Ուկրաինան արագորեն մտնում է կատաստրոֆայի փուլ
ՎերլուծությունԱյն պահին, երբ հայաստանյան իշխանավորները սկսեցին ոգեւորված հայտարարել, թե սկսվել է Եվրոպայի հետ վիզաների ազատականացման փուլը (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=292437&l=am), բուն Եվրոպայում միանգամայն մռայլ մտորումներ են ծավալվում սեփական ապագայի շուրջ: Այսպես, Bloomberg-ի պնդմամբ, Վաշինգտոնն իր աշխարհաքաղաքական հիմնական հայացքը կտրուկ ուղղում է դեպի Ասիա՝ Եվրոպային թողնելով բախտի քմահաճույքին: «Վաշինգտոնը պատրաստվում է մի սցենարի, երբ Եվրոպան ստիպված կլինի դիմակայել սպառնալիքներին: Սեփական, հատկապես աճող ճգնաժամերի եւ պետական պարտքի հետ կապված խնդիրների ֆոնին»,- հայտնում է աղբյուրը:
Ընդ որում, Bloomberg-ի կարծիքով այդ գործընթացը տեղի կունենա անկախ ամերիկյան ընտրությունների արդյունքներից: Պարզապես Հարրիսի հաղթանակի դեպքում այդ ընթացքը կլինի մի փոքր զուսպ, մինչդեռ Թրամփը կարող է միանգամից եւ ամբողջությամբ դուրս բերել զորքերը Եվրոպայից եւ ՆԱՏՕ-ին մղել լուծարման: «Եվրոպայի համար դա կարող է նշանակել խորը փոփոխություններ. երկրները ստիպված կլինեն ստեղծել նոր դաշինքներ, ամրապնդել իրենց բանակները եւ վերանայել իրենց անվտանգությունը՝ առանց ԱՄՆ-ի աջակցության վրա հենվելու»,- հայտնում է Bloomberg-ը:
Ընդ որում, այս կարծիքը նորություն դժվար է համարել: Եվրոպան իր հսկա պարտքով եւ խնդիրներով ամերիկյան բիզնեսի համար վաղուց է, որ սկսել է երբեմնի հետաքրքրությունը կորցնել՝ ուշադրությունը կենտրոնացնելով ծաղկման փուլ մտած ասիա-հնդկական տիրույթի վրա: Ճիշտ է, դա ծայրահեղ սրում է Չինաստանի հետ հարաբերությունները, բայց ինչ անես, եթե հիմնական փողն այստեղ է:
Ահա այս իրավիճակում, թերեւս պատահական չէ, որ Եվրոպայում նկատվում են բավականին նոր միտումներ: Օրինակ, պատկերացրեք, Ուկրաինային ռազմական օգնություն ցուցաբերելու հիմնական ջատագովներից մեկը՝ կանցլեր Շոլցը, վերջին ընտրություններում կատաստրոֆիկ ձախողումից հետո գնաց կտրուկ շրջադարձի եւ հիմա առաջ է քաշում Ռուսաստան-Ուկրաինա խաղաղության պայմանագրի տարբերակ, որով Կիեւին առաջարկում է՝ հաշտվել ունեցած տարածքային կորուստների հետ եւ գնալ հաշտության: Ամերիկացիների համար եւս Ուկրաինան աչքի առաջ կորցնում է հետաքրքրությունը, եւ էլի անկախ նրանից, թե ով կլինի հաջորդ նախագահը, ու սա էլ կարելի է հասկանալ. Բայդենն ու նրա որդին Ուկրաինայում կատաղի փողեր են աշխատել, բանը հասավ անգամ քրեական մեղադրանքների, եւ Կիեւից հետ քաշվելը նրանց համար վտանգավոր էր: Փոխարինողի համար այդ անձնական եւ միանգամայն էական խնդիրը չկա: Առավել եւս, երբ Bloomberg-ի կարգի աղբյուրներն են խոսում, թե, առհասարակ, Եվրոպան ընդհանրական իմաստով արդեն ԱՄՆ-ի համար առաջնայինը չէ:
Այսպիսով այն, որ Կիեւում էապես սրվել են անհանգստությունները, միանգամայն հասկանալի են: Մասնավորապես, ուկրաինական հավաստի աղբյուրներից մեկը, վկայակոչելով The Economist-ին եւ ուկրաինական զինվորականությանը, հայտնում է. «Զելենսկու` Կուրսկի արկածախնդրությունը Ուկրաինայի զինված ուժերին թույլ չի տալիս կայունացնել իրավիճակը Դոնբասում, քանի որ Գլխավոր շտաբը չունի ռեզերվներ»:
Սա այն պատկերն է, որի մասին խոսելու առիթներ ունեցել ենք: Լուրջ ուժեր նետելով Կուրսկ եւ հիմա մնալով այնտեղ կաշկանդված, Կիեւը լուրջ վտանգի տակ դրեց կենտրոնական եւ հարավային Դոնբասը: Վտանգը հասկանալով, փորձեց վերջին ռազմավարական ռեզերվները եւ տարբեր հատվածներից ուժեր տեղափոխել՝ իրավիճակը կայունացնելու համար: Բայց ահա, որոշակի կայունացումից հետո, ռուսների հարձակումները շարունակվում են, ընդ որում, արդեն գործնականում բոլոր ճակատներում: Հարավային ռազմաճակատում շրջապատման եզրին է այս հատվածում ուկրաինական պաշտպանության առանցքային հանգույցը՝ Ուգլեդարը: Ավելի հարավ՝ ոչ պակաս էական նշանակության` Կուրախովոյի ուղղության հետ կապված հենց The Economist-ն է գրում. «Ռուսական բանակը հարձակում է մշակում Կուրախովոյի վրա եւ սպառնում է շրջապատել այն»: Ավելի հյուսիս՝ Պոկրովսկի հատվածում, որտեղ ուղղվեցին ուկրաինական հիմնական ռեզերվները՝ հայտնվելով մսաղացում, ռուսները աստիճանաբար վերսկսում են առաջխաղացումը: Արեւելյան Դոնբասում՝ էլի ռազմավարական մեծ նշանակության Տորեցկի հատվածում պատկերը նույնն է, եւ այս հանգույցը գրավելու դեպքում ռուսները կկարողանան հարվածել արդեն հյուսիսային Դոնբասի ուկրաինական ուժերի խորը թիկունքներին: Ընդհուպ՝ Կուրսկի ուղղությամբ, զրկվելով ռեզերվների մեծ հոսքերից, ուկրաինական ուժերը նույնպես կանգնած են ռուսների հակահարձակման հեռանկարի առաջ: Իսկ «Գլխավոր շտաբը չունի ռեզերվներ», եւ կարելի է կռահել, թե այս ընդհանուր ֆոնը, գումարվելով հիշատակված արտաքին իրողություններին, ինչ է խոստանում ողջ Ուկրաինային՝ բոլոր ռազմաճակատներով հանդերձ:
Եվ մեզ համար ամենակարեւորը. հենց այս ուկրաինական ընդհանրական ֆոնն է, որ Մոսկվայի համար ստեղծում է միանգամայն ծանրակշիռ աշխարհաքաղաքական դիրքեր: Հետեւանքները, երեւի, արդեն նաեւ Նիկոլի համար են դառում հասկանալի: