Քաղաքապետարանը խոստովանեց զանգվածային եւ խոշոր հանցագործության մասին

Ե­րե­ւա­նի բնակ­չութ­յան գլխին հեր­թա­կան օյին­բա­զութ­յու­նը սար­քե­ցին՝ 100 դրա­մա­նոց­նե­րի կրի­զիս ան­վան տես­քով: Բա­նն այն է, որ ար­դեն 100 դրա­մա­նոց­նե­րի բիզ­նես է ա­ռա­ջա­ցել՝ «կվա­ճա­ռեմ 100 դրա­մա­նո­ցը 150-ով» տես­քով:

Այն, որ նի­կոլ­յան խուն­տա­յից եւ դրա մաս­նիկ ա­վին­յա­նա­կան թի­մից ու­րիշ բան սպա­սել չէր էլ կա­րե­լի, ար­դե­ն ա­վե­լի քան վեց տա­րի հա­մոզ­վել եւ հա­մոզ­վում ենք: Բայց այս ան­գամ այդ մա­սին չէ խոս­քը, ոչ էլ ա­վին­յա­նա­կան այս հեր­թա­կան «հան­ճա­րե­ղութ­յու­նը» ա­վե­լորդ ան­գամ քննա­դա­տե­լու: Պար­զա­պես ու­շադ­րութ­յուն դարձ­նենք մեկ պարզ փաս­տի ա­ռաջ:

Այս­պես, քա­ղա­քա­պե­տա­րանն այս օ­րե­րին պաշ­տո­նա­պես հայտ­նում է, թե օ­րա­կան որ­քան մուտ­քեր են ե­ղել այս նոր հա­մա­կար­գի ան­ցու­մից հե­տո, եւ թե դա որ­քա­նով է ա­վել մինչ այս ան­ցու­մը ե­ղած վի­ճա­կից: Օ­րի­նակ. «Նո­յեմ­բե­րի 2-ին «Եր­եւա­նի ավ­տո­բուս» ՓԲԸ-ի կող­մից հա­վա­քագր­վել է 23 192 300 ՀՀ դրամ, ո­րից 5 083 700-ը վա­լի­դա­տոր­նե­րի մի­ջո­ցով (բջջա­յին հա­վել­ված QR, թղթա­յին QR): Իսկ դրա նա­խորդ շա­բաթ օ­րը՝ հոկ­տեմ­բե­րի 26-ին, մինչեւ նոր վճար­ման պայ­ման­նե­րին անց­նե­լը, հա­վա­քագ­րում­նե­րը կազ­մել են 18 250 000 ՀՀ դրամ»։

­Նույն բա­նի մա­սին էր ե­րեկ խո­սում նաեւ փոխ­քա­ղա­քա­պետ Սու­րեն Գ­րի­գոր­յա­նը: Թե՝ Եր­եւա­նում տրանս­պոր­տից օգտ­վե­լու հա­մար հա­վա­քագր­ված գու­մա­րը շա­բաթ եւ կի­րա­կի օ­րե­րին 5 եւ 4 մլն դ­րա­մով բարձ­րա­ցել է: Ու այս­տեղ շատ պարզ հարց է ծա­գում՝ իսկ ին­չի՞ հաշ­վին են օ­րա­կան մուտ­քերն ա­վե­լա­ցել: Ընդ ո­րում՝ ոչ աշ­խա­տան­քա­յին օ­րե­րին՝ աշ­խա­տան­քա­յին ուր­բա­թի հետ հա­մե­մա­տած 4-5 մի­լիո­նով, ո­րը հիմք է տա­լիս են­թադ­րել, որ աշ­խա­տան­քա­յին օ­րե­րին այդ աճն ա­վե­լի մեծ կլի­նի: Ե­թե փոխ­վել է ըն­դա­մե­նը վճար­ման կար­գը, այ­սինքն, որ գու­մա­րը վա­րորդ­նե­րի ձեռ­քով չի անց­նում, ա­պա ա­ռա­ջին եւ ա­մե­նա­հա­վա­նա­կան վար­կա­ծը դառ­նում է սա՝ մինչ այս օ­րա­կան մի 5-6 մի­լիո­նի չափ գու­մար գո­ղա­նում էին, եւ հի­մա, երբ փողն ու­ղիղ վա­րոր­դի ձեռ­քով չի անց­նում, չեն կա­րո­ղա­նում գո­ղա­նալ: Այ­սինքն, քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի այդ խրոխտ հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րը, թե այս­քան-այս­քան մուտ­քերն ա­վե­լա­ցել են, ի­րա­կա­նում պետք է հաս­կա­նալ այս են­թա­տեքս­տով՝ նոր հա­մա­կարգ ներդ­րե­ցինք, որ գո­ղութ­յան դեմն առ­նենք: Ե­թե այլ բա­ցատ­րութ­յուն ու­նեն, ու­շա­դիր կլսենք: Իսկ մինչ այդ, ա­ռաջ գնանք այդ վար­կա­ծով՝ հա­մա­կար­գի հիմ­նա­կան ֆունկ­ցիան կամ ֆունկ­ցիա­նե­րից մե­կը գո­ղութ­յան դեմ առ­նելն է:

Ըստ այդմ, նախ՝ քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի այդ բո­լոր հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րը պետք է ըն­կա­լել` որ­պես շատ խո­շոր զանգ­վա­ծա­յին հան­ցա­գոր­ծութ­յուն­նե­րի մա­սին ա­հա­զանգ: Ըստ այդմ, տրա­մա­բա­նա­կան կլի­ներ, որ նման փաստ ֆիք­սե­լով, մայ­րա­քա­ղա­քա­յին իշ­խա­նութ­յուն­նե­րը դի­մեին նաեւ ի­րա­վա­պահ­նե­րին՝ խնդրե­լով պար­զել տե­ղի ու­նե­ցա­ծը եւ մե­ղա­վոր­նե­րին պատ­ժել: Կա­նե՞ն, այս­տեղ ար­դեն լուրջ կաս­կած­ներ ու­նենք: Նախ այն, որ շար­քա­յին վա­րոր­դը «առ­յու­ծի կաթ չի խմել», որ իր գլխին նման մեծ փո­ղեր գրպա­նի, են­թադ­րե­լի է: Այ­սինքն, որ այդ փո­ղե­րը բախշ­վել են մին­չեւ վե­րեւ­նե­րը՝ ա­մե­նա­հա­վա­նա­կան տար­բե­րակն է: Իսկ որ գո­ղութ­յան դեմն «առ­նում» են քա­ղա­քաց­ի­նե­րի նյար­դե­րի հաշ­վին, դա ար­դեն իսկ հա­սա­րա­կութ­յան հան­դեպ եւս մեկ հան­ցանք է:

­Հա­ջոր­դը. բայց ին­չո՞ւ ստեղծ­վեց նման հա­մա­կարգ, ո­րի ժա­մա­նակ վա­րորդ­նե­րը հան­գիստ կա­րող են գո­ղա­նալ: Ե­րե­ւի հաս­կա­նա­լի է. ժա­մա­նա­կին հա­մա­կար­գը մաս­նա­վոր էր, իսկ մաս­նա­վորն ինքն ի­րե­նից չի գո­ղա­նա: Եվ փո­խա­նակ դա կար­գա­վոր­վեր, մաս­նա­վո­րին դուրս մղե­ցին՝ ողջ տրանս­պոր­տը կենտ­րո­նաց­նե­լով «պե­տա­կան սե­փա­կա­նութ­յան» տակ: Դա էլ կա­րե­լի է «հաս­կա­նալ». շատ իշ­խա­նա­վոր­նե­րի «ման­կութ­յան բյու­րեղ­յա ե­րա­զանք­նե­րից» էր խո­շոր «գծա­տեր» դառ­նա­լը: Միայն թե լավ չէին հաս­կա­նում, որ «գծա­տեր» լի­նե­լու հա­մար էլ է մի քիչ խելք պետք, հա­կա­ռակ դեպ­քում ա­մեն բան կտաս-կա­վի­րես: Ու այդ վի­ճա­կին հա­սավ տրանս­պոր­տը. խնդի­րը միայն ու­ղե­վարձ գո­ղա­նա­լը չէ, կա­րող են գո­ղա­նալ շատ այլ բա­ներ՝ վա­ռե­լի­քից սկսած, պա­հես­տա­մա­սե­րով վեր­ջաց­րած: Վեր­ջա­պես, վա­րոր­դը պար­զա­պես «թքած ու­նի» մե­քե­նա­յի ֆի­զի­կա­կան վի­ճա­կի վրա. տերն ին­քը չէ, որ մտա­ծի: Այ­սինքն, կա­րող ես փո­ղեր ծախ­սել, մե­քե­նա­ներ բե­րել, բայց նրանք այն­քան շուտ շար­քից դուրս գան, որ գինն էլ չհա­նեն: Ճիշտ է, դա կա­րող է նաեւ չի­նով­նի­կութ­յա­նը չհե­տաքրք­րել՝ «ա­մեն մեկն ի­րենն ա­ռավ-թռավ» տար­բե­րա­կով: Բայց վեր­ջում այդ ա­մե­նը մե­կի գլխին կոտր­վե­լու է, չէ՞: Աղ­բա­հա­նութ­յու­նում էլ այդ վի­ճակն է, ար­դեն սկսել է «կոտր­վել», եւ դա ո­րոշ բարձր չի­նով­նիկ­նե­րի հա­մար ա­հա­զանգ էր:

Ելք կա­րող է դառ­նալ ու­ղեւ­վար­ձը թան­կաց­նե­լը: Բայց այս­տեղ էլ լուրջ հար­ցեր կան. չու­նեն ո­րե­ւէ հիմ­նա­վո­րում, որ մայ­րա­քա­ղա­քում օպ­տի­մալ եր­թե­ւե­կութ­յան ցանց եւ օպ­տի­մալ տրանս­պոր­տա­յին բա­զա են ստեղ­ծել, եւ դա ներ­կա գնե­րով ի­րեն չի ար­դա­րաց­նում: Ա­ռա­վել եւս, որ պարզ­վում է՝ ի­րա­կա­նում մուտ­քե­րը մի 20-25 տո­կո­սով ա­վե­լի մեծ են ե­ղել, պար­զա­պես այդ փո­ղը «չգի­տես ուր է»: Ու հի­մա, ե­թե օ­րա­կան մոտ 18-19 մի­լիո­նի փո­խա­րեն 23-24 են հա­վա­քում, կա­րո՞ղ են միան­շա­նակ պնդել, որ ո­լոր­տը վնա­սա­բեր է, այդ վնաս­նե­րը վե­րաց­նե­լու հա­մար բո­լոր մի­ջոց­ներն օգ­տա­գոր­ծել են, եւ ա­ռանց թան­կաց­ման պար­զա­պես ելք չկա. ե­թե ու­նեն նման մաս­նա­գի­տա­կան հիմ­նա­վո­րում, թող ներ­կա­յաց­նեն:

Ս.ԱԲՐԱՄՅԱՆ