա Եր­րորդ աշ­խար­հա­մարտ:

Ա­հա այս ֆո­նին, թե­րեւս մեծ հաշ­վարկ­ներ են կա­պել կով­կաս­յան հար­թա­կում բո­լոր հնա­րա­վոր մի­ջոց­նե­րով երկ­րորդ ճա­կատ բա­ցե­լու հետ: Բայց ե­թե ոչ նի­կոլ­յան ռե­ժի­մը, ա­պա գո­նե Ադր­բե­ջանն ու Վ­րաս­տա­նը լավ են հաս­կա­նում դրա հե­տե­ւանք­նե­րը: Ռու­սաս­տա­նը ռե­զերվ­ներ ու­նի նաեւ այս ուղ­ղութ­յամբ գոր­ծե­լու հա­մար: Գու­մա­րած, Ի­րա­նը հաս­տատ պա­սիվ չի մնա: Թուր­քիան, թեեւ ո­րոշ հա­յացք­ներ գցում է դե­պի Ա­րեւ­մուտք, բայց իր հեր­թին ակն­հայ­տո­րեն գե­րա­դա­սում է Եր­րորդ աշ­խար­հա­մար­տից հե­ռու մնալ:

­Մի խոս­քով, այս ընդ­հան­րա­կան վի­ճա­կում ա­մեն բան շա­րու­նա­կում է կախ­ված մնալ ուկ­րաի­նա­կան ուղ­ղութ­յու­նից: Կ­կա­րո­ղա­նա՞ն ռուս­նե­րը ներ­կա տեմ­պե­րը պահ­պա­նել, դա մե­ծա­պես կազ­դի նաեւ կով­կաս­յան տա­րա­ծաշր­ջա­նի տրա­մադ­րութ­յուն­նե­րի վրա: Ա­մեն դեպ­քում, ա­մեն բան խո­սում է այն մա­սին, որ ա­մե­նավճ­ռա­կան փու­լը սկսված է: