Ինչ է սպասվում Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնում՝ նոր նշանակումից հետո

2023 թ.-ի հունվարի 31-ին Երեւանի Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնում գլխավոր ռեժիսոր նշանակվեց ՀՀ վաստակավոր արտիստ, բեմադրիչ ԳՐԻԳՈՐ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ: Այս մասին «Իրավունքը» զրուցել է նրա հետ:

— Պարոն Խաչատրյան, թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար Արմեն Խանդիկյանի հետ աշխատանքի բաժանումն ինչպե՞ս է լինելու:

— Արմեն Խանդիկյանը թատրոնի գեղարվեստական ղեկավարն է: Նա իմ ու տնօրենի զեկույցների միջոցով, մեր տեսլականը հաշվի առնելով՝  շարունակելու է որոշել ամբողջ Դրամատիկական թատրոնի մարտավարությունը: Վերջիվերջո, նրա տարիների փորձը, իմացությունը՝ թե՛ մասնագիտական, թե՛ ադմինիստրատիվ հարցերում մեզ համար շատ կարեւոր է: Այսինքն՝ թատրոնն այնքան բազմապլան կառույց է, ու պարտականությունները, թղթաբանությունն այնքան են, որ թատրոնին այսօրվա ժամանակակից աշխարհում անհրաժեշտ են առանձին ունենալ ե՛ւ տնօրեն, ե՛ւ գլխավոր ռեժիսոր, ե՛ւ գեղարվեստական ղեկավար: Տնօրենը պատասխանատվություն է կրում թատրոնի ադմինիստրատիվ, արտադրողական, սպասարկող համակարգի համար, իսկ գլխավոր ռեժիսորը՝ ստեղծագործական մասով, որովհետեւ թատրոնն առաջին հերթին ստեղծագործական կոլեկտիվ է:

— Գործընկերներն ինչպե՞ս ընդունեցին գլխավոր ռեժիսորի պաշտոնում Ձեր նշանակումը:

— Իրենց վերաբերմունքը երեւում է իմ ֆեյսբուքյան էջից: Թեեւ այդ մասին ոչինչ չէի գրել, բայց եղան ջերմ շնորհավորանքներ՝ կոլեգաներիս, ընկերներիս ու հարազատներիս կողմից, ինչի համար շնորհակալ եմ նրանց: Անգամ երբ  2020 թվականին վաստակավոր արտիստի կոչում ստացա, այդ ժամանակ էլ ոչինչ չգրեցի իմ էջում, բայց ընկերներս, հարազատներս, կոլեգաներս այնքան էին շնորհավորում, որ ավելորդ էի համարում մի հատ էլ ինքս գրեմ իմ էջում: Նույնն էլ այս անգամ եղավ… Ոչինչ չգրեցի, որովհետեւ մեծ էր արձագանքը: Իսկ դա միայն մի բան է նշանակում, որ հենց այնպես չեմ ապրել իմ ստեղծագործական ուղու 20 տարին: Ուրեմն՝ ինչ-որ բան կարողացել եմ ստեղծել: Դրա համար էլ երեւի նմանատիպ արձագանք եղավ: Ինձ թվում է, որ դերասանախումբն ուրախ է, որ գործող ռեժիսոր է իրենց ղեկավարը: Նրանք լավ հասկանում են, որ ինչ բարեփոխումներ էլ լինեն, ինչ ադմինիստրատիվ որոշումներ էլ կայացնեն,դերասանախմբին բերմադրիչ է պետք: Թատրոնը չի կարող լինել առանց բեմադրիչի, առանց գլխավոր ստեղծագործական մտքի: Եվ ուրախ են, որովհետեւ (չեմ ուզում ասել ղեկավարելու է) իրենց առաջնորդելու է գործող ռեժիսորը:

— Այսինքն՝ նրանց հետ ավելի շատ ընկերակա՞ն հարաբերություններ են, քան ղեկավարի:

— Ընկերություն չի կարող չլինել թատրոնում: Դա ուղղակի անհնար է: Առհասարակ, նման ստեղծագործական խումբ չի եղել, որ գան ու իրար հետ պաշտոնական շփվեն: Դերասանները բեմում ներկայացնում են մարդկային փոխհարաբերություններ: Իսկ մարդկային փոխհարաբերություններ խաղալու համար պետք է միմյանց նկատմամբ լավ հարաբերությունների մեջ լինել: Հակառակ դեպքում՝ դու չես կարող աշխատել այդ մասնագիտությամբ: Ռեժիսորը պատասխանատու է նաեւ ստեղծագործական խմբի աշխատանքային մթնոլորտի համար: Յուրաքանչյուր ռեժիսոր դա իր ձեւով է անում: Երեւի, կգտնվեն ռեժիսորներ, ովքեր միայն պաշտոնական են շփվում, սուբորդինացիան պահելով՝ ես մի քիչ այլ կերպ եմ շփվում: Ինձ համար կարեւոր է գաղափարը, թե ինչի շուրջ ենք հավաքվում: Շատ եմ հավատում միաբանության գաղափարին: Երբ կա գաղափարը, դրա շուրջ համախոհներ են հավաքվում: Երբ գերիշխում է համախոհությունը, հենց այդ պահին սկսվում է բուռն ստեղծագործական աշխատանքը: Ռեժիսորը պարտավոր է համախոհներ ունենալ: Եվ պետք է կարողանա իր խումբը համախոհներից ստեղծի: Դա մեր աշխատանքի կարեւոր գրավականն է: Բարդ պրոցես է, եւ տարիներ են պետք, որ ռեժիսորն իր խումբն ունենա: Ու եթե այդ խումբն ունի, ինչ-որ հաջողությունների կհասնի:

— Նրանց հետ լինո՞ւմ են ստեղծագործական կոնֆլիկտներ:

— Ստեղծագործական խմբում չեն կարող չլինել կոնֆլիկտներ: Թատրոնում կոնֆլիկտներն ավելի շատ կարգապահական բնույթ են կրում, քան ստեղծագործական: Իսկ ստեղծագործական առումով դրանք արդեն կոնֆլիկտներ չեն, այլ՝ տեսակետների, աշխարհայացքների փոխհամագործակցություն է: Ամեն դեպքում՝ թատրոնում գեղարվեստական մտքին մի հոգի է հետեւում, եւ դա ճիշտ է: Վերջիվերջո, ռեժիսորի պարտականությունն է՝ բոլորին լսելը եւ իր որոշումը կայացնելը:

— Ի՞նչ ծրագրեր ունեք:

— Նախ՝ ես հիմա երկու ներկայացման սկիզբ եմ տալու: Մեկը՝ Շեքսպիրի «Համլետն» է լինելու, որը երկար ժամանակ նախապատրաստել եմ: Իսկ մյուսը՝ Դոն Նիգրոյի  պիեսն է, որը կոչվում է «Հինգ հրեղեն թռչուններ ագռավի կալվածքում» («Пять жар-птиц в поместье ворона»): Արդեն իմ պարտականությունների մեջ է մտնում ոչ միայն իմ ներկայացումներին, այլ նաեւ՝ Դրամատիկական թատրոնի ամբողջ խաղացանկին հետեւելը: Իսկ Երեւանի Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնի ամբողջ խաղացանկը մոտ 20 ներկայացումից է բաղկացած: Դրա հետ կապված նաեւ գովազդային ծրագրեր ունենք, որ պետք է իրականացնենք: Ստանձնելով թատրոնի գլխավոր ռեժիսորի պաշտոնը՝ պատասխանատվությունս մեծացել է, իսկ պարտականություններս՝ շատացել:

ՆՈՒՆԵ ԶԱՔԱՐՅԱՆ

Այս թեմայով Թուրքիան առաջացնում է Իսրայելի քմծիծաղը, Ալիեւը խոստովանում՝ շտապում են, քանի դեռ ՀՀ-ն չի ուժեղացել Եվրոպան ասեց՝ հոպ. Արթուր Խաչատրյան Հայի ոգին դեռ վերջնական չի վերացել, Տավուշից կարող է սկսվել ամենամեծ պայքարը. Գրիգոր Հարությունյան Ես կզող չե՛մ. Ավինյանի հրահանգով աշխատանքից ազատել են ավագանու անդամին Իրանը կարող է կետային հարված հասցնել Ադրբեջանին. Բաքվում հակաալիեւյան ընդվզման հզոր ալիքն իրական է