2018-2020 թիվը մարդիկ հույսերով էին ապրում, 2020-ից սկսվեց Հայաստանի «կաշմառը» (ԱՆՈՆՍ) ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, որը որ իրենն է, չի լինելու այդպիսի բան․ դա անհնար է․ Ալեն Սիմոնյան ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն ու Ադրբեջանի խորհրդարանի նախագահը կրկին կհանդիպեն Պապիկյանն այցելել է «Բաղրամյան» զորավարժարան, մասնակցել օպերատիվ հավաքների շրջանակում ռшզմական տեխնիկայի ցուցադրությանը «Սկզբունքայնություն»՝ ՔՊ ոճով. Գագիկ Մելքոնյան, Անդրանիկ Քոչարյան Այսօր ընթանում ենք խաչելության խորհրդով՝ մատնված, դավաճանված՝ խաղաղության համբույրի պատրվակի ներքո Թուրք-ադրբեջանական տանդեմը զինում է Ուկրաինային՝ ընդդեմ ՌԴ-ի Հենց ՀԱՊԿ-ն է աջակցել Երևանին ծանր իրավիճակներում, ՀՀ իշխանությունը չի խոսում դրա մասին․ Լավրով Հայաստանում ԵՄ առաքելությունը վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության. ՌԴ ԱԳՆ Մերժել ՀԱՊԿ-ը նշանակում է մերժել հայ-ռուսական ռազմավարական հարաբերությունները. Հարությունյան

Ի՞նչ խնդիրներ կան փոխնակ մայրության մասին օրենքում եւ ինչո՞ւ Հայաստանում շատ զույգեր չեն կարողանում երեխա ունենալ

Առողջապահական

36-ամյա Անին ու նրա ամուսինն արդեն մեկ տարուց ավելի փոխնակ մայր են փնտրում, քանի որ Անին ինքն առողջական խնդիրների պատճառով չի կարող երեխա ծնել։ Սակայն փոխնակ մայր գտնելը, որը նրանց համար երեխա կունենա, պարզվել է, այնքան էլ հեշտ չէ։ Նրանք բախվել են ոչ միայն ֆինանսական, այլեւ օրենսդրական խնդիրների։

NEWS.am Medicine-ի թղթակցի հետ զրույցում Անին (պացիենտի անունը փոխված է նրա խնդրանքով) ասաց, որ փոխնակ մոր ծառայությունները Հայաստանում շատ թանկ են, եւ շատ զույգեր չեն կարող իրենց դա թույլ տալ: Այդպիսի զույգերը փորձում են իրենց չծնված երեխայի համար փոխնակ մայր գտնել ընկերուհիների ու ազգականուհիների շրջանում։

Անին ունի եւ՛ ընկերուհիներ, եւ՛ ազգականուհիներ, որոնք տեսականորեն պատրաստ են նրա համար երեխա ունենալ, բայց պարզվել է, որ նրանք չեն կարող դա անել՝ գործող օրենքն արգելում։ Բանն այն է, որ «Մարդու վերարտադրողական առողջության եւ վերարտադրողական իրավունքների մասին» օրենքի համաձայն՝ փոխնակ մայր կարող է դառնալ միայն մինչեւ 35 տարեկան կինը, իսկ Անիի ընկերուհիները, որոնք համապատասխանում են փոխնակ մայրերին ներկայացվող այլ պահանջներին (առողջական խնդիրներ չունեն, արդեն ծննդաբերել են եւ այլն) տարիքով ավելի մեծ են։

Օրենքը թույլ է տալիս նաեւ զույգի ազգականուհիներին փոխնակ մայր դառնալ, եւ այստեղ տարիքային սահմանափակումներ չկան, բայց, ինչպես պարզվել է, կա «ազգակցական աստիճանի» սահմանափակում։

«Սկզբում մենք ուրախացանք, երբ իմացանք, որ մեր ազգականուհիներից մեկը կարող է մեզ համար փոխնակ մայր դառնալ, նույնիսկ եթե 35 տարեկանից բարձր լինի։ Բայց հետո պարզվեց, որ դա վերաբերում է միայն 1-ին, 2-րդ, 3-րդ աստիճանի արյունակցական կապ ունեցող ազգականուհիներին, իսկ դրանք մայր, քույր ու մորաքույր են»,- ասաց Անին։

Ո՛չ Անին, ո՛չ նրա ամուսինը հարազատ քույրեր չունեն, իսկ նրանց մայրերն ու մորաքույրները վաղուց դուրս են եկել վերարտադրողական տարիքից։ Կա զարմուհի, որը լիովին առողջ է, արդեն երեխաներ ունի եւ պատրաստ է եւս մեկ հղիության, բայց նա 38 տարեկան է, եւ նա համարվում է 4-րդ աստիճանի ազգական, այսինքն, ըստ օրենքի, նա ոչ մի կերպ չի կարող փոխնակ մայր դառնալ։

«Ես այնքան էլ չեմ հասկանում՝ որտե՞ղ է այստեղ տրամաբանությունը: Մեր օրենքներով մեր 60 տարեկան մայրերն ու մորաքույրները կարող են մեզ համար երեխաներ ունենալ, բայց չգիտես ինչու 38-ամյա զարմուհին չի կարող մեզ համար փոխնակ մայր դառնալ։ Մի՞թե ավելի հավանական չէ, որ 38-ամյա կինը հղիանա, քան 60-ամյա կինը: Մի՞թե 38 տարեկանի համար ռիսկերն ավելի ցածր չեն, քան 60 տարեկանի համար»,- նշեց Անին։

NEWS.am Medicine-ի թղթակցի հետ զրույցում Վերարտադրողական բժշկության հայկական ասոցիացիայի նախագահ, մանկաբարձության, գինեկոլոգիայի եւ վերարտադրողականության ամբիոնի վարիչ, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Էդուարդ Համբարձումյանը նշեց, որ անցյալ տարի «Մարդու վերարտադրողական առողջության եւ վերարտադրողական իրավունքների մասին» օրենքում արդեն կատարվել են որոշ փոփոխություններ, որոնք այն դարձրել են առավել առաջադեմներից մեկը՝ ոչ միայն տարածաշրջանում, այլեւ աշխարհում, սակայն հիմա էլ օրենքն իսկապես լրամշակման կարիք ունի։

«Անցյալ տարի մենք բազմաթիվ փոփոխություններ կատարեցինք այդ օրենքում, որպեսզի Հայաստանում կանանց հնարավորություն տանք երեխա ունենալ գրեթե ցանկացած իրավիճակում։ Այսօր մենք ունենք շատ առաջադեմ օրենք, եւ շատ բան, ինչ արդեն մեր օրենքով թույլատրված է, դեռեւս անհասանելի է նույնիսկ Եվրոպայում եւ ԱՄՆ-ում»,- նշեց մասնագետը։

Այսպես, նրա խոսքով, այսօր աշխարհում ոչ մի տեղ վերարտադրողական առողջության մասին օրենքները թույլ չեն տալիս միայնակ չամուսնացած կնոջը վարձել փոխնակ մայր, որն իր համար երեխա կունենա՝ բեղմնավորված դոնորական սերմնահեղուկից եւ դոնորական ձվաբջջից: Հայաստանում օրենքն արդեն դա թույլ է տալիս։

Երեկ՝ մայիսի 19-ին, Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը հաստատեց այն միջգերատեսչական հանձնաժողովի գործունեության կարգն ու կազմը, որը թույլ կտա ապագա երեխայի կենսաբանական ծնողներ չհանդիսացող զույգերին եւ միայնակ կանանց օգտագործել վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաներ եւ օգտվել փոխնակ մոր ծառայություններից։ Այժմ արդեն ուժի մեջ կմտնեն վերարտադրողական առողջության մասին օրենքում 2021 թվականին կատարված փոփոխությունները, եւ այն մարդիկ, ովքեր ցանկանում են դիմել փոխնակ մոր օգնությանը, կկարողանան դա անել, եթե նույնիսկ նրանք չեն հանդիսանում այն երեխայի կենսաբանական ծնողներ, որով հղի է կինը։

Օրենքում անցյալ տարի կատարված փոփոխությունների շնորհիվ Հայաստանում միայնակ կինն ինքը կարող է դոնորական ձվաբջջից եւ սերմնահեղուկից բեղմնավորված երեխա կրել, թեեւ նախկինում դա հասանելի չէր։

«Նախկինում միայնակ կանայք կարող էին միայն դոնորական սերմնահեղուկին հասանելիություն ունենալ, մնացած ամեն ինչ օրենքը թույլ չէր տալիս։ Բայց եթե այդպիսի կանայք խնդիրներ ունեին ձվարանների հետ եւ չունեին սեփական ձվաբջիջներ, կամ եթե արգանդի հետ կապված խնդիրներ կային եւ իրենք չէին կարող հղիանալ, նրանք մեր մոտից ձեռնունայն էին գնում՝ մենք նրանց պարզապես չէինք կարողանում օգնել, քանի որ օրենքը թույլ չէր տալիս: Իսկ այժմ նրանք արդեն կարող են հասանելիություն ունենալ եւ դոնորական սերմնահեղուկին, եւ դոնորական ձվաբջջին, նույնիսկ փոխնակ մոր ծառայություններին»,- ասաց Էդուարդ Համբարձումյանը։

Նրա խոսքով, վերարտադրողական առողջության մասին գործող օրենքն իսկապես առաջադեմ է, եւ դրա նպատակը երեխա ունենալ ցանկացող բոլոր կանանց համար մայրանալու հնարավորություն ապահովելն է։

Սակայն դա չի նշանակում, որ օրենքն այսօր կատարյալ է, եւ բժիշկ Համբարձումյանը համաձայն է սրա հետ։

Աղբյուր NEWS.am Medicine



2018-2020 թիվը մարդիկ հույսերով էին ապրում, 2020-ից սկսվեց Հայաստանի «կաշմառը» (ԱՆՈՆՍ)ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, որը որ իրենն է, չի լինելու այդպիսի բան․ դա անհնար է․ Ալեն ՍիմոնյանՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն ու Ադրբեջանի խորհրդարանի նախագահը կրկին կհանդիպենՊապիկյանն այցելել է «Բաղրամյան» զորավարժարան, մասնակցել օպերատիվ հավաքների շրջանակում ռшզմական տեխնիկայի ցուցադրությանը«Սկզբունքայնություն»՝ ՔՊ ոճով. Գագիկ Մելքոնյան, Անդրանիկ ՔոչարյանԱյսօր ընթանում ենք խաչելության խորհրդով՝ մատնված, դավաճանված՝ խաղաղության համբույրի պատրվակի ներքոԹուրք-ադրբեջանական տանդեմը զինում է Ուկրաինային՝ ընդդեմ ՌԴ-իՀենց ՀԱՊԿ-ն է աջակցել Երևանին ծանր իրավիճակներում, ՀՀ իշխանությունը չի խոսում դրա մասին․ ԼավրովՀայաստանում ԵՄ առաքելությունը վերածվում է ՆԱՏՕ-ի առաքելության. ՌԴ ԱԳՆ Մերժել ՀԱՊԿ-ը նշանակում է մերժել հայ-ռուսական ռազմավարական հարաբերությունները. ՀարությունյանՓաշինյանը շտապում է ՔՊ գրասենյակ (տեսանյութ)ՀՀ ղեկավարությունը միտումնավոր փլուզում է հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ․ ԼավրովԻնչ չի կարելի և ինչ կարելի է անել Ավագ հինգշաբթինԱդրբեջանական լրատվամիջոցներում լայնորեն տարածվել է Փաշինյանի` «վտարանդի կառավարության» մասին այսօրվա հայտարարությունըԱրեգակի վրա հզոր բռնկման հետևանքով հազվագյուտ երևույթ է գրանցվել․ վերջին անգամ նման բան եղել է 1942-ինՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ ԿարապետյանԲաքուն ռազմական է հռչակում օկուպացված Ստեփանակերտի մարզամշակութային համալիրը (ֆոտո)Հնարավո՞ր է ձվերը ներկել թեյի տերևներով. Ինչպես ներկել ձվերը Զատկի համար (Video)Հայտնի է Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերըՆիկոլն Իլհամի փիառշիկն է դարձել.Yerevan TimesՀայկազ Բաղմանյանը հերքում է Սուրիկ Խաչատրյանից 10 մլն դրամ պարտք վերցնելը․ Հետք«Ինչ քայլեր էլ ձեռնարկեինք ԼՂ-ում, մեզ դեմ էր գլոբալ դաշինքը»․ ԷրդողանՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներՄԻԵԴ-ը նախնական ընդունել է Արթուր Դանիելյանի ու Արմեն Աշոտյանի գործերով գանգատները. փաստաբանԵրևանում կիրականացվի 3-րդ Զատկական փառատոնըՊարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը. մեղադրանք է ներկայացվել բժշկական կենտրոնի երեք բժշկիՔաղաքացիական անհայտ կորածների ընտանիքները սոցիալական աջակցության կշարունակեն ստանալՆրա մոտ հայտնաբերվել է շոկո տեսակի թմրամիջոցի նմանվող զանգված։Գերմանիայում դաշտերից մեկում հսկայական փոս է հայտնվել (լուսանկար, տեսանյութ)Օդի ջերմաստիճանն առաջիկա օրերին կբարձրանա 8-10 աստիճանովԳազայում սով է սպասվում. ԱՀԿՀայկ Մարությանը կուսակցություն է հիմնում, անունը որոշված է Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց«Գոյ» թատրոնը պատրաստ է գործունեություն ծավալել որպես անկախ թատրոնԻնչպես են հավաքագրվել «Կրոկուս Սիթի Հոլլում» ահաբեկչություն իրականացնողներըՄոռանալ, որ ՀՀ կապույտ անձնագիր ունեցող արցախցին գրչի մեկ ստորագրությամբ դարձավ ճամփորդական անձնագիր ունեցող փախստական` սերունդների դատին է մնալուՊոլի շորի նման պառկել են թուրքի ոտքի տակ ու ուզում են՝ նույնն էլ մենք անենք․ ՇարմազանովԱրցախի հարցը փակված չէ, և ոչ ոք չի կարող դա արհեստականորեն անել.Արցախյան շարժման ակտիվիստի պատասխանը ՓաշինյանինՈվքեր են «Արտավազդ-2024» մրցանակաբաշխության հաղթողներըԽմելու ջուրը չի թանկանաՌուսաստանը չի պատրաստվում կռվել ՆԱՏՕ-ի հետ, դա ուղղակի անհեթեթություն է. ՊուտինԲոլոր հնարավոր առիթներով փորձում եմ ակտիվ պահել իմ կապը Հայրենիքիս հետ. Կոնստանտին ՕրբելյանՀայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. ՓաշինյանԵրևանի անդամակցությունը կասեցնելու մասին պաշտոնական հայտարարություն չենք ստացել. ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարՏարադրամի փոխարժեքները մարտի 28-ինԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան«Պապա ջան, միշտ կկարոտեմ քեզ».Արթուր Աբրահամի գրառումըՄահացել է Արարատ Զուրաբյանի դուստրը` Անի ԶուրաբյանըՈՒՂԻՂ. Փաշինյանը վարում է Կառավարության նիստըԿուլիչ առանց հունցելու.Շեֆ խոհարարի հեղինակային բաղադրատոմս
Հետևե՛ք -ին Youtube-ում`
Ամենադիտված
Ереван погода