Ունենք եզդերեն լեզվին տիրապետող կադրերի պակաս. Խդր Հաջոյան

 

 

— Պետք է նշեմ, որ տարբեր ազգային փոքրամասնություններ ներկայացնող կառույցները մեկ տեղում ցուցադրում են իրենց ազգային մշակույթը, ազգային ատրիբուտները եւ իրենց ազգային խոհանոցը: Բնականաբար, նաեւ ազգային փոքրամասնությունների տոնն է, որն արդեն նշվում է օրենքով նախատեսված կերպով: Այսինքն՝ յուրաքանչյուր տարվա հոկտեմբեր ամսվա առաջին կիրակին: Իհարկե, երբ օրենքի նախագիծը քննարկվում էր, այն ժամանակ ընտրված էր սեպտեմբերի 27-ը: Մինչդեռ հասկանալով, թե ի՞նչ է տեղի ունեցել սեպտեմբերի 27-ին, բնականաբար, չէր կարող ուղղակի այդ օրը նշվել՝ որպես տոնական օր, եւ հետագայում փոխվեց ու ընտրվեց հոկտեմբեր ամսվա առաջին կիրակի օրը: Օգտվելով առիթից՝ շնորհավորում եմ նաեւ բոլոր ազգային փոքրամասնություններին Հայաստանի Հանրապետությունում եւ մաղթում եմ բարգավաճում ու մշակույթի զարգացում: Շատ կարեւոր եմ համարում նաեւ նշել այն մասին, որ Հայաստանի Հանրապետությունն այն եզակի երկրներից է, որտեղ (տվյալ դեպքում եզդիական համայնքի համար) ստեղծված են բոլոր այն պայմանները, որով եզդի համայնքը պաշտպանում է իր մշակույթը, լեզուն եւ կրոնը: Ուրիշ երկրում Դուք չեք տեսնի այնքան ազատ եզդի, որքան Հայաստանի Հանրապետությունում: Ավելին, եզդի չեք տեսնի այնքան անկաշկանդ եւ ազատ խոսելու իր ազգային լեզվով, ինչպես նաեւ պահպանելու կարողությամբ՝ որքան Հայաստանի Հանրապետությունում է, որտեղ գործում են եզդերեն լեզու եւ գրականություն առարկաները: Իհարկե, երջանկահիշատակ Ազիզ Թամոյանի, ինչպես նաեւ մամուլի վաստակավոր լրագրողներից մեկի ջանքերի շնորհիվ լույս տեսան եզդերեն դպրոցական դասագրքերը պետական աջակցությամբ: Այսօր Հայաստանում մոտ երեք տասնյակ կոմպակտ բնակեցված համայնքներում, որտեղ եզդի համայնքը գոյություն ունի, դասավանդվում է եզդերեն լեզու եւ գրականություն առարկան:

Գիտեք, սա շատ կարեւոր ձեռքբերում է եւ ոչ միայն սա, այլ նաեւ այն, որ Հայաստանի Հանրապետությունում է լույս տեսնում աշխարհում առաջին եզդիական լեզվով թերթը: Հայաստանի Հանրապետությունում առաջին անգամ հեռարձակվեցին եզդերեն ռադիո հաղորդումները: Սրանք օրինակներ են, որոնք նույնիսկ մեր պատմական մայր հայրենիքում՝ Իրաքի հյուսիսային հատվածում, չունենք:

Խոսենք նաեւ կրոնի տեսանկյունից: Հայաստանի Հանրապետությունում ունենք աշխարհում ամենամեծ բարձրությամբ եզդիական տաճարը, որը գտնվում է Ակնա լճում, եւ ոչ միայն մեկ տաճար ունենք, այլ արդեն չորսից ավելի եզդիական տաճարներ, սրբատեղիներ, որոնք կառուցվել են Հայաստանի Հանրապետությունում եւ հայ ժողովրդի հետ միասին՝ առանց որեւէ կաշկանդվածության, եղբայրաբար ապրում ենք Հայաստանի շողի ներքո, եւ Հայաստանն այսօր եզդի ժողովրդի համար, կարող եմ վստահաբար ասել, որ այն հենասյունն է (ոչ միայն հայաստանաբնակ եզդիների համար), այլեւ ամբողջ աշխարհի եզդի համայնքի համար, որտեղ եզդի ժողովուրդն իրապես գտել է իր փրկությունը, որտեղ եզդի ժողովուրդը կարողանում է պաշտպանել ու պահպանել իր ազգային արժեքները, իր ազգային դեմքը, իր տեսակը, իր յուրօրինակ ավանդույթները, ազգային տոները, որոնք նշվում են:

 

 

— Բնականաբար` ասել, որ խնդիրներ չկան, այդպես չէ: Օրինակ, տվյալ դեպքում խոսեցինք եզդերեն լեզվի ուսուցման հետ կապված: Այսօր ունենք կադրերի պակաս: Այսինքն, ունենք կոմպակտ բնակեցված համայնքներ, որտեղ եզդի երեխաների թվաքանակը բավարարում է եզդերեն լեզու եւ գրականություն առարկաները դասավանդելու համար, բայց դրա հետ մեկտեղ չունենք նաեւ համապատասխան ուսուցիչներ եւ կադրեր: Այսօր իսկապես ունենք կադրերի պակաս: Իհարկե, այժմ նաեւ պայմանավորվածություն ունենք որոշ մարմինների հետ եւ բազմիցս քննարկել ենք համալսարանում եզդիագիտության ամբիոն ունենալու հարցը, որտեղ էլ հենց կպատրաստվեն համապատասխան կադրեր: Այդ ամենն, իհարկե, ընթացքի մեջ է, եւ սպասում ենք արդեն դրա իրագործմանը, իսկ այլ խնդիրների հետ կապված՝ պետք է նշեմ, որ հիմնականում տեղեկատվության բացակայությունն է:

Այսինքն, մենք կարիք ունենք ավելին ներկայանալու, ավելի շատ ներկայացնելու եւ նաեւ մեր կայքէջն ունենալու: Կայքէջը ոչ միայն եզդի համայնքը ներկայացնելու համար նկատի ունեմ, այլ առավել քան լավ կլիներ ամբողջ ազգային փոքրամասնությունների համար լիներ, օրինակ, մի առանձին կայքէջ, որտեղ յուրաքանչյուր քաղաքացի կկարողանար մուտք գործել, որտեղ տեղադրված կլինեին մշակույթի մասին կամ ազգային ավանդույթների մասին տեղեկություններ: Հիմնականում, եթե ինչ-որ հարցեր էլ լինում են, այդ հարցերը կապված են ավելի շատ տեղեկատվության պակասի հետ: Խնդիրները նաեւ շատ տարբեր են եւ միշտ էլ կան ու, ի փառս այսօր Ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի՝ իհարկե, այդ հարցերը քննարկվում են խորհրդում, ինչպես նաեւ դրանց միտված լուծումները փորձում ենք միասին գտնել:

 

ԴԻԱՆԱ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ