Ինչու չարժե անձնական բժշկական տվյալները ներբեռնել ԱԲ-ում
ՀասարակությունՌուսաստանում գրանցվել է ԱԲ-ին ուղղված դիմումների ութապատիկ աճ՝ անալիզները վերծանելու համար. «ՍբերԶդորովյե» ծառայությունը հայտնել է, որ 2025 թվականի մայիսից հոկտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում նման հարցումների թիվն աճել է ավելի քան 8 անգամ, իսկ օգտատերերի բաժինը, որոնք նեյրոցանցից հարցնում են «ի՞նչ անել հետո», 4%-ից հասել է 41%-ի։ Մոտավորապես նույն պատկերն է դիտվում մյուս երկրների մեծ մասում։
Ինչու ԱԲ-ն բժիշկ չէ և երբեք չի դառնա
Գորելկինի խոսքով, նեյրոցանցը կարող է միայն ընդհանուր խորհուրդներ տալ առողջության վերաբերյալ, բայց չունի մասնագիտացված բժշկի իրավասությունը։ Բժշկությունը չափազանց անհատական ոլորտ է. նույն ցուցանիշը (օրինակ՝ բարձր շաքարը) տարբեր մարդկանց մոտ կարող է մատնանշել բոլորովին այլ ախտորոշումներ և պահանջել հակառակ գործողություններ։
Գլխավոր վտանգը. Ձեր տվյալները դառնում են մարզման նյութ
Նույնիսկ եթե կոնկրետ չաթն ուղղակիորեն կապված չէ ձեր անձի հետ, գրեթե բոլոր խոշոր ԱԲ-ծառայությունները (ներառյալ ռուսականները) օգտագործում են մուտքագրված տեղեկատվությունը մոդելների լրացուցիչ մարզման համար։ Սա նշանակում է.
- Ձեր անալիզները, ախտանիշները, ախտորոշումները և նույնիսկ Անուն, Ազգանուն, Հայրանունը կարող են հայտնվել մարզման տվյալների բազաներում (datasets)։
- Որոշ ժամանակ անց այդ տեղեկատվությունը կարող է «բացահայտվել» այլ օգտատերերի պատասխաններում՝ անանուն, բայց, այնուամենայնիվ, ճանաչելի տեսքով։
- Տվյալների բազայի արտահոսքի կամ կոտրման դեպքում (իսկ նման նախադեպեր արդեն եղել են) անձնական բժշկական տեղեկությունները կհայտնվեն բաց մատչելիության մեջ։
Գորելկինը նշել է. «Ցանկացած տվյալ, որը դուք ուղարկում եք ԱԲ, պոտենցիալ կարող է օգտագործվել ալգորիթմները բարելավելու համար։ Եթե այդ տեղեկատվությունը չպետք է հայտնվի բաց մատչելիության մեջ, ապա ավելի լավ է այն ընդհանրապես չներբեռնել այնտեղ»։
Ի՞նչ անել ԱԲ-ի փոխարեն
- Անալիզների վերծանման համար օգտագործեք միայն պաշտոնական բժշկական ծառայություններ՝ լիցենզիայով և գաղտնագրմամբ (Invitro, Gemotest, «ՍբերԶդորովյե»՝ պետական ծառայությունների միջոցով ավտորիզացիայով)։
- ԱԲ-ին տվեք միայն անանուն հարցեր. «Ի՞նչ կարող է նշանակել ԱԼՏ-ի բարձր մակարդակը»՝ «Վերծանիր նոյեմբերի 20-ի իմ անալիզները» հարցի փոխարեն։
- Հիշե՛ք. 2025 թվականին ոչ մի ԱԲ չունի բժշկական կրթություն և իրավական պատասխանատվություն սխալ խորհրդի համար։
Կարճ ասած
Կես տարվա ընթացքում ութ անգամ աճել է ռուսաստանցիների թիվը, որոնք իրենց անալիզները ներբեռնում են ԱԲ և խնդրում «ի՞նչ անել»։ Փորձագետ Ալեքսեյ Գորելկինը զգուշացնում է. նման տվյալները գրեթե անկասկած օգտագործվում են մոդելների լրացուցիչ մարզման համար և կարող են հրապարակվել։ Նեյրոցանցը բժիշկ չէ, իսկ ձեր բժշկական տեղեկությունները գաղտնի են, որոնք ավելի լավ է երբեք չվստահել ԱԲ-ին։ Անանուն հարցեր տալ՝ կարելի է, անձնական անալիզներ՝ կտրականապես ոչ։