Ինչու կործանվեց B55 ինքնաթիռը Հայաստանում. հայտնի է իրական պատճառը

1 Դեկտեմբեր, 2024 14:00

Ավիավթարներն աշխարհում, առավել ևս Հայաստանի նման փոքր երկրի համար, հազվադեպ երևույթ են։ Սպուտնիկ Արմենիան ներկայացնում է՝ ինչն է դարձել աղետի պատճառը, որը երկրի ավիացիայի պատմության մեջ քչերից մեկն է:

Երկու տարի առաջ՝ դեկտեմբերի 1-ին, Կոտայքի մարզի օդային տարածքում վթարի ենթարկվեց Beechcraft Baron 95-B55 թեթև շարժիչով ինքնաթիռը: 2022 թվականի դեկտեմբերի 6-ին արդեն սկսեց աշխատանքը Ավիացիոն պատահարի հետաքննության հանձնաժողովը։ Ինքնաթիռի կործանման վերաբերյալ միջպետական ավիացիոն կոմիտեի (ՄԱԿ) կողմից կատարված վերջնական զեկույցը հայտնվել է Sputnik Արմենիայի տրամադրության տակ։

Հետաքննությանն աջակցել են ՀՀ վարչապետի որոշմամբ կազմավորված հանձնաժողովի անդամները, ինչպես նաև Քաղաքացիական ավիացիայի կոմիտեի և այլ կազմակերպությունների ներկայացուցիչները:

Ինչպե՞ս է B55-ը հայտնվել Հայաստանում

Beech 95-B55 ինքնաթիռն արտադրվել է 1969 թվականին՝ ԱՄՆ-ում։ Օդանավը շահագործվել է մասնավոր անձի կողմից։ Նշվում է, որ ինքնաթիռը վերջին անգամ գրանցվել է 2021 թվականին Սլովակիայի տրանսպորտի նախարարության կողմից: Այս ամբողջ ընթացքում օդանավը եղել է մասնավոր անձի տրամադրության տակ և վաճառվել է մեկ այլ մասնակցի (գնորդը չի նշվում)։

Հայտնի է, որ ինքնաթիռը 2022 թվականի նոյեմբերի 29-ին Պրշիբրամ օդանավակայանից (Չեխիա) տեղափոխվել է «Զվարթնոց» միջազգային օդանավակայան (Հայաստան)։ Թռիչքը կատարել են Չեխիայի քաղաքացի հանդիսացող օդանավի հրամանատարը և օդաչուն։

Ավիավթարի օրը

Ինքնաթիռը «Զվարթնոց» օդանավակայանից թռել է ժամը 09:00-ին, 11 րոպե անց դիսպետչերը կորցրել է կապը նավի հրամանատարի և օդաչուի հետ: Օդանավի վերջին կետը գրանցվել է ժամը 09:13-ին՝ ծովի մակարդակից 2140 մ բարձրության վրա:

Վթարի հետևանքով երկու օդաչուները զոհվել են, ինքնաթիռը բաժանվել է մասերի, իսկ ընկած բեկորներն այրվել են հրդեհի ժամանակ:

Եզրակացության մեջ նշվում է, որ անձնակազմը պատրաստ չի եղել եղանակային այն պայմաններին, որոնց առկայությամբ իրականացվել է թռիչքը:

«Վերընթաց պտույտ կատարելու փորձը հանգեցրել է տարածական կողմնորոշման կորստի և օդանավի՝ սրընթաց գահավիժման դուրս գալուն, ինչին հաջորդել է երկրի մակերեսի հետ բախումը», - ասված է եզրակացության մեջ:

Ամենայն հավանականությամբ, իրավիճակը բարդացել է այնպիսի գործոններով, ինչպիսիք են՝ ռիսկերի պատշաճ վերլուծության բացակայությունը և եղանակային այնպիսի պայմանների վերաբերյալ տեղեկատվության առկայության դեպքում թռիչքի որոշման ընդունումը, որոնց անձնակազմը պատրաստ չի եղել: Բացի այդ, անձնակազմը չուներ սարքավորումներով թռչելու հմտություններ, իսկ օդանավի հրամանատարը՝ համապատասխան որակավորման աստիճան: