Չորս տարի առաջ այս օրը դադարեցվեց 44-օրյա պատերազմը

Այսօր լրանում է 2020թ. նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության ստորագրման չորրորդ տարին։

2020թ. սեպտեմբերի 27-ին սկսված 44-օրյա պատերազմը ավարտվեց նոյեմբերի 9-ին՝ Հայաստանի, Ադրբեջանի և Ռուսաստանի միջև ստորագրված եռակողմ համաձայնագրով։ Առաջին իսկ օրերին ադրբեջանական ուժերը գրավեցին Շուշին և սպառնում էին հասնել Ստեփանակերտին։ Պատերազմը դադարեց միայն այն ժամանակ, երբ Ադրբեջանի կողմից Շուշիի գրավումից հետո ստորագրվեց համաձայնագիրը։

Համաձայնագիրը նախատեսում էր ռազմական գործողությունների դադարեցում ամբողջ Լեռնային Ղարաբաղում, ռուս խաղաղապահ զորախմբի տեղակայում և վերահսկողության տակ անցած տարածքների վերադարձ Ադրբեջանին։

Չորս տարի անց, սակայն, Լեռնային Ղարաբաղը հիմնականում հայաթափվել է, իսկ ռուս խաղաղապահները 2023-ի դեկտեմբերից դուրս են եկել տարածաշրջանից։ Հայկական կողմը, ընդհակառակն, կատարեց իր պարտավորությունները զինադադարի պահպանման և խաղաղապահների տեղակայում հարցում։

Այսօր՝ չորս տարի անց էլ, համաձայնագրի 9-րդ կետի վերաբերյալ հարցը բաց է՝ կապված տարածաշրջանում հաղորդակցության և ճանապարհների բացման հետ։ Թեև այս հարցը դեռ չի լուծվել, այն շարունակում է մնալ օրակարգում:

Չնայած՝ եռակողմ հայտարարության ստորագրման հետևանքով պատերազմն ավարտվեց, տարածաշրջանում երկարաժամկետ խաղաղություն դեռ չի հաստատվել. դեռևս ընթանում են Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև բանակցությունները՝ սպասելով վերջնական համաձայնեցման։