Ինձ երբեմն թվում է, որ սրանք հայի արյան ծարավ են. Գայանե Ներսիսյան

«Իրավունք TV»-ի տաղավարում ներկայիս հայաստանյան իրավիճակի, ներքին ու արտաքին մարտահրավերների մասին զրուցել ենք ՀՀ վաստակավոր արտիստ, երգչուհի ԳԱՅԱՆԵ ՆԵՐՍԻՍՅԱՆԻ հետ:

«ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ 2018 ԹՎԱԿԱՆԻՆ ԿԱՏԱՐԵՑ ՈՂԲԵՐԳԱԿԱՆ ՍԽԱԼ»

— Հասանք նրան, որ Երեւանի սրտում՝ Հանրապետության հրապարակում, ադրբեջաներեն երգում են՝ «Ղարաբաղ-Ղարաբաղ»: Ինչպե՞ս նրանք հայտնվեցին արդեն մայրաքաղաքում:

— Դե, հեշտությամբ հայտնվեցին, քանի որ այսօրվա իշխանությունը սա է, հետեւաբար թուրքախոսների համար որեւէ խնդիր չկա Հայաստան մտնելու, ինչի ականատեսը մենք եղանք: Սա այնքան վիրավորական էր: Յուրաքանչյուր հայի արժանապատվությունը տրորելով՝ ցանկացան ասել, որ այսկերպ կարող են նվաստացնել մեր իսկ երկրում եւ որեւէ պատժի չենթարկվել: Ինձ ասացին, որ ոստիկաններ եղել են հրապարակում, սակայն չեն ձերբակալել կամ կանխել եղածը: Այս ամենը խոսում է այն մասին, թե ինչպես է Ալիեւ կոչեցյալը հայտարարել, որ պետք է 300.000 ադրբեջանցի գա եւ բնակվի Հայաստանում, ու ինչպես տեսնում ենք, սկսվել է պրոցեսը: Այն ցավը, որ մենք տանում ենք Արցախի հետ կապված, այդ ցավը նրանք կրկնակի մեզ պատճառեցին: Չենք զարմանում, քանի որ ամեն օր՝ յոթ տարի շարունակ, ժողովուրդը ցնցումների մեջ է: Օրական մի նմանատիպ ցնցող դեպքի կամ մտքի հանդիպում ենք: Այս օրվան հասանք այն բանից հետո, երբ ժողովուրդը 2018 թվականին կատարեց ողբերգական սխալ:

— Այդ սխալը կրկնվեց նաեւ 2021 թվականին՝ արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ, ինչն ընդհանրապես անհասկանալի էր:

— Այո՛, անհասկանալի եւ աններելի սխալ էր դա: Մի՞թե չհասկացան, որ իրենց բերած վարչապետ կոչեցյալը բացառիկ պատուհաս է: Երբեւէ հայն այս աստիճան ստրկացած չի եղել: Ո՞ւր հասանք: 30 տարի ապրել ենք արժանապատիվ եւ հանկարծ հիմա հայտնվեցինք այսպիսի ստորացած վիճակում: Ցանկանում եմ մի դիտարկում կատարել. այդ տեսանյութին ընդվզել եւ նկարել էր գիտնական Ղարիբ Բաբայանը: Ոմանք ցանկացան ներկայացնել, իբրեւ թե, նրանք Իրանից եկածներ են, դրանով եւս սադրելով եւ փորձելով լարված տրամադրություն ստեղծել մեր ժողովրդի մեջ՝ Իրանի դեմ, իսկ մենք բոլորս շատ լավ գիտակցում ենք, թե ինչ կարեւոր նշանակություն ունի Իրանը մեզ համար: Սակայն, մենք շատ լավ հասկանում ենք, որ նրանք Իրանից չէին, եւ ովքեր էին: Ցավալին այն էր, որ թիրախավորվեց արցախցին: Չէ որ Ղարիբ Բաբայանը արցախցի էր: Ու հաճախ եմ լսում, որ թիրախավորում են հենց արցախցուն: Ժամանակին բոլորը հպարտությամբ ասում էին, որ Հովհաննես Բաղրամյանը հայ է, Նելսոն Ստեփանյանը հայ է, Իսակովը հայ է եւ այլն, սակայն ինչպե՞ս պատահեց, որ հիմա տարանջատվեցինք եւ դարձանք արցախցի եւ հայաստանցի: Այն ժամանակ մեզ այդ հպարտությունը պարգեւողներն արցախցիներ էին մեծ մասամբ: Այս տարանջատումը 30 տարի ինչ-որ ֆինանսավորվող ուժերի կողմից ժողովրդի տրամաբանության մեջ սերմանեցին, թե՝ «արցախցին չլինի, դու լավ կապրես» եւ նմանատիպ բաներ, ու դա հանգեցրեց նրան, որ մենք հիմա տարանջատում ենք հայերին՝ ըստ տարածքների: Բայց վերջապես մենք պետք է հասկանանք, որ հայ ենք բոլորս: Բավական չէր, որ մենք մեր սխալ քայլի պատճառով կորցրինք Արցախը, արցախցիները տնավեր դարձան, հայաստանցիներն էլ կորցրին մեր դարպասը: Չէ որ Արցախը մեզ համար դարպաս էր: Իսկ նախկին իշխանության օրոք նման բան չէր կարող լինել: Այս ամենը լավ գիտակցելով՝ մենք չպետք է թույլ տանք այս ոճրագործությունները շարունակվեն: Այսքա՞ն նվաստացնել մեզ, դա տանելու բան չէ:

«ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ ՈՐԵՎԷ ՏԵՂ ՆՄԱՆ ՄԱՍՇՏԱԲԻ ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՉԻ ԵՂԵԼ»

— Վերջերս Նիկոլ Փաշինյանը Հայոց ցեղասպանության եղելությունը կասկածի տակ դնող հայտարարություններ արեց: Սա ի՞նչ նպատակ էր հետապնդում:

— Գիտե՞ք, աշխարհում որեւէ տեղ նման մասշտաբի դավաճանություն չի եղել, ինչպես մեզ մոտ է լինում, բայց քանի որ մենք ունենք թուրքական իշխանություն, ունենք այս իրավիճակը, նպատակադրված փորձում են ոչնչացնել հային: Ինձ երբեմն թվում է, որ սրանք հայի արյան ծարավ են: Այնպես որ, չգիտեմ ինչու, գուցե զարմանում ենք կամ արդեն չենք զարմանում, բայց ինչպե՞ս կարելի է այսքան դաժան եւ ստոր լինել: Եվս մեկ անգամ գալիս ենք նրան, որ մեր մեղավորությունն է, որ ժամանակին չհասկացանք…

— Լավ, այն ժամանակ չհասկացանք, բայց հիմա ի՞նչ է արվում: Դուք, որպես մշակույթի գործիչ, ահազանգում եք մեր առջեւ ծառացած խնդիրների մասին, իսկ մյուս մտավորականներն ինչո՞ւ են լռում, դեռ մի բան էլ ասում են, թե՝ քաղաքականությամբ չեն զբաղվում: Բայց չէ որ սա քաղաքականություն չէ, սա գոյության խնդիր է այլեւս:

— Շատ ճիշտ եք, սա գոյության, հայրենիքի կորստի խնդիր է: Այսինքն` ի՞նչ է նշանակում քաղաքականությամբ չենք զբաղվում: Ինչո՞ւ, դա իրենց արժանապատվությունից ցա՞ծր է: Եվ, այո, սա քաղաքականության հարց չէ, սա մեր հայրենիքի փրկության հարցն է, որի համար մենք պետք է մեր խոսքն ասենք եւ վերաբերմունք ունենանք: Ես երբեմն մտածում եմ՝ գուցե գենի՞ խնդիր կա: Սա տրամաբանության մեջ չընկալվող բան է: Օրինակ, երբ Սերժ Սարգսյանի ժամանակ տրանսպորտի թանկացման խնդիրը եղավ, բոլորը բղավում էին, թե բա՝ այս ինչ եղավ, ինչպես կարող է տրանսպորտը թանկանալ: Սա եւս հատուկ արված բան էր, որ ժողովրդի տրամաբանության վրա ազդեին եւ լարեին հակառակ արցախցիների: Բայց հիմա ոչ մի ձայն չկա, եւ նույնիսկ այս հարցում չկարողացան միանալ: Ողջ ազգաբնակչությունը գտնվում է նյարդային վիճակում, ու դա ամեն հարցում: Ինձ մոտ արդեն այնպիսի տպավորություն է, կարծես, դիտավորյալ են անում, որ արդեն ծանր վիճակում գտնվող ժողովրդին ավելի ծանր վիճակի մեջ գցեն: Գուցե հատուկ են անում: Դժվար է հասկանալ, թե այս ազգադավ պատուհասն ինչ է անում ու մտածում, չնայած՝ նա չի մտածում, նա անում է այն, ինչ թուրքն իրեն հրահանգում է, եւ խիղճը չի տանջում: Առհասարակ, ի՞նչ խղճի մասին է խոսքը, երբ մեր Եռաբլուրը եռապատկվեց: Նման բան աշխարհում չկա, թերեւս մեկ էլ Ուկրաինան է, որ բերեցին այն հրեա խեղկատակին, որ հիմա ողջ Ուկրաինան դատարկում է: Դե նրանք այդ հաշվով իրենց ծրագրերը ունեն: Հիշո՞ւմ եք, երբ Փաշինյանը եկավ, ասաց, որ Հայաստանում «կա՛մ ես եմ լինելու վարչապետ, կամ Հայաստանը վարչապետ չի ունենալու»: Սա նշանակում է, որ կա՛մ նա պետք է լինի ցմահ վարչապետ, կա՛մ Հայաստանը չի լինի եւ, բնականաբար, վարչապետ էլ չի ունենա:

«ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ ՊԵՏՔ Է ՍԹԱՓ ԳԻՏԱԿՑԻ, ՈՐ ՄԵՆՔ ԿԱԽՎԱԾ ԵՆՔ ԹԵԼԻՑ»

— Լինելով փոքր եւ բավականին խոցված ազգ՝ մենք իրավունք չունենք պառակտվելու, իրավունք չունենք աղանդներին տրվելու: Սակայն բոլորովին վերջերս Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպում է ունենում աղանդավորների հետ Միացյալ Նահանգներում: Ի՞նչ կասեք այս մասին:

— Դեռ այն ժամանակ էին խոսում, որ ինքը եւ իր զույգն էլ աղանդավոր են: Երբ Սովետական Միությունը փլուզվեց, այդ աղանդները միանգամից մուտք գործեցին Սովետական Միության նախկին տարածքներ: Սակայն, այն երկրները, որոնք հասկանում էին աղանդների վնասը, արգելեցին: Եթե տվյալ պետության ղեկավարը հասկանում է, որ աղանդն իր ժողովրդին պառակտելու է, թույլ չի տալիս դրանց գործունեությունն իր պետությունում: Օրինակ, 25 երկրներում աղանդի մուտքը արգելված է: Ցավոք, երբ մենք անկախացանք, այդ աղանդները ակտիվացան մեր երկրում: Մեկ անգամ մի հաղորդում լսեցի Մոսկվայից, որ այդ աղանդները մտածված են եկել՝ նպատակ ունենալով տվյալ երկրում բաժանել ժողովրդին, քանի որ պառակտված եւ մասնատված ժողովրդին հեշտ է կառավարելը: Հիմա, վարչապետ կոչեցյալը գնացել է եւ հանդիպել է այդ աղանդավորական կազմակերպությունների հետ եւ, ըստ էության, ցանկանում է կրկին հզորացնել այդ կառույցը: Սա ներսից մի պայթուցիկ նյութ է երկրի համար: Ի՞նչ է նշանակում աղանդ, նշանակում է չճանաչել սեփական պատմությունն ու կրոնը: Հայրենասիրության մասին չպետք է մտածեն, քանի որ «Եհովաներ»-ը չեն ծառայում բանակում եւ այլն, այսինքն՝ սա հոգեւորի հետ որեւէ աղերս չունի: Սրանք միայն ստեղծված են նրա համար, որ ջլատեն ժողովրդին: Եվ դա մտածել են խորամանկորեն ու աշխատում են հիմնականում գլխաքանակի վրա: Ներողություն եմ խնդրում, բայց դրանց տրվում են թույլ ուղեղները եւ կամքից թույլ մարդիկ: Գտնում են քանակ, եւ այդ քանակը իր գործն անում է, եւ որքանով գիտեմ ՝ 300.000 աղանդավոր կա: Ես միանշանակ կարծում եմ, որ պետք է շատ կտրուկ վռնդել ցանկացած տեսակի աղանդ, որպեսզի չմնան եւ չավելանան մեր երկրում: Եվ եթե ընդհանրացնենք մեր այս խոսակցությունը, եւս մեկ անգամ պետք է ասեմ, մենք ունենք հայրենիքը փրկելու, գոյապայքարի խնդիր: Իսկ ժողովուրդը պետք է սթափ մտածի եւ գիտակցի, որ մենք կախված ենք թելից: Աստված չանի, եւս մեկ հարված, եւ չենք էլ հասցնի փրկվել: Նույնիսկ ինքնաթիռ էլ չի լինի, որ փրկվենք: Արցախցիները Արցախը կորցրին, եկան Հայաստան, եւ մենք իրենց սիրով ու ջերմությամբ ընդունեցինք, իսկ Հայաստանը կորցնենք, ո՞ւր ենք գնալու: Սա՛ է պետք գիտակցել:

ՆԱՆԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ