Արցախի հոգևոր առաջնորդը պարտավոր էր ձեռնպահ մնալ պետություն–եկեղեցի հակամարտությունում. Արցախցի փաստաբանի սթափեցնող «ապտակը»

Արցախի թեմի առաջնորդի Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպելու փաստը եւ դրան հաջորդած Սրբազանի հայտարարությունը լուրջ դժգոհությունների առիթ է առաջացրել արցախցիների շրջանում, նրանք ակնկալում են Սրբազանի ներողությունը եւ ոչ միայն։ Արցախցի հայտնի փաստաբան Ռաֆայել Մարտիրոսյանը հետեւյալ գնահատականը տվեց.

- 

Արցախի թեմի առաջնորդի՝ Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպումը և դրան հաջորդած իրադարձությունները, անկասկած, ցավ և հարցեր են առաջացրել արցախցիների շրջանում։ Բայց այս իրավիճակը պետք է դիտարկել ոչ թե զգացմունքների, այլ՝ պատասխանատվության և ազգային մտածողության հարթությունում։
     Առաջին՝ հոգևոր առաջնորդի խոսքը, վարքագիծը, ուժ ունի միայն այն ժամանակ, երբ այն հիմնված է կանոնի, ճշմարտության և ժողովրդի վստահության վրա։ Եթե այդ վստահության մեջ խզում է առաջացել, ապա բնական է, որ մարդիկ սպասում են բացատրության, ներողության կամ պաշտոնական ճշգրտման։ Դա թուլություն չէ, դա ուժի նշան է․ ուժը ընդունելու և վերականգնելու։
     Երկրորդ՝ Արցախցիների վիրավորանքը չի բխում անձնական նեղմիտությունից, այլ՝ պատմականորեն ստացած վերքերից, կորստից և պետական-հոգևոր դավաճանությունների ծանր հիշողությունից։ Քանի դեռ այդ վերքերը չեն բուժվել, յուրաքանչյուր քայլ, որը կարող է ընկալվել որպես անվստահելի կամ երկիմաստ, բնականաբար առաջացնում է արձագանք։
     Երրորդ՝ ես համոզված եմ, որ հայոց հոգևորականությունը պետք է վեր կանգնի քաղաքական շահարկումներից և լինի ազգի խղճի ու արժանապատվության վերջին սահմանը։ Եթե այդ սահմանը մթագնում է, ժողովուրդը իրավունք ունի խոսելու, պահանջելու և հորդորելու։
      Եվ վերջապես՝ ես կուզեի, որ այս իրավիճակը չդիտարկվի սրումների լուսանցքում, այլ դիտարկվի որպես վերաիմաստավորման հնարավորության տիրույթում։ Եթե կա սխալ, պետք է ընդունել և ուղղել։ Եթե կա սխալ ընկալում, պետք է բացատրել։ Միայն այդպես է կառուցվում վստահությունը։
      Այս պահը պահանջում է ոչ թե հակադրություն, այլ՝ ազնվություն և պատասխանատվություն։ Արցախցիների ցավի նկատմամբ հարգանքն ու ժողովրդի միասնությունը մեզնից պահանջում են շատ պարզ բան՝ ճշմարտացի, արժանապատիվ և կանոնական պահվածք յուրաքանչյուրից, հատկապես՝ հոգևոր առաջնորդից։
      Ես կարծում եմ, որ ներողությունը՝ չպետք է   համարվի   նվաստացում,   այլ՝ ժողովրդի հանդեպ խոնարհություն, այս դեպքում  իմ համոզմամբ, դա արժանիք է։ 
Հետևապես, իրադարձությունը դիտարկել  մեղադրանքի լեզվով, անընդունելի է,պարզապես  հայեցի մտածողության և ազգային գոյության փիլիսոփայության շրջանակում անհանգստություններ են։
   Կոնկրետ ինձ համար կա   այլ խորքային անհանգստություն և իմ դիտարկումը հետևյալն է․Արցախի հոգևոր առաջնորդը պարտավոր էր ձեռնպահ մնալ պետություն–եկեղեցի հակամարտությունում։Հոգևորականը չի կարող լինել ոչ մի իշխանության խաղաքարտը․ նրա առաքելությունը վեր է քաղաքական հաշվարկներից։
Արցախի հոգևոր առաջնորդի  հավատարմությունն պետք է լինի միայն իր ժողովրդին և իր կանոնին։
   Եթե հոգևոր առաջնորդը այս սահմանը չի պահպանում, մենք ստանում ենք ոչ թե հաշտեցում, այլ նոր լարվածություն, որովհետև ժողովուրդը չի կարող ընդունել, որ իր հոգևոր տունը դառնում է քաղաքական հակամարտության մասնակից։Այս պատկերը այսօր ավելի շատ խորացնում է հակասությունները, քան լուծում։
Հետևաբար՝ անհրաժեշտ է ոչ թե լռել, այլ շատ պարզ բան ասել․
հոգևոր առաջնորդը պետք է լինի կամրջող, ոչ թե դիրքավորվող։
Ձեռնպահ մնալը տվյալ իրավիճակում ոչ թե նահանջ էր, այլ՝ միակ ճիշտ ճանապարհը՝ խուսափելու նոր բաժանումներից և պահպանելու եկեղեցու ու ժողովրդի բնատուր վստահությունը։Այս մոտեցումն է, որ կարող էր կանխել այսօրվա դժգոհությունն ու խորը հուզական արձագանքը։

Անդրադառնալով Սրբազանի հայտարարությանը փաստաբանը նկատում է.

- Արցախի հոգևոր առաջնորդի հայտարարությունը, թեև ձևակերպված է հավասարակշիռ լեզվով, ամբողջությամբ չի փարատում այն հիմնավոր անհանգստությունները, որոնք ունենք մենք՝ արցախցիներս։ Հանդիպման պաշտոնական բացատրությունը—որ այն “չի առնչվում Արցախի հարցին”—իրականում չի կարող բավարարել հանրային պահանջը, որովհետև խնդիրը բառերի մեջ չէ, այլ՝ քաղաքական և հոգևոր հեղինակության սահմանների խախտման մեջ։

Կա մի բան, որը հայտարարության մեջ բացակայում է, բայց իրականում ամենաընդգծվածն է ժողովրդի գիտակցության մեջ.

հոգևոր առաջնորդը պետք է ձեռնպահ մնա պետություն–եկեղեցի հակամարտությունում։
Այս սկզբունքի խախտումն է, որ ծնեց դժգոհությունը։

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝