Արցախցիների մոտ ներքին և արտաքին ազդակների նկատմամբ խռովք կա. արցախցի փաստաբանը փակագծեր է բացում
ԻրավականԱրցախցիների բռնի տեղահանումից հետո, Հայաստանի Հանրապետությունը սոցիալական ծրագրեր ընդունեց: Սակայն Արցախցիների մոտ չեն նվազում դժգոհությունները, ոչ միայն ընդունված որոշումների անհամարժեք դրույթների նկատմամբ, այլ նաև ընդհանուր առմամբ կա խռովքի նշաներ, ի՞նչ է կատարվում իրականում հարցի պատասխանը փորձել ենք ստանալ արցախցի հայտնի փաստաբան Ռաֆայել Մարտիրոսյանից, ով նախ նկատեց.
- Գիտեք, մարդկանց գիտակցությունը ձևավորվում է երևույթների գնահատման միջոցով: Եթե կա խնդիր, ապա կա խնդրի նկատմամբ յուրօրինակ ընկալում, գնահատում ՝ մարդկանց կողմից: Ակնհայտ է, որ ՀՀ իշխանության վերաբերմունքը Արցախահայության ճակատագրի նկատմամբ, ինչպես սոցիալական խնդիրների լուծման գործում, այնպես էլ քաղաքական ոլորտում, նպաստել է արցախահայության վարքագծի ձևավորմանը: Արցախահայությունը, անշուշտ առաջնահերթ համարում են քաղաքական անհրաժեշտ հոգածությունը: Մենք գտնում ենք, որ իրավական հիմքերի առկայության պայմաններում անհամարժեք միջոցներ չձեռնարկելը անփույլատրելի ենք համարում և միաժամանակ համարում ենք, որ Արցախի հարցը ողջ հայության գլխավորապես թիվ մեկ խնդիրն է: Իսկ եթե այդ խնդրի նկատմամբ անտարբերություն կա, ապա քաղաքական իշխանության կողմից իրականացված քաղաքականության հանդեպ, չի կարող հարգանք դրսևորվել: Ահա, թե ինչու, Արցախցինների մոտ ներքին և արտաքին ազդակների նկատմամբ խռովք կա, որը կարող է մի օր պայթել:
-Դուք ակնարկեցիք խռովքի, ինչպես նաև իրավական հիմքերի մասին, ի՞նչ նկատի ունեք, կարող եք բացահայտել:
-Արցախցիները չեն բաժանվում Արցախից: Ինչպես նշեցի, Արցախցիները, Արցախի ճակատագիրը դիտում են համայն հայության խնդրի համատեքստում: Եվ դա ողջամիտ է: Համայն հայության հայրենիքը Հայաստանն է: Հայաստանն է, որ ի դեմս քաղաքական իշխանության, պարտավոր է հոգալ համահայկական խնդիրներով: Երբ հաղթաքարտ կա հայության ձեռքին, որը կարիք ունի իրավաբանորեն ամրագրման ու դա չի արվում, ինչպես եք պատկերացնում ինչ վերաբերմունք պիտի ունենա Արցախցին քաղաքական իշխանության հանդեպ: Իսկ ինչն է իրավական հիմքը: Իրավական հիմքը Արցախցիների նկատմամբ կիրառված ցեղասպանությունն է և ՀՀ տիտղոսը Արցախի նկատմամբ,որպես ոչ միջազգային իրավունքով ադրբեջանին փոխանցված հանգամանք: Հետևապես, կարծում եմ օր առաջ ՀՀ պետք է դիմի միջազգային քրեական դատարանին ցեղասպանության հարցով, Ադրբեջանի նախագահին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու պահանջով, ինչպես նաև արդարադատության միջազգային դատարանին ՝ 1921 թ. հուլիսի 5-ի Թիֆլիսում գումարված ՌԿ(բ)Կ կենտկոմի կովկասյան բյուրոյի պլենումի որոշմանը իրավական գնահատական տալու,այդ թվում՝ ՝Նախիջևանի հետ կապված 1921 թվականի մարտի 16-ին Խորհրդային Ռուսաստանի և Թուրքիաի միջև Մոսկվայում կնքված պայմանագրի վերաբերյալ , ըստ որի Նախիջևանը հանձնվեց Խորհրդային Ադրբեջանի խնամակալությանը։ Ահա թե որն է իրավականը:
-Պարոն Մարտիրոսյան, ինչպե՞ս եք պատկերացնում, Ձեր կողմից նշված իրավական ճանապարհը չի վտանգի ՀՀ անվտանգությանը:
-Անշուշտ, ՀՀ անվտանգությունը բացառիկ արժեք է մեզ համար, ցանկացած գործունեություն , որը կվտանգի ՀՀ շահերը, գործադրման ենթակա չեն: Ընդհակառակը կարծում եմ, որ նշված գործընթացը ավելի դրական հետևանքներ կունենա մեր հայրենիքի համար՝ հատկապես հաշվի առնելով քաղաքական բարենպաստ իրողությունը:Այդուհանդերձ այս հարցում պետք է որոշակիացվեն և հասկանալի դառնա, թե վերջապես ՀՀ ինչ քաղաքական պարամետրերի հաշվառումով է , որ նման գործընթաց չի ձեռնարկում: Սա այն խնդիրն է, որին մեր ժողովուրդը պետք է տեղյակ լինի: Վարչապետ Ն.Փաշինյանը օրակարգ է մտցրել ադրբեջանի հետ «խաղաղության պայմանագիր» կնքելու հարցը, ինչպես եք պատկերացնում, հնարավոր է արդյոք ադրբեջանի հետ կնքել խաղաղության պայմանագիր: Գիտեք կոսմոլոգիական պարադոքս չէ չհասկանալու համար, որ խաղաղության պայմանագրի կնքումը ադրբեջանի հետ ներկա փուլում անհնարին է: Ադրբեջանի նկրտումները այլ են և ադրբեջանը ներկայումս տարածքային հավակնություններ ունի Հայաստանի նկատմամբ: Հետևապես, դժվար թե ադրբեջանը գնա խաղաղությանպայմանագրի կնքման: Այսինքն, ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիրը կեղծ կատեգորիա է: Եվ ընդհանրապես խաղաղությունը որոշակի պայմաններում իրավաքաղաքական վիճակ է,սակայն այն չունի մշտական բնույթ: Այնուամենայնիվ դա հուշում մարդկության անցած ճանապարհը,որն ընթացել է գերակշռորեն պատերազմի ուղիով: Իսկ դա նշանակում է, որ պատերազմը կեցության ձև է և գոյաբանության միջոց: Գիտեք, ես ընդհանրապես կողմնակից եմ պատերազմի փիլիսոփայական կանոններին համապատասխան բնույթով: Այսօրվա խաղաղության պայմանագիր կնքելու անհրաժեշտությունը պատասխանում է այն հարցին, թե ինչու Մեծ -Հայքը դարձավ մի փոքրիկ երկիր: