Ադրբեջանական հակապատերազմական ձայները լռել են. ակտիվիստները ձերբակալվել են

2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանը ձեռնարկեց երկու գործողություն՝ առաջինը արցախահայության, երկրորդը՝ ադրբեջանցի հակապատերազմական ակտիվիստների դեմ։ Ապացույցները այս հոդվածում, որը հրապարակվել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 26-ին Բեռլինում գտնվող Meydan TV կայքում, որը հիմնադրվել է 2013 թվականին այլախոհ բլոգեր և նախկին քաղբանտարկյալ Էմին Միլիի կողմից

Ադրբեջանում հակապատերազմական ակտիվիստների դեմ բռնաճնշումները սկսվեցին սեպտեմբերի 19-ին Հանրային ակտիվիստներին պետական անվտանգության ծառայություն կանչելով, որին հաջորդեցին պատերազմի դեմ հրապարակայնորեն հանդես եկող երիտասարդների ձերբակալությունները: Այս ակտիվիստները ձերբակալվել և դատապարտվել են սոցիալական ցանցերում իրենց հրապարակումների և հակամարտությանը հրապարակայնորեն հակազդելու մեղադրանքներով:

Հասարակական ակտիվիստ Ամրահ Թահմազովը, որը հայտնի է սոցիալական մեդիայի իր էջում հակապատերազմական հայացքներ արտահայտելով, ձերբակալվել է և հետագայում Բարդայի շրջանային դատարանի կողմից դատապարտվել 30 օրվա վարչական ազատազրկման: Մեղադրանքները ներկայացվել են "տեղեկատվության պահեստարաններում կամ տեղեկատվական-հեռահաղորդակցական ցանցերում արգելված տեղեկատվության տարածում" հոդվածով: Հատկանշական է, որ նշվում է, որ այդ որոշումը կայացվել է Գլխավոր դատախազության պահանջով, և Թահմազովը, Ինչպես հաղորդվում է, ներգրավված է եղել այդ գործընթացում:

Թահմազովը Facebook-ի իր էջում հաղորդագրություն է հրապարակել այն մասին, որ իրեն գլխավոր դատախազություն են կանչել դատավճռի հրապարակումից ընդամենը մի քանի ժամ առաջ: Դատախազությունից մինչև դատարանի դահլիճ արագ քննությունը հարցեր առաջացրեց դատավարության ժամկետների և թափանցիկության վերաբերյալ:

Նման ճակատագրին արժանացավ Նեմեթ Աբասովը ՝ պատերազմի դեմ հանդես եկող մեկ այլ կատաղի հասարակական ակտիվիստ։ Նա ձերբակալվել և Նարիմանովի շրջանային դատարանի կողմից դատապարտվել է 30 օրվա վարչական ազատազրկման ՝ ոստիկանության օրինական պահանջին չենթարկվելու մեղադրանքով ։ Աբասովի ձերբակալությունը տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ նա հայտնել է, որ ոստիկանությունը փնտրում է նրան:

Լրագրող Նուրլան Քահրամանլին, որը հայտնի է որպես Libre, նման ճակատագրի է արժանացել, երբ սեպտեմբերի 21-ին նրան տարել են Սումգայիթի իր տնից ։ Հետագայում Յասամալի շրջանային դատարանը նրան դատապարտել է 30 օրվա վարչական կալանքի ։ Քահրամանլիին մեղադրանք է առաջադրվել տեղեկատվության պահպանման համակարգերում կամ տեղեկատվական-հեռահաղորդակցական ցանցերում տարածումն արգելված տեղեկատվության տարածման համար: Լրագրող Ասլի Քահրամանլիի կինը հայտնել է, որ ամուսնուն բռնի կերպով տարել են քաղաքացիական հագուստով անձինք, որոնք չեն հայտնել նրա գտնվելու վայրի մասին: Սկզբում նրան տեղափոխել են ոստիկանության Սումգայիթի քաղաքային վարչություն, ապա ՝ գլխավոր դատախազություն ։

Քահրամանլին պնդում էր, որ իրեն սպառնացել են, երբ սեպտեմբերի 13-ին նրան կանչել են պետական անվտանգության ծառայություն ՝ խնդրելով դադարեցնել սոցիալական ցանցերում իր հակապատերազմական գրառումները: Նրա հետագա ձերբակալությունն ու ազատազրկումը միջազգային ուշադրություն գրավեցին, քանի որ նա հայտնեց, որ բռնության է ենթարկվել իր ձերբակալության ընթացքում և դրանից հետո:

Չնայած Ղահրամանլիի փաստաբան Էլչին Սադիգովի բողոքներին և այն պնդումներին, թե սոցցանցերում նրա գրառումներում արգելված տեղեկատվություն չի եղել, Բաքվի վերաքննիչ դատարանն ուժի մեջ է թողել 30-օրյա կալանքի օրդերը: Նուրլան Քահրամանլիի ձերբակալությունը լայն քննադատության է ենթարկվել որպես խոսքի և ինքնարտահայտման ազատության խախտում:

Ադրբեջանում հակապատերազմական ակտիվիստների ձերբակալությունների վերջին ալիքը մտահոգություն է առաջացրել երկրում քաղաքացիական ազատությունների եւ խոսքի ազատության վիճակի կապակցությամբ, քանի որ ակտիվիստներին եւ լրագրողներին սպառնում է պատիժ պատերազմի հետ չհամաձայնելու եւ համացանցում հրապարակելու համար: Կալանքի տակ գտնվելու ընթացքում բռնության վերաբերյալ դատավարություններն ու պնդումներն էլ ավելի են սրել այդ մտահոգությունները: