… Նիկոլը եւ իր իշխանական ոհմակը չէին կարող նախապես տեղյակ չլինել

Իսկ ի՞նչ է ա­սել Բե­լա­ռու­սի նա­խա­գահ Լու­կա­շեն­կոն, որ Հա­յաս­տա­նում Ա­րեւ­մուտ­քի, ներ­քին եւ ար­տա­քին այ­լա­սեր­ված­նե­րի շա­հե­րը սպա­սար­կող, առն­վազն Ա­րեւ­մուտ­քի ազ­դե­ցութ­յան գոր­ծա­կալ Ար­ման Բա­բա­ջան­յա­նը եւ իր հիմ­նադ­րած ու ղե­կա­վա­րած «Հա­նուն Հան­րա­պե­տութ­յան» (ըստ էութ­յան, ի­րա­կա­նում «Ընդ­դեմ Հան­րա­պե­տութ­յան») կու­սակ­ցութ­յան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներն այն որ­պես ա­ռիթ էին օգ­տա­գոր­ծել Հա­յաս­տա­նում Բե­լա­ռու­սի դես­պա­նա­տան վրա օ­գոս­տո­սի 21-ին լկտիա­բար հար­ձակ­վե­լու՝ դի­վա­նա­գի­տա­կան ներ­կա­յա­ցուց­չութ­յան մուտ­քի վրա ձվեր, լո­լիկ­ներ, կար­տո­ֆիլ­ներ նե­տե­լու եւ վի­րա­վո­րա­կան ար­տա­հայ­տութ­յուն­ներ («­Դուրս Հա­յաս­տա­նից», «Շա­կալ»…) բղա­վե­լու հա­մար…

«­Դուք տես­նում եք նաեւ Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­կա­նութ­յու­նը (ես նույ­նիսկ ու­շադ­րութ­յուն չեմ դարձ­րել եւ չեմ ու­զում խո­սել),- «Բել­տա» գոր­ծա­կա­լութ­յան փո­խանց­մամբ, «Ռո­սիա» հե­ռուս­տաա­լի­քին օ­գոս­տո­սի 19-ին տված հար­ցազ­րույ­ցում ա­սել է Բե­լա­ռու­սի ա­ռաջ­նոր­դը. «Դե, դա ի՞նչ քա­ղա­քա­կա­նութ­յուն է… Դե, ո՞ւմ են հա­յե­րը պետք, բա­ցի մեզ­նից: Ոչ մե­կին նրանք պետք չեն»։

­Միան­գա­մայն ճիշտ է ա­սել Բե­լա­ռու­սի նա­խա­գա­հը, ո­րով­հե­տեւ ցան­կա­ցած պե­տութ­յան քա­ղա­քա­կա­նութ­յուն կոչ­ված է ծա­ռա­յե­լու իր, իր ժո­ղովր­դի անվ­տան­գութ­յա­նը եւ շա­հե­րին, մինչ­դեռ Հա­յաս­տա­նի կամ, ա­վե­լի ճիշտ կլի­նի ա­սել, երկ­րի իշ­խա­նութ­յու­նը զավ­թած ներ­քին թշնա­մի­նե­րի վա­րած քա­ղա­քա­կա­նութ­յու­նը ճիշտ հա­կա­ռակ ուղ­ղութ­յամբ է՝ մեր երկ­րի անվ­տան­գութ­յու­նը զրո­յաց­նե­լու, ինչ­պես նաեւ Ադր­բե­ջա­նի, Թուր­քիա­յի եւ մեր մյուս ար­տա­քին թշնա­մի­նե­րի շա­հե­րին ծա­ռա­յե­լու: Իսկ «հա­յե­րը» ա­սե­լով՝ Լու­կա­շեն­կոն, ան­շուշտ, նկա­տի ու­նի ոչ թե Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի հան­դի­սա­ցող յու­րա­քանչ­յուր ա­ռան­ձին հա­յի, ո­րոնց մի մասն անհ­րա­ժեշտ ու պա­հանջ­ված մաս­նա­գետ­ներ, ար­ժե­քա­վոր կադ­րեր են աշ­խար­հի ա­մե­նա­տար­բեր երկր­նե­րում, այդ թվում՝ Բե­լա­ռու­սում, այլ, ընդ­հան­րա­պես, Հա­յաս­տա­նի մոտ 3 մի­լիո­նա­նոց ազ­գաբ­նակ­չութ­յա­նը՝ մեր ներ­կա­յաց­րած պե­տութ­յամբ՝ Հա­յաս­տա­նով, այ­սինքն՝ Հա­յաս­տա­նը:

Ազ­գա­յին-պե­տա­կան մտա­ծո­ղութ­յուն ու­նե­ցող, ազ­գա­յին-պե­տա­կան շա­հե­րով ա­ռաջ­նորդ­վող ղե­կա­վա­րութ­յուն ու­նե­նա­լու դեպ­քում, Հա­յաս­տանն, ան­կաս­կած, ա­մե­նա­տար­բեր ա­ռում­նե­րով շատ երկր­նե­րի պետք կլի­նի եւ նույ­նիսկ ամ­բողջ աշ­խար­հին՝ այն ի­մաս­տով, որ աշ­խար­հի փրկութ­յու­նը, տո­ղե­րիս հե­ղի­նա­կի խո­րին հա­մոզ­մամբ, ե­թե երկն­քում Աստ­ծուց, ա­պա երկ­րի վրա հենց Հա­յաս­տա­նից է կախ­ված: Սա­կայն, Հա­յաս­տա­նում իշ­խա­նութ­յու­նը ոչ թե ազ­գա­յին-պե­տա­կան շա­հե­րով ա­ռաջ­նորդ­վող­նե­րի, այլ ճիշտ հա­կա­ռա­կը՝ այդ շա­հե­րին հար­ված­ներ հասց­րած ու հասց­նող ներ­քին թշնա­մի­նե­րի՝ Նի­կոլ հա­յա­դա­վի եւ իր իշ­խա­նա­կան ոհ­մա­կի ձեռ­քին է:

Եվ, ու­րեմն, ո­րե­ւէ երկ­րի ազ­գաբ­նակ­չութ­յուն եւ ո­րե­ւէ պե­տութ­յուն, ո­րի իշ­խա­նութ­յու­նը գոր­ծում է այդ նույն պե­տութ­յան ու նրա ազ­գաբ­նակ­չութ­յան անվ­տան­գութ­յան ու շա­հե­րի դեմ, իսկ ընդ­դի­մութ­յու­նը կամ «ընդ­դի­մութ­յուն» կոչ­վածն էլ այդ իշ­խա­նութ­յա­նը չի հե­ռաց­նում, ի­րոք, ո՞ւմ ենք պետք: Լավ է, որ այս ի­րա­վի­ճա­կում Ռու­սաս­տա­նին, Բե­լա­ռու­սին դեռ պետք ենք…

Ա­յո, Հա­յաս­տա­նի ներ­կա ազ­գա­դավ, նույ­նիսկ իր «ղե­կա­վա­րած» պե­տութ­յա­նը եւ նրա բնակ­չութ­յա­նը դա­վա­ճա­նած իշ­խա­նութ­յամբ մենք ու մեր պե­տութ­յու­նը, ի­րոք, ոչ մե­կին պետք չենք, բա­ցի Ռու­սաս­տա­նից, Ռու­սաս­տան-­Բե­լա­ռուս միու­թե­նա­կան պե­տութ­յու­նից, ո­րոնք դեռ խղճում են մեզ ու գործ­նա­կան քայ­լե­րով կա­րող են թույլ չտալ, որ պատ­մութ­յան աս­պա­րե­զից մենք ու մեր պե­տութ­յունն ան­հե­տա­նանք: «Ղե­կա­վա­րած» բա­ռը չա­կեր­տա­վո­րել ենք, ո­րով­հե­տեւ Հա­յաս­տա­նի ի­րա­կան ղե­կա­վարն ԱՄՆ-ն­ է՝ իր գլխա­վո­րած հա­վա­քա­կան Ա­րեւ­մուտ­քի հետ միա­սին, ո­րի, ինչ­պես նաեւ Բաք­վի եւ Ան­կա­րա­յի խա­մա­ճիկ­ներն են ներ­կա­յիս իշ­խա­նութ­յուն­նե­րը:

­Վերց­րեք ՄԱԿ-ի ան­դամ շուրջ 200 պե­տութ­յուն­նե­րի ցան­կը եւ ան­կեղ­ծո­րեն պա­տաս­խա­նեք՝ Բատ­կա­յի ա­սած «բա­ցի մեզ­նից»-ից, էլ ո՞ւմ ենք պետք, օ­րի­նակ, պե՞տք ենք Աֆ­ղանս­տա­նի՞ն, Ավստ­րա­լիա­յի՞ն, Ճա­պո­նիա­յի՞ն, Մեք­սի­կա­յի՞ն, Կա­նա­դա­յի՞ն, Ալ­բա­նիա­յի՞ն, Ալ­ժի­րի՞ն, Ան­դոր­րա­յի՞ն, Ան­գո­րա­յի՞ն, Բա­համ­յան կղզի­նե­րի՞ն, Բանգ­լա­դե­շի՞ն… Այս ա­ռու­մով թե­րեւս բա­ցա­ռութ­յուն կա­րող են կազ­մել միայն Ի­րա­նը եւ Չի­նաս­տա­նը, սա­կայն Հա­յաս­տա­նի ներ­կա­յիս ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նութ­յան շա­րու­նակ­ման դեպ­քում՝ շու­տով նրանք էլ բա­ցա­ռութ­յուն չեն կազ­մի:

Ա­վե­լորդ չենք հա­մա­րում հի­շեց­նել, որ երբ 2023թ. Նի­կո­լը եւ իր ոհ­մակն Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տութ­յու­նը դա­վա­ճա­նա­բար եւ ամ­բող­ջա­պես հանձ­նե­ցին Ադր­բե­ջա­նին, նույ­նիսկ մեր բա­րե­կամ Ի­րա­նի նա­խա­գահ Էբ­րա­հիմ Ռա­յի­սին մտա­ծե­լով, որ իր իսկ անվ­տան­գութ­յան ու շա­հե­րի դեմ գոր­ծած Հա­յաս­տա­նից պետք է ձեռք քա­շել, այ­լեւս հույս չկա, ինչ­պես նաեւ ա­ռաջ­նորդ­վե­լով Ի­րա­նի ազ­գա­յին ու պե­տա­կան շա­հե­րով, հայ­տա­րա­րել է. «Մենք շատ ենք ու­րա­խա­նում, որ եր­կար տա­րի­ներ անց Ղա­րա­բա­ղը միա­ցավ իր պա­պե­նա­կան տա­րած­քին, Ադր­բե­ջա­նի եւ Ի­րա­նի հա­րա­բե­րութ­յուն­ներն էլ օ­րե­ցօր լա­վա­նում են…»:

Իսկ պե՞տք ենք մենք ԱՄՆ-ին, Մեծ Բ­րի­տա­նիա­յին, Ֆ­րան­սիա­յին… Ա­յո, պետք ենք, բայց ճիշտ հա­կա­ռակ՝ մեր հերն ա­նի­ծե­լու եւ ՌԴ-ին վնաս պատ­ճա­ռե­լու ա­ռու­մով: Հայ ժո­ղովր­դին ման­կուր­տի տեղ դնե­լով, Նի­կոլ հա­յա­դա­վը եւ իր ոհ­մա­կը հի­մա փոր­ձում են Ֆ­րան­սիա­յին եւ Մակ­րո­նին ներ­կա­յաց­նել Հա­յաս­տա­նի եւ հա­յե­րիս գրե­թե փրկիչ: Աս­պա­րե­զում ե­ղածն էլ ըն­դա­մե­նը Փա­րի­զի կեղծ հայ­տա­րա­րութ­յուն­ներն են ու Ֆ­րան­սիա­յից գնված, ռու­սա­կա­նին ի­րենց հնա­րա­վո­րութ­յուն­նե­րով զի­ջող զեն­քի եւ ռազ­մա­կան տեխ­նի­կա­յի ոչ մեծ քա­նա­կութ­յուն:

­Մինչ­դեռ մենք ման­կուրտ­ներ չենք ու չենք մո­ռա­ցել ինչ­պես ոչ վաղ անց­յա­լի պատ­մութ­յու­նը՝ Ֆ­րան­սիա­յի դա­վա­ճա­նա­կան եւ ա­ղե­տա­լի քա­ղա­քա­կա­նութ­յու­նը հա­յե­րիս ու Հա­յաս­տա­նի նկատ­մամբ (1920-1921թթ. Ֆ­րան­սիան «փու­ռը տվեց» Կի­լի­կիա­յի հա­յե­րին՝ Կի­լի­կիան նվի­րե­լով թուր­քե­րին ու հա­յա­թա­փե­լով այն), այն­պես էլ 44-օր­յա պա­տե­րազ­մի ըն­թաց­քում Ֆ­րան­սիա­յի կող­մից իր ռազ­մա­կան ար­բան­յակ­նե­րի հե­տա­խու­զա­կան տե­ղե­կութ­յուն­նե­րի տրա­մադ­րումն Ադր­բե­ջա­նին:

­Մեծ Բ­րի­տա­նիա­յին ու հա­յե­րիս հան­դեպ նրա հրե­շա­վոր քա­ղա­քա­կա­նութ­յանն էլ չենք անդ­րա­դառ­նում, Բ­րի­տա­նիա­յի հետ կապ­ված ա­մեն ինչ պարզ է, բայց ինչ­պես Ֆ­րան­սիա­յի, ԱՄՆ-ի առն­չութ­յամբ նույն­պես ո­մանց աչ­քե­րին շղարշ է ի­ջած, գի­տակ­ցութ­յունն էլ մթագ­նած է:

­Շա­րու­նա­կե­լի

ԱՐԹՈՒՐ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ

Ս­կիզ­բը՝ այստեղ

Այս թեմայով Աշխատելու եմ Մոսկվայի և Երևանի հարաբերությունները բավարար վիճակի բերելու ուղղությամբ․ դեսպան Ի լուր աշխարհի ասում եմ՝ Փաշինյանը ՍԴ ուղարկվող փաստաթղթերը չի ստորագրում. Ղազարյան ՀՀ-ի և ՌԴ-ի միջև բարեկամությունը պետք է ամրապնդվի մարտահրավերների հաղթահարմամբ. դեսպան Խաղաղության հնարավոր չէ հասնել ցանկացած գնով և կասկածի տակ դնելով ՀՀ ինքնիշխանությունը․ Հունաստանում ՀՀ դեսպան Ըստ էության, պետական մակարդակի ոչ մի միջոցառում չի կազմակերպվել