Ոչ մի­այն գյու­ղե­րը դառ­նում են սահ­մա­նա­մերձ, այ­լեւ ան­մի­ջա­պես դի­տարկ­ման տակ են հայտն­վում թշնա­մու ու­ժե­րի կող­մից. Մեհրաբյան

Լա­չի­նի մի­ջանց­քով այ­սօր գոր­ծող ճա­նա­պար­հով անց­նում են էներ­գա­կիր տա­րան­ցիկ ու­ղի­նե­րը, մաս­նա­վո­րա­պես՝ էլեկտ­րաէ­ներ­գի­ա­յի, կա­պի եւ հե­ռուս­տա­տե­սու­թյան մա­լուխ­նե­րը, ինչ­պես նա­եւ գա­զա­տար­նե­րը: Այս մա­սին հի­շեց­նում է ՀՀԿ խորհր­դի ան­դամ ՆԱ­ՐԻ­ՆԵ ՄԵՀ­ՐԱ­ԲՅԱ­ՆԸ եւ ընդգ­ծում, որ այն ստա­ցել է «կյան­քի ճա­նա­պարհ» անու­նը ոչ մի­այն այն պարզ պատ­ճա­ռով, որ այդ ճա­նա­պար­հը Հա­յաս­տա­նը կա­պում է Ար­ցա­խի հետ,  այլ՝ պար­զա­պես, այդ ու­ղի­ով լուծ­վում են Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան եւ Ար­ցա­խի հա­մար կեն­սա­կան նշա­նա­կու­թյուն ու­նե­ցող խնդիր­ներ:

— Այս ճա­նա­պար­հին, որ­պես այ­լընտ­րանք, առա­ջարկ­վե­լու է նոր ճա­նա­պարհ, ին­չի շի­նա­րա­րա­կան աշ­խա­տանք­ներն ադր­բե­ջա­նա­կան կողմն ակ­տի­վո­րեն իրա­կա­նաց­նում է: Այս առու­մով ի՞նչ վտանգ­ներ եք տես­նում:

— Այդ ճա­նա­պար­հի կա­ռու­ցու­մը որը դե­ռեւս քննարկ­վում է, կա­րող է լուրջ սպառ­նա­լիք­ներ ներ­կա­յաց­նել Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան հա­մար՝ այն պարզ պատ­ճա­ռով, որ ան­մի­ջա­կա­նո­րեն առնչ­վե­լու է մաս­նա­վո­րա­պես՝ Սյու­նի­քի մար­զի հետ: Ստեղծ­ված իրա­վի­ճա­կից կա­րող ենք են­թադ­րու­թյուն­ներ անել, որ վստա­հա­բար Գո­րի­սի շրջա­կայ­քով կտե­ղա­կայ­վեն ադր­բե­ջա­նա­կան ռազ­մա­կան ու­ժեր: Այ­սինքն՝ այդ ճա­նա­պար­հա­հատ­վա­ծում ան­մի­ջա­պես լի­նե­լու է թշնա­մու ազ­դե­ցու­թյու­նը: Ստաց­վում է, որ ոչ մի­այն գյու­ղե­րը դառ­նում են սահ­մա­նա­մերձ, այ­լեւ ան­մի­ջա­պես դի­տարկ­ման տակ են հայտն­վում թշնա­մու ու­ժե­րի կող­մից:

— Ձեր գնա­հատ­մամբ՝ ստեղծ­ված իրա­վի­ճա­կի լու­ծու­մը ինչ­պի­սի՞ ձե­ւա­չա­փում փնտրել եւ ո՞րը կա­րող է լի­նել:

— Պետք է հնա­րա­վո­րու­թյու­նը բաց չթող­նել եւ վե­րա­կեն­դա­նաց­նել Մինս­կի խմբի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րի ձե­ւա­չա­փը, քա­նի որ սա այն հար­թակն է, որի շրջա­նա­կում կա կոն­սե­նսուս` երեք հիմ­նա­րար սկզբունք­նե­րի հար­ցում, որոն­ցից մեկն էլ ազ­գե­րի ինք­նո­րոշ­ման իրա­վունքն է: Սա այն սկզբունքն է, որը բխում է Ար­ցա­խի եւ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան շա­հե­րից: Չենք կա­րող նա­եւ ստվե­րել Ար­ցա­խի կար­գա­վի­ճա­կի հար­ցը: Կար­ծես թե, դուրս է մնա­ցել կա­րե­ւո­րա­գույն օրա­կար­գա­յին խնդիր­նե­րից, թե ինչ կար­գա­վի­ճակ է ստա­նա­լու Ար­ցա­խը, ում կազ­մում է լի­նե­լու եւ ինչ­պես է լի­նե­լու:

— Դուք հղում եք անում ԵԱՀԿ Մինս­կի խմբի ձե­ւա­չա­փին, որի վե­րա­բե­րյալ Ռու­սաս­տանն ասում է, որ մյուս եր­կու հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րը հրա­ժար­վում են իրենց հետ աշ­խա­տել այս ձե­ւա­չա­փում, իսկ Ադր­բե­ջանն առ­հա­սա­րակ հայ­տա­րա­րում է, որ ԵԱՀԿ Մինս­կի խմբի հա­մա­նա­խա­գա­հու­թյունն այ­լեւս գո­յու­թյուն չու­նի: Հե­տե­ւա­պես, հա­ջող­վե­լո՞ւ է «հո­գե­դարձ» անել այս ձե­ւա­չա­փին:

— Բազ­միցս հոր­դո­րել ենք, որ այս գոր­ծող հար­թա­կը, որը կա­րող է փոք­րի­շա­տե մեզ նպա­տա­կա­հար­մար ար­դյունք­ներ բե­րել, մի՛ քնեց­րեք: Մինչ­դեռ այ­սօր հեր­թա­կան կորստ­ված հնա­րա­վո­րու­թյան ակա­նա­տեսն ենք եւ, ցա­վոք, այդ­պի­սի օրի­նակ­նե­րը բազ­մա­թիվ են: Դրա հա­մար անհ­րա­ժեշտ է նա­խե­ւա­ռաջ սկսել երկ­կող­մա­նի բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թաց ԵԱՀԿ Մինս­կի խմբի բո­լոր հա­մա­նա­խա­գահ պե­տու­թյուն­նե­րի հետ:

— Ամեն կող­մից գու­ժում են, որ հու­լի­սի 1–ը կա­րող է ճա­կա­տագ­րա­կան լի­նել Բեր­ձո­րի եւ Աղավ­նո­յի հա­մար: Այն, ինչ չի անում իշ­խա­նու­թյունը, ար­դեն պարզ է, իսկ ի՞նչ կա­րե­լի է ակն­կա­լել ընդ­դի­մու­թյու­նից, որը հու­լի­սի 1–ին նոր պատ­րաստ­վում է եւս մի հան­րա­հա­վաք անել:

— Առա­ջար­կում եմ բո­լորս էլ իրա­տե­սա­կան լի­նենք: Իհար­կե, այս փու­լում շատ բա­ներ այ­լեւս փո­խել հնա­րա­վոր չէ, քա­նի որ չու­նենք բա­նա­կի, ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան, տնտե­սա­կան սո­ցի­ա­լա­կան լուծ­ված խնդիր­նե­րի ծաղ­կա­բույ­լը: Ի դեպ, հա­ջորդ իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի հա­մար էլ իրա­պես շատ բարդ է լի­նե­լու լու­ծել այդ խնդիր­նե­րը: Այն­պես որ, քա­նի դեռ այդ խնդիր­նե­րը լուծ­ված չեն, վե­րամ­բարձ խոս­տում­ներ տա­լը պո­պու­լիս­տա­կան կլի­նի: Բա­ցի այդ, այս­տեղ կա եր­կու շատ կա­րե­ւոր կոմ­պո­նենտ. մենք չգի­տենք, թե ինչ է բա­նակց­վում, որ­պես­զի խոս­տա­նան, թե ինչ կլի­նի կամ չի լի­նի: Տե­ղի ու­նե­ցող զար­գա­ցում­նե­րի վե­րա­բե­րյալ չու­նենք իրա­կան պատ­կեր: Այս առու­մով չգի­տեմ, թե ինչ կկա­րո­ղա­նանք հետ բե­րել, բայց գո­նե կկա­րո­ղա­նանք կա­սեց­նել այն անի­վը, որը, անխ­նա, ձնագն­դի էֆեկ­տով մե­ծա­նա­լով, ոչն­չաց­նում է ճա­նա­պար­հին ամեն ինչ: Օրի­նակ` Լա­չի­նի հետ կապ­ված ինչն է մեզ խան­գա­րում, որ­պես­զի հենց այ­սօր կազմ­վեր մի­ջազ­գա­յին լրատ­վա­կան գոր­ծու­նե­ու­թյուն իրա­կա­նաց­նող­նե­րի խումբ,  կհրա­վիր­վեին BBC–ից, «Նյու Յորք Թայմ­սից» եւ աշ­խար­հառ­չակ այլ լրատ­վա­կան­նե­րից ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րի, ով­քեր կգնա­յին եւ հենց տե­ղում կփաս­տագ­րե­ին այն ամ­բողջ պատմ­շա­կու­թա­յին ժա­ռան­գու­թյու­նը, որն այս պա­հին առ­կա է այն­տեղ: Ի՞նչն է մեզ խան­գա­րում, որ­պես­զի կա­րո­ղա­նանք այդ ամ­բող­ջը վա­վե­րագ­րել, դուրս հա­նել այն­տե­ղից խաչ­քա­րե­րը, որ­պես­զի մշա­կու­թա­յին վան­դա­լիզ­մի չեն­թարկ­վի: Չէ որ այն ամենը, ինչ հի­մա կկա­րո­ղա­նանք վա­վե­րագ­րել եւ փաս­տագ­րել հե­տա­գա­յում կա­րող է ապա­ցույց լի­նել՝ մեր իրա­վա­ցի­ու­թյու­նը փաս­տե­լու հա­մար:

ՀՐԱՆՏ ՍԱ­ՐԱ­ՖՅԱՆ

Այս թեմայով Արգելոցը դարձել է խրամատ, այդքան ծառ եք կտրել, ի՞նչ եք արել. Նարինե Կիրակոսյան Սյունիքի 25 տոկոսից ավելիում նստած են ադրբեջանական զորքերը, խորք են եկել. Նարինե Կիրակոսյան Այս թվային դարում նա ժապավենով է լուսանկարում. ինչ է պատմում Երեւան ժամանած բելգիացի լրագրողը Արնաքամ արած երկրիդ դարպասները չեն բացում ու թշնամուն ներս չեն հրավիրում. Նարինե Կիրակոսյան Ի՞նչ նոր տարանցիկ ճանապարհներ են սարքվում Սյունիքում Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի համար. հայացք ներսից