ՆԻԿՈԼԸ ՆՈՐԻՑ «ՃԻՇՏ ԷՐ». 5000 ԶԻՆՎՈՐԻ ԿԱՐՈՂ ԷԻՆՔ ՉԿՈՐՑՆԵԼ

Ի­հար­կե, քիչ սպա­սե­լի էր, որ Նի­կոլ Փա­շին­յա­նը կբա­ցա­հայ­տի Մինս­կի խմբի (ՄԽ) ա­ռա­ջարկ­նե­րի մա­սին փաս­տաթղ­թե­րը, բայց դա փաստ է: Ու­րեմն, ի՞նչ տվեց այդ փաս­տաթղ­թե­րի հրա­պա­րա­կու­մը:

«ԲԱՑԱՀԱՅՏՎԵՑ» ՀԱՆՐԱՀԱՅՏԸ

­Խո­շոր հաշ­վով, նոր բան չկար. «բա­ցա­հայտ­վեց» այն, ին­չի մա­սին խո­սել ենք 2018թ.-ից սկսած: Ա­վե­լի ճիշտ, դեռ 2016թ.-ի վեր­ջե­րին էր հաս­կա­նա­լի, թե ինչ նոր մե­խա­նիզմ են ա­ռաջ քա­շում ՄԽ հա­մա­նա­խա­գահ երկր­նե­րը՝ Ռու­սաս­տա­նը, ԱՄՆ-ն­ եւ Ֆ­րան­սիան: Սա­կայն քա­ռօր­յա պա­տե­րազ­մի պատ­ճա­ռով այդ ժա­մա­նակ բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցը մի ո­րոշ ժա­մա­նակ առ­հա­սա­րակ կանգ­նեց, ա­պա՝ ընտ­րութ­յու­նն­երի փուլ էր: Դ­րան էլ հա­ջոր­դեց նի­կո­լա­կան հե­ղաշր­ջու­մը, հե­տո նո­րից ընտ­րութ­յուն­ներ… Այ­սինքն, որ ՄԽ ա­ռա­ջար­կի վերջ­նա­կան տար­բե­րա­կը թվագր­ված էր 2019թ.-ով, պա­տա­հա­կան չէր: Ու այդ պա­հից ար­դեն միան­շա­նակ էր, թե ին­չի մա­սին է խոս­քը՝ այս­պես կոչ­ված 5+2 սխե­մա­յի, ո­րի մա­սին բազ­միցս է խոս­վել: Փաս­տաթղ­թե­րի հրա­պա­րա­կու­մը պար­զա­պես ե­կավ վերջ­նա­կա­նա­պես ա­պա­ցու­ցե­լու, որ ի­րա­կա­նում այդ բո­լոր խո­սակ­ցութ­յուն­նե­րն ­հա­մա­պա­տաս­խա­նում էին ի­րա­կա­նութ­յա­նը, եւ դրա հիմ­նա­կան նշա­նա­կութ­յու­նը հենց այդ փաստն է: Այ­սինքն, երբ ժա­մա­նա­կին Նի­կոլն ա­սում էր, որ կա­րող էինք 5000 զին­վո­ր չկորց­նել, հի­մա ա­պա­ցուց­վում է, որ նա շատ էլ ճիշտ էր ա­սում. կա­րող էինք չկորց­նել, բայց կորց­րինք:

­Հա­ջոր­դը. թեեւ ներ­կա­յաց­ված չէ փաս­տա­թուղթ, թե Հա­յաս­տա­նը պաշ­տո­նա­պես ինչ­պես է պա­տաս­խա­նել այդ ա­ռա­ջար­կին կամ առ­հա­սա­րակ պա­տաս­խա­նե՞լ է, սա­կայն դրա կա­րիքն էլ չկա. այն, որ ի­րա­դար­ձութ­յուն­նե­րը հասց­րին 2020թ.-ի 44-օր­յա պա­տե­րազ­մին, ար­դեն իսկ հու­շում են, որ պա­տաս­խա­նը կա´մ բա­ցա­սա­կան էր, կա´մ չի ե­ղել, ո­րը նույն բանն է: Ընդ ո­րում, կա­րե­լի է նաեւ հի­շեց­նել այդ փու­լում Լավ­րո­վի մի շարք հա­յաս­տան­յան այ­ցե­րը, ո­րոնց ժա­մա­նակ, ինչ­պես այդ փու­լում քա­նիցս նշե­լու ա­ռիթ­ներ ու­նե­ցել ենք, նա փոր­ձում էր հիմ­նա­վո­րել, որ դա լա­վա­գույն տար­բե­րակ է լի­նե­լու: Ա­վե­լին, Ա­լիե­ւը, թեեւ հի­մա հաս­կա­նա­լի պատ­ճառ­նե­րով հա­կա­ռակն է պնդում, բայց այն ժա­մա­նակ քա­նիցս հրա­պա­րա­կավ կողմ ար­տա­հայտ­վեց այդ նա­խագ­ծին՝ դրա­նով մերժ­ման պա­տաս­խա­նատ­վութ­յու­նը դնե­լով հենց Հա­յաս­տա­նի վրա: Արդ­յուն­քը պա­տե­րազմն էր, ո­րի ան­խու­սա­փե­լիութ­յու­նը տե­սա­նե­լի դար­ձավ ար­դեն 2020թ. կե­սե­րից, երբ նաեւ Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի Անվ­տան­գութ­յան խոր­հուրդ­նե­րի ստե­փա­նա­կերտ­յան հայտ­նի նիս­տում դրա­կան ո­րո­շում չկա­յաց­վեց:

Ի­հար­կե` տա­րօ­րի­նակ է, որ, օ­րի­նակ, Փա­շին­յա­նի այն ժա­մա­նակ­նե­րում մեր­ձա­վոր զի­նա­կից Էդ­մոն Մա­րուք­յա­նը հի­մա խո­սում է, թե՝ 2019 թվա­կա­նին ներ­կա­յաց­ված պլա­նի մա­սին ոչ ոք ի­րա­զեկ­ված չի ե­ղել. Ն­ման խո­սակ­ցութ­յուն­նե­րը սո­վո­րա­կան կեղ­ծիք­ներ են, այդ մա­սին բո­լո­րը գի­տեին: Կամ վեր­ջերս Ռու­բին­յանն էր ա­սում՝ «Ու­ղիղ հեր­քում եմ այն պնդու­մը, որն ընդ­դի­մութ­յունն է հնչեց­նում, թե իբր 2019-ին ե­ղել է որ­եւէ նոր ա­ռա­ջարկ ԼՂ հար­ցով եւ­ ա­ռա­վել եւս, թե մենք այդ նոր ա­ռա­ջար­կին ա­սել ենք «ոչ»»: Դե հի­մա էլ թող հեր­քի…

ՃՆՇՈՒՄՆԵՐԸ ԽՈՐԱՆՈՒՄ ԵՆ

Ի­հար­կե, Նի­կո­լը հի­մա էլ կշա­րու­նա­կի ար­դա­րա­նալ, թե ին­չու է մեր­ժել այդ ա­ռա­ջար­կը: Օ­րի­նա­կ, նման մտքեր է հնչեց­նում. «Ե­թե կար տար­բե­րակ՝ լու­ծե­լու Ղա­րա­բա­ղի հար­ցը այն­պես, որ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղը մնա հայ­կա­կան, ա­պա թող ձեր ղե­կա­վար­նե­րը ո­րո­շեին նա­խորդ ժա­մա­նա­կաշր­ջան­նե­րում»: Բայց ե­թե ա­ռա­ջար­կը պաշ­տո­նա­պես ներ­կա­յաց­վել է 2019թ.-ին, ո՞վ պետք է «լու­ծեր». նա­խորդ­ներն ի՞նչ կապ ու­նեն դրա հետ: Ա­պա Նի­կո­լը շա­րու­նա­կում է. «Վեր­լուծ­վել է Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի բա­նակ­ցա­յին փա­թե­թը, եւ­ ես եզ­րա­կաց­րել եմ, որ խոս­քը ոչ թե Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հար­ցի լուծ­ման մա­սին է, այլ այն մա­սին, թե արդ­յոք Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տութ­յու­նը գո­յութ­յուն կու­նե­նա, թե՝ ոչ։ Մենք ընտ­րել ենք այն տար­բե­րա­կը, ո­րով Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տութ­յու­նը գո­յութ­յուն կու­նե­նա… Հարցն այն էր, թե ում գրպա­նում պետք է լի­նի Հա­յաս­տա­նը։ Այ­սօր մենք ու­նենք մի ի­րա­վի­ճակ, երբ Հա­յաս­տա­նը ոչ մե­կի գրպա­նում չէ»: Լո՞ւրջ: Չ­նա­յած` ճիշտ է ա­սում, Հա­յաս­տանն ի­րոք այ­սօր ոչ մե­կի «գրպա­նում» չէ, այլ պար­զա­պես մի կողմ շպրտված վի­ճա­կի է հա­սել, ո­րին ով ու­զե­նա, երբ ու­զե­նա եւ ինչ­պես ու­զե­նա, կհրա­մա­յի:

ԼԻԲԵՐԱՍՏՆԵՐ ՊԼՅՈՒՍ ԲԱՔՈՒ

Ի­րա­կա­նում, կրկնենք, հի­մա ար­դեն միայն պատ­մա­կան հե­տաքրք­րութ­յուն է ներ­կա­յաց­նում, թե ինչ էր ա­ռա­ջար­կում ար­դեն լու­ծար­ված ՄԽ-ն, ով եւ ին­չու դա մեր­ժեց. այս ա­մե­նը վա­ղուց էր պարզ: Այդ թվում հիմ­նա­կան ի­մաս­տը. տվյալ փաս­տաթղ­թով Ռու­սաս­տա­նը զոր­քեր էր տե­ղա­կա­յե­լու շփման գծով մեկ, որն ա­վար­տում էր Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սի հա­մար պայ­քարն Ա­րեւ­մուտ­քի դեմ: Ա­րեւ­մուտքն էլ ի­րա­կա­նաց­րեց նման մի օ­պե­րա­ցիա, եւ ու­նենք այն, ինչ ու­նենք այս պա­հին: Ի­րա­կա­նում խնդիրն այս պա­հին մի փոքր այլ է: Այդ դի­մա­կա­յութ­յունն ա­վարտ­ված չէ, այլ գոր­ծըն­թաց­ներն Ար­ցա­խից տե­ղա­փոխ­վել, հա­սել են Ս­յու­նիք: Այ­սինքն, այս պա­հի հիմ­նա­կան խնդիրն այն է, թե ի՞նչ կա­րող է ա­նել Հա­յաս­տա­նը, հաշ­վի առ­նե­լով, որ նույն Նի­կո­լը դեռ նստած է ա­թո­ռին:

Ընդ ո­րում, վեր­ջին շա­բաթ­նե­րի ի­րա­դար­ձութ­յուն­նե­րը գա­լիս են հու­շե­լու, որ խա­ղը, ո­րը դեռ այն ժա­մա­նակ­նե­րից էին ծա­վա­լել գլո­բա­լիստ­նե­րը, ներ­կա պա­հին, հաշ­վի առ­նե­լով նաեւ Ուկ­րաի­նա­յի շուրջ տի­րող ի­րա­վի­ճա­կը (ո­րին դեռ կհաս­նենք), զար­գա­նում է նոր մասշ­տաբ­նե­րով: Բա­նը հա­սել է նրան, որ Ադր­բե­ջանն ար­դեն Եվ­րո­պա­յին է հրա­վի­րում՝ մաս­նակ­ցել «Թ­րամ­փի ու­ղու» նա­խագ­ծում: Նույն Եվ­րո­պան ա­ռանց թաքց­նե­լու հայ­տա­րա­րում է, որ այդ հար­ցով բա­նակ­ցում է ընդ­հուպ՝ Ադր­բե­ջա­նի ու Թուր­քիա­յի հետ. այ, սա է Նի­կո­լի քա­րո­զած «ան­կախ Հա­յաս­տա­նը», Ադր­բե­ջա­նի ու Թուր­քիա­յի հետ են բա­նակ­ցում մեր երկ­րի տա­րած­քով անց­նող ճա­նա­պարհ­նե­րի մա­սին:

Ոչ պա­կաս ակ­նա­ռու օ­րի­նակ է, թե ինչ­պես է Եվ­րո­պա­կան դի­վա­նա­գի­տութ­յան ղե­կա­վար, աշ­խար­հով մեկ «հի­մա աղջ­նա­կի» հա­մա­րում ձեռք բե­րած Կա­լա­սը կոչ ա­նում Հա­յաս­տա­նին՝ միա­նալ ԵՄ-ին եւ միա­նալ Ռու­սաս­տա­նի դեմ պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րին. «Աշ­խար­հա­կար­գը ակն­հայ­տո­րեն փոխ­վում է, եւ­ այդ պատ­ճա­ռով մեր գոր­ծըն­կեր­նե­րի ընդ­հա­նուր ար­տա­քին եւ պաշտ­պա­նա­կան քա­ղա­քա­կա­նութ­յան  ռազ­մա­վա­րա­կան հա­մա­ձայ­նեց­վա­ծութ­յու­նը կար­եւոր է: Կար­եւոր է հաս­կա­նալ, թե ում կող­մից եք դուք… »: Ու ե­րե­ւի նաեւ հաս­կա­նա­լով, թե հա­կա­ռու­սա­կան պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րին միա­նալն ինչ կոր­ծա­նա­րար հե­տե­ւանք­ներ է խոս­տա­նում Հա­յաս­տա­նին, Կա­լա­սը փոր­ձում է Նի­կո­լի «վա­խը բռնել», թե. «Ռու­սաս­տա­նը եւ դ­րա հետ կապ­ված կազ­մա­կեր­պութ­յուն­նե­րը ար­դեն իսկ ակ­տի­վաց­նում են ա­պա­տե­ղե­կատ­վա­կան ար­շավ­նե­րը Հա­յաս­տա­նում՝ հա­ջորդ տար­վա խորհր­դա­րա­նա­կան ընտ­րութ­յուն­նե­րից ա­ռաջ: Մենք տես­նում ենք նույն ցան­ցե­րի գոր­ծու­նեութ­յու­նը Մոլ­դո­վա­յում. սցե­նա­րը ամ­բող­ջութ­յամբ կրկնվում է: ԵՄ ֆի­նան­սա­վո­րու­մը նույն­պես կօգ­տա­գործ­վի ար­տա­քին մի­ջամ­տութ­յու­նը բա­ցա­հայ­տե­լու, վեր­լու­ծե­լու եւ հա­կազ­դե­լու հա­մար»:

Այ­սինքն, որ Կա­լա­սի խել­քի բա­նը չէ նման թե­մա­նե­րից խո­սե­լը, եւ հի­մա ներ­կա­յաց­նում է գլո­բա­լիս­տա­կան սպա­սե­լիք­նե­րը Նի­կո­լից, դա ե­րե­ւի հաս­կա­նա­լի է: Պա­հան­ջը սա է՝ պետք է ոչ թե շա­րու­նա­կել հին խա­ղը, երբ փոր­ձում էր գո­յութ­յուն պա­հել եր­կու-ե­րեք «ա­թո­ռի վրա» խա­ղա­լով, այլ պար­տադ­րում են հստակ պա­տաս­խան՝ «ում կող­մից եք դուք»: Միայն թե Նի­կոլն էլ ե­րե­ւի հաս­կա­նում է, որ այն, ին­չի մա­սին խո­սում է Կա­լա­սը, դեմ է ոչ թե միայն Մոսկ­վա­յին, այլ նաեւ՝ թրամփ­յան Վա­շինգ­տո­նին: Էլ չա­սած, որ հարց է, թե ինչ խա­ղի մեջ է գլո­բա­լիստ­նե­րին «Թ­րամ­փի մի­ջանցք» հրա­վի­րող Բա­քուն, ինչ խաղ է իր հեր­թին փոր­ձում զար­գաց­նել Ան­կա­րան…

Այս ա­մե­նին անդ­րա­դառ­նա­լու ա­ռիթ­ներ ու­նե­ցել ենք եւ դեռ կու­նե­նանք: Այս պա­հին պար­զա­պես ֆիք­սենք, որ Նի­կո­լի վրա բազ­մա­կողմ ճնշում­նե­րը գնա­լով միայն սրվում են, ո­րը 2019թ.-ի ա­ռա­ջարկ­նե­րին ըն­դա­ռաջ չգնա­լու ու­ղիղ եւ շա­րու­նակ­վող հե­տե­ւանք է:

Չ­նա­յած, թե վերջ­նարդ­յուն­քում ինչ կոն­ֆի­գու­րա­ցիա է ստեղծ­վե­լու, դա ար­դեն հաս­տատ Նի­կո­լից, ա­սենք նաեւ Ա­լիե­ւից կախ­ված չէ:

Տես նաեւ https://t.me/iravunk/61728 

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝