Շատ ծանր է տեսնել այս ամենը, թատրոն փակելը ո՞րն է. Մազմանյանի այրին «Գոյ»-եցիների կողքին է

Արմեն Մազմանյանի անվան բեմարվեստի ազգային փորձարարական «Գոյ» թատրոնի աշխատակիցներն արդեն գրեթե մեկ շաբաթ է, ինչ շարունակում են նստացույցը՝ պահանջելով ԿԳՄՍ նախարարությունից միջանկյալ լուծում. թատրոնի աշխատանքների վերսկսում մինչեւ դատարանի եւ իրավապահ մարմինների կողմից հարցի վերջնական լուծումը:

35 տարի գործող «Գոյ» թատրոնը կառավարության որոշմամբ՝ տարեսկզբին միացավ Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնին։ Միավորման վերաբերյալ կառավարության որոշումը «Գոյի» անձնակազմը վիճարկում է դատարանում։ Իսկ մինչ կլինի դատարանի որոշումը՝ Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրեն Վարդան Մկրտչյանը փակ է պահում «Գոյ»-ի դռները «Գոյ»-եցիների համար:

Ստեղծված իրավիճակի մասին «Իրավունք»-ը բացառիկ զրույց է ունեցել ««Գոյ» թատրոն-լաբորատորիայի հիմնադիր, ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, Երեւանի թատրոնի եւ կինոյի պետական ինստիտուտի նախկին ռեկտոր, լուսահոգի Արմեն Մազմանյանի այրու՝ մանկավարժական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր ՆԻՆԱ ՏԱՏԿԱԼՈՅԻ հետ:

— Նինա Իգորեւնա, վստահ ենք, որ հետեւում եք, թե ինչ է կատարվում հիմա Ձեր ամուսնու՝ պարոն Մազմանյանի ստեղծած «Գոյ» թատրոնի շուրջ: Ի՞նչ կասեք տեղի ունեցողի մասին:

— Ես մի պատմություն կպատմեմ, որից հետո՝ Ձեզ համար էլ պարզ կլինի, թե ինչ է կատարվում: Ապրում էր, կար մի տղամարդ՝ տաղանդավոր, համարձակ եւ շատ հայրենասեր ու զգացմունքային: Նա ստեղծել է տուն, թատրոն, ապրել իր կյանքով, դաստիարակել է հայրենասերների սերունդ: Մի երգ կա, որտեղ ասվում է՝ «Вместо золота плавят олово…» (Նիկոլայ Նոսկովի երգն է, - հեղինակ): Արմենը շատ էր սիրում այդ երգը, այդ երգը նրա մասին էր: Նա անասելի չէր սիրում դավաճաններին, չէր սիրում վախկոտներին եւ անգրագետներին: Իսկ վերջիններս նույնքան չէին սիրում իրեն, ատում էին: Ստեղծարար մարդ էր, իսկ այդ մարդիկ ոչինչ անել չգիտեին, կարողանում էին միայն դավաճանել, նախանձել: Եվ ահա նա մահացավ, իսկ նրանք մնացին: Ի՞նչ եք կարծում՝ նրանք կարող էին փոխվել, իհարկե՝ ոչ: Այդ մարդիկ ոչ միայն շարունակում են ապրել, այլեւ համարձակվում են ատել նրան նույնիսկ հիմա՝ հետմահու: Պայքարում են նրա ստվերի դեմ, հիմա նրանք դա կարողանում են անել եւ անում են: Ու նաեւ իր զավակներին են ատում, որովհետեւ այն երեխաները, որոնք նստացույց են անում այս օրերին, ի՛ր երեխաներն են:

— Ի՞նչ կփոխանցեք, ինչպես Դուք եք ասում, Արմեն Մազմանյանի երեխաներին՝ այն «Գոյ»-եցիներին, որոնք արդեն 5-6 օր է 24 -ժամյա նստացույց են իրականացնում թատրոնի դիմաց:

— Նրանց մեծ մասը մեր սանիկներն են: Մենք ենք նրանց կնքել, Արմենի մահից հետո՝ նրանցից շատերը, որոնք որդիներ են ունեցել, նրա անունով են կոչել: Ես ի՞նչ կարող եմ ասել, ես ամեն օր նրանց հետ կապի մեջ եմ ու իրենց կողքին եմ: Եվ առաջին հերթին նրանք էին Արմենի մահից հետո՝ միշտ եղել իմ կողքին: Մենք միասին ենք սարքել Արմենի շիրիմը, միասին ենք ամեն ինչ արել եւ հիմա էլ միասին ենք:

— Եթե այսօր պարոն Մազմանյանը ողջ լիներ, ըստ Ձեզ, ի՞նչ կասեր, ի՞նչ կաներ՝ ստեղծված իրավիճակում:

— Կպայքարեր, թույլ չէր տա թատրոնը փակեն: Բայց այնպիսի մարդիկ, ինչպիսին նա է, այսօր պետք չեն: Այդպիսի մարդիկ համարվում են ավելորդ: Հայրենասեր, ռոմանտիկ եւ տաղանդավոր մարդկանց հիմա ատում են եւ վերջ: Այս թատրոնը շատ ծանր պայմաններում է ստեղծվել, ամբողջ ընտանիքով օգնում էինք Արմենին, ու այսօր խոսել այս ամենի մասին, անչափ դժվար է…

— Համաձայնեք, որ այսօր մեզանում մազմանյանությունն է պակասում, ով կշրխկացներ ճշմարտությունն ամենքի երեսին, ամեն մեկին իր տեղը ցույց կտար…

— Իհարկե… Նա իր ճշմարտության համար պայքարում էր, չէր վախենում, բայց այն ժամանակ մարդիկ ուրիշ էին, հիմա փոխվել են: Բարեբախտաբար, նա կարողացավ դաստիարակել այդպիսի սերունդ, այսօր այդ հայրենասեր տղամարդիկ ու աղջիկները պայքարում են «Գոյ»-ի համար, բայց նրանք քիչ են: Նայեք, թե ովքեր են նրանց կողքին, ուրիշ թատրոնների դերասաններ, ռեժիսորներ չկան, որովհետեւ բոլորը կոնֆորմիստ են եւ վախենում են: Բայց իրենց էլ կարելի է հասկանալ: Այսօր թատրոն, համալսարան փակելը, ցավոք, դարձել է «նորմալ»:

— Հուսանք՝ «Գոյ»-ը կոկորդներին կկանգնի, ու այս անգամ գոնե պայքարը հաջողությամբ կպսակվի:

— Ես մտածում եմ, որ կա Աստծո դատաստան: Կարող է ամեն ինչ փոխվել: Տա Աստված, չգիտեմ… Չեմ ասի, թե հուսահատված եմ, բայց ծանր է շատ: Ծանր է տեսնել նման մարդկանց, նման վերաբերմունք, նման քաղաքականություն: Թատրոն փակելը ո՞րն է: Գիտեք, պատմության մեջ, գրականության մեջ միշտ էլ եղել են այդպիսի կերպարներ, բայց, միեւնույնն է, ինձ համար շատ ծանր է այս ամենը, որովհետեւ իմ ընտանիքի հետ է կատարվում: Եթե որեւէ մեկի հետ նման բան տեղի ունենար, ես կգնայի եւ կանգնեի իրենց կողքին, իսկ իմ կողքին կանգնեցին միայն այս երեխաները:

ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆ