«ԱՐԴԵՆ ՍՊԱՌՎԵԼ Է ՆԱԽՈՐԴՆԵՐԻՆ ՔՆՆԱԴԱՏԵԼՈՎ` ԺՈՂՈՎՐԴԻՆ «ԿԵՐԱԿՐԵԼՈՒ» ԺԱՄԱՆԱԿԸ»

Հայտնի է , որ քաղաքային իշխանությունը հայտարարում է, թե խստացնում է փողոցային առեւտրի հանդեպ մոտեցումը: Բայց հայտնի բան է, որ «ամեն փայտ երկու ծայր ունի»: Մի կողմից՝ փողոցային առեւտուրն իրոք տգեղ երեւույթ է: Բայց մյուս կողմից, չէ՞ որ դրանով օրվա հաց են վաստակում մարդիկ, ովքեր միգուցե պարզապես այլ տարբերակ չունեն:

Որպես կոմպրոմիս, տեղական իշխանությունները խոսում են փողոցային առեւտրականներին շուկաներում տեղավորելու մասին: Բայց ահա փողոցում առեւտուր անող՝ «Պրոսպեկտի շուկայի» մոտ բանջարեղեն վաճառող մի կին այսպես արձագանքեց. «Էս ինչ թազա ձեւեր է, բա ասում էին՝ երկրի տերը ժողովուրդն է. ժողովուրդը հենց ես եմ, փողոցն էլ՝ իմն է, ուզում եմ, առեւտուր եմ անում, քաղաքապետարանն ինչ իրավունք ունի ինձ իմ փողոցից վտարելու համար... Թե կարող է, մտածում են՝ մեզ հաճելի է մի քանի դաստա կանաչի ծախելու համար առավոտից իրիկուն դրսում մնանք, որ օրվա հացի փող առնենք: Մենք էլ ենք համաձայն, որ ամեն ինչ կարգավորվի, բայց էդ խստացումներից առաջ թող մեզ ապահովեն տարածքով, մենք փող չունենք՝ շուկաներում տարածքներ վարձելու համար: Մենք շարունակելու ենք մեր գործը, մինչեւ մեր խնդիրը չկարգավորեն»: Ավելին, նա պնդում է, որ շուկաներում առեւտուր անելն իրեն ոչինչ չի տա. «Նայեք, ինչո՞ւ են մարդիկ խուսափում շուկաներում առեւտրից: Պարզապես շուկաներ այցելող գնորդներ համարյա չկան. մարդը, ով մեծ գնումներ ունի, այցելում է սուպերմարկետ, մյուսներն էլ մեկ-երկու կիլո ապրանքի համար շուկա չեն հասնի, հենց իր ճանապարհին վաճառողից էլ կառնեն: Եթե վաճառող չլինի, էլի շուկա չի հասնի, կնախընտրի մտնել հանդիպակաց խանութը կամ բանջարեղենի կրպակը: Շուկաներում այդպես էլ առեւտուր չի լինի: Հիմա մեզ ուղարկում են այնտեղ, որ ի՞նչ անենք»:

«ԿՏՐՈՒԿ ՄՈՏԵՑՈՒՄԸ ՀՂԻ Է ՉԱՓԱԶԱՆՑ ՄԵԾ ՎՏԱՆԳՆԵՐՈՎ»

Ինչպես պետք է կարգավորվի խնդիրը, որպեսզի օրվա հացը վաստակող քաղաքացին չկանգնի սովի առաջ, հետաքրքրվեցինք տնտեսագետ ՎԱՐԴԱՆ ԲՈՍՏԱՆՋՅԱՆԻՑ, ով ասաց.

- Տեսեք, այստեղ խնդիրը բազմաշերտ է. մի կողմից, հասարակության մի զգալի շերտ սարսափելի ցածր եկամուտների պատճառով հազիվ ծայրը ծայրին հասցնելու համար, մեկ-երկու կանաչի վաճառելով, իր գոյությունն է պահպանում: Միեւնույն ժամանակ հասկանալի է, որ փողոցային առեւտուրն առհասարակ ճիշտ չէ եւ հարիր չէ 21-րդ դարին: Բայց նորից եմ կրկնում, չպետք է մոռանալ, թե ինչի համար է հասարակության մի զգալի շերտ հասել նրան, որ հանապազօրյա հացը վաստակելու համար փողոցում կանգնում, առեւտուր է անում: Եվ այստեղ ուղղակի անհրաժեշտություն է, որպեսզի իշխանությունները կարողանան ձեւավորել այնպիսի մոտեցում, որպեսզի այդ մարդիկ կարողանան որոշակի եկամուտ ունենալ ավելի կանոնակարգված, ավելի օրինական գործունեության արդյունքում: Տվյալ պարագայում կտրուկ մոտեցումը հղի է չափազանց մեծ վտանգներով, ընդհուպ՝ սոցիալական բունտի:

- Ունե՞ք այս պահին, ըստ Ձեզ, պայմաններ, որպեսզի վերոհիշյալ քաղաքացիները կարողանան կանոնակարգված ձեւով իրենց առեւտուրը շարունակել:

- Այս պահին, ցավոք չունենք: Ա՛յ, ամբողջ խնդիրը կայանում է նրանում, որ մենք փաստորեն չունենք ուղղություններ, մոտեցումներ, որոնց արդյունքում մարդը կարողանա գտնել իր հանապազօրյա հացի գումարը վաստակելու համար աշխատատեղ: Եվ դրանով են պայմանավորված բազմաթիվ իրավիճակներ, մասնավորապես՝ արտագաղթը, աղքատությունը եւ այլն: Այնպես որ, նոր իշխանությունները պետք է արդեն հասկանան, որ արդեն եկել է երկրի վիճակը կայունացնելու համար կոնկրետ քայլեր ձեռնարկելու ժամանակը:

- Պարոն Բոստանջյան, նոր իշխանությունների օրոք ՀՀ-ի տնտեսությունը որեւէ նոր ձեռքբերումներ ունեցե՞լ է, թեկուզ՝ ոչ մեծ:

- Անձամբ ես չեմ տեսնում, եւ որ ամենավատն է, չեմ կարողանում պատկերացնել՝ վաղը փոխվելո՞ւ է իրավիճակը, թե՝ ոչ: Իշխանությունները պետք է հասկանան, որ արդեն սպառվել է նախորդներին քննադատելով՝ ժողովրդին «կերակրելու» ժամանակը, արդեն եկել է ժամանակը աշխատելու: Առաջիկա երկու ամիսը պետք է ցույց տա` դա տեղի կունենա՞, թե՝ ոչ: Ես ցավ եմ ապրում, որ ներկա իշխանությունները այդպես էլ չկարողացան քննադատություններին ադեկվատ պատասխանել: Այս մարդիկ օգտակար գործողության գործակից չունեցող, զրոյական, սելֆիներ սիրող, դատարկապորտ, սրճարաններում ժամանց անցկացնող մարդիկ են, որոնք ոչ միայն պետությանը, այլեւ անգամ իրենք իրենց օգուտ չեն տվել: Իրենք պատրաստ են հայհոյել ամեն մի մտահոգություն արտահայտողի վերաբերյալ: Ինչպե՞ս կարող է, որ իմ երկրի վերաբերյալ մտահոգությունները արժանանան այդպիսի գնահատականի, սա ուղղակի զավեշտ է:

«ՔԱՂԱՔԱՊԵՏՆ ԱՆՈՒՂՂԱԿԻՈՐԵՆ ՀԱՅՏԱՐԱՐԵՑ, ՈՐ  ԹՈՒՅԼ ԵՆ ՏԱԼԻՍ ՕՐԵՆՔԻ ԽԱԽՏՈՒՄ ՏՈՆԵՐԻ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ»

«Իրազեկ եւ պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ ԲԱԲԿԵՆ ՊԻՊՈՅԱՆՆ էլ, անդրադառնալով փողոցային առեւտրի խստացմանը, ասաց.

- Սոցիալական տարբեր խմբերի համար պետք է գործեն տարբեր խաղի կանոններ, մեկի համար պետք է թույլատրելի լինի, մյուսի համար` ոչ: Այդ ամենը պետք է այնքան իդեալական ճշտությամբ անել, որ, այսպես ասած, պետության վրա մուննաթ գալու առիթ քաղաքացին չունենա: Ամբողջ խնդիրը սրանում է կայանում: Երբ քաղաքապետը տոնական օրերից առաջ ասաց, որ ուժեղացնելու են հսկողությունը տոներից հետո, անուղղակիորեն հայտարարեց, որ իրենք թույլ են տալիս օրենքի խախտում տոների ընթացքում: Այ, սա է խնդիրը, երբ դու անուղղակիորեն ասում ես՝ ոչինչ, այս մի անգամը խախտեք. հետո հետ բերելը շատ ավելի բարդ է:

Զրույցը` ԻԼՈՆԱ ԱԶԱՐՅԱՆԻ