Վարազդատ Լալայանը հաստատեց մոլորակի ամենաուժեղ դյուցազունի իր տիտղոսը

Թավշյա աշնանային օրերին անցկացվեցին աշխարհի երկու առաջնություններ՝ մենապայքարային և ուժային մարզաձևերից։

Խորվաթիայի մայրաքաղաք Զագրեբում մրցում էին ըմբիշները։ Ազատ ոճի ըմբշամարտի առաջնությունում Հայաստանը ներկայացված էր հինգ մարզիկներով, որոնցից հաջող հանդես եկավ միայն Եվրոպայի քառակի չեմպիոն Արսեն Հարությունյանը (57 կգ քաշային կարգում)։ Մեկնարկային մենամարտերում նա 10։0 հաշվով ժամանակից շուտ հաղթեց ուկրաինացի Վլադիսլավ Աբրամովին, մոնղոլ Մունխ-Էրդենե Բաթխույագին (13։8) և 2024 թվականի Փարիզի օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալակիր, ամերիկացի Սփենսեր Լիին (14։3)։ Կիսաեզրափակչում Արսենը 1։4 հաշվով պարտվեց հյուսիսկորեացի Չոնգսոնգ Հանից, բայց հետո բրոնզե մեդալի համար խաղում 7։4 հաշվով հաղթեց մեքսիկացի Ռոման Բրավո Յանգին (առաջին մրցափուլում՝ 5։0)։ Այս բրոնզե մեդալը Հարությունյանի համար չորրորդն էր աշխարհի առաջնությունում։

Մեդալից մեկ քայլ էր հեռու 2024 թվականի Եվրոպայի չեմպիոն, 2023 թվականի աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր Արման Անդրեասյանը (70 կգ)։ Քառորդ եզրափակչում Վիկտոր Ռասսադինի (Տաջիկստան) և սերբ Վիկտոր Վոյնովիչի նկատմամբ տարած հաղթանակներից հետո նա 8։6 հաշվով հաղթեց ադրբեջանցի Քանան Հեյբատովին։ Ցավոք, կիսաեզրափակչում Արմանը զիջեց աշխարհի ապագա չեմպիոն, ճապոնացի Յոսինոսուկե Աոյագիին, որին նա հաղթել էր 2003 թվականի աշխարհի առաջնությունում։

Հունա-հռոմեական ըմբշամարտի մրցաշարում Հայաստանը ներկայացված էր տասը ըմբիշներով, որոնցից երեքը մեդալներ նվաճեցին: Մալխաս Ամոյանը (77 կգ) կրկին փայլուն ելույթ ունեցավ՝ երկրորդ անգամ դառնալով աշխարհի չեմպիոն: Նա ոսկե մեդալի համար իր երթը սկսեց ամերիկացի Քամալ Բեյի (2:1), լեհ Մաթեուշ Բերնատեկի (10:0), աշխարհի և Եվրոպայի առաջնության մեդալակիր թուրք Ահմեդ Յըլմազի (3:1), Ասիայի փոխչեմպիոն և մինչև 20 տարեկանների աշխարհի չեմպիոն իրանցի Ալիռեզա Աբդևալիի (5:1) նկատմամբ տարած հաղթանակներով: Եզրափակչում նրա մրցակիցը օլիմպիական չեմպիոն, ճապոնացի Նաո Կուսական էր: Սա նրանց երրորդ հանդիպումն էր: 2022 թվականին Ամոյանը հաղթեց մինչև 23 տարեկանների աշխարհի առաջնությունում 9։5 հաշվով, իսկ Փարիզի օլիմպիական խաղերում հաղթեց ճապոնացին 3։1 հաշվով:

Ամոյանի վերջին պարտության ռևանշը փայլուն էր՝ 10։1 հաշվով հաղթանակ մենամարտի ավարտից 1 րոպե 37 վայրկյան առաջ: Մալխասը, ինչպես և այս տարի Բրատիսլավայում անցկացված Եվրոպայի առաջնությունում, բարձրացրեց Հայաստանի դրոշը գլխավերևում և վազեց «հաղթանակի գորգի» շուրջը:

Հրաչյա Պողոսյանի (60 կգ) համար բրոնզե մեդալը առաջինն էր աշխարհի առաջնություններում։ Նա այն նվաճեց ուկրաինացի Վլադիսլավ Կուզկոյի և աշխարհի ու Եվրոպայի առաջնությունների մեդալակիր, սերբ Գեորգի Տիբիլովի նկատմամբ տարած հաղթանակներով։ Հրաչյան պարտվեց միայն աշխարհի և Ասիայի առաջնությունների արծաթե մեդալակիր, ուզբեկ Ալիշեր Գանիևից։

Սլավիկ Գալստյանը (67 կգ) մրցաշարը սկսեց ղազախ Դին Մուհամել Կոշկարի (10:1) և Ֆրանսիայից եզդի Գագիկ Սնջոյանի (9:3) նկատմամբ վստահ հաղթանակներով, սակայն հետո պարտվեց Եվրոպայի եռակի չեմպիոն Հասրաթ Ջաֆարովից (3:4): Բրոնզե մեդալի համար մենամարտում Գալստյանը առաջին մրցափուլում 1:5 հաշվով պարտվեց ղրղզ Ռազզակ Բեյշեկեևից, սակայն հետո ցուցաբերեց հաղթելու կամք, վերակազմակերպվեց և սկսեց միավորներ վաստակել ինչպես գետնին, այնպես էլ կանգնած դիրքում: Մենամարտը դադարեցվեց խաղի ավարտից 17 վայրկյան առաջ՝ Սլավիկի ակնհայտ առավելության շնորհիվ (15:5): Գալստյանը դարձավ աշխարհի և Եվրոպայի առաջնությունների երկակի բրոնզե մեդալակիր:

Նշեմ նաև Տվերի մարզի Կիմրի քաղաքից ռուսաստանցի ըմբիշ Արթուր Սարգսյանի (97 կգ, մարզիչներ՝ Սամվել Պետրոսյան և Ռուսլան Յուսուֆով) հաջող ելույթը, որը կիսաեզրափակչում ադրբեջանցի Մուրադ Ահմադիևի նկատմամբ տարած հաղթանակով իրեն ապահովեց արծաթե մեդալով: Նա ոսկե մեդալի չհասավ՝ եզրափակչում 1։3 հաշվով զիջելով օլիմպիական չեմպիոն, իսկ այժմ նաև աշխարհի կրկնակի չեմպիոն, իրանցի Մոհամմադհադի Սարավիին:

Ըմբշամարտի բոլոր մարզաձևերում թիմային ընդհանուր հաշվարկում Հայաստանը զբաղեցրեց 10-րդ տեղը 4 մեդալներով (1 ոսկե, 3 բրոնզե), իսկ չեզոք կարգավիճակով հանդես եկող Ռուսաստանը 13 մեդալով (որոնցից մեկը ոսկե և չորսը արծաթե) զբաղեցրեց ոչ պաշտոնական հինգերորդ տեղը։

Նորվեգիայի Ֆյորդե քաղաքում հոկտեմբերի 2-ից 11-ը տեղի ունեցավ ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը, որտեղ առաջին անգամ դյուցազունները մրցեցին Ծանրամարտի միջազգային ֆեդերացիայի (IWF) կողմից հաստատված նոր քաշային կարգերում։ Առաջնությանը մասնակցեցին ավելի քան 400 ծանրորդներ։ Ֆյորդեում անցկացված առաջնությունը միավորեց ոչ միայն բոլոր քաշային կարգերի վարկանիշային առաջատարներին, այլև վեց օլիմպիական չեմպիոնների։

Ռուսաստանի հավաքականի վեց ծանրորդներ առաջնությանը մասնակցեցին չեզոք կարգավիճակով։ Ի սկզբանե Ռուսաստանի ծանրամարտի ֆեդերացիան ներկայացրել էր ամբողջական հայտ 16 մարզիկներով, այդ թվում՝ աշխարհի երիտասարդական եռակի չեմպիոն, 22-ամյա Գևորգ Սերոբյանը (79 կգ, մարզիչ՝ ԽՍՀՄ սպորտի վարպետ, Ռուսաստանի վաստակավոր մարզիչ Միխայիլ Զարգարյան) Ղրիմի Հանրապետության Կրասնոլեսյե ավանից։ Սակայն նրանցից ինը չանցան Ծանրամարտի միջազգային ֆեդերացիայի թեստը և չստացան չեզոք կարգավիճակ։

Հետագայում արտասահման չմեկնողներին միացավ Զարինա Գուսալովան (69 կգ), որը չստացավ  շենգենյան մուտքի վիզա։

Ռուսաստանցիների ելույթը նորվեգական հարթակում ձախողվեց. երկամարտում ընդհանուր հաշվարկում լավագույն տեղը՝ 14-րդը, զբաղեցրել է միայն մեկ մարզիկ, չեզոք կարգավիճակ ունեցող վեց մարզիկների հետ մնալը իրենց կարգային չեմպիոններից միջին հաշվով գրեթե 57 կգ է,  բրոնզե մեդալակիրներից ավելի քան 35 և 10-րդ տեղը գրավածներից՝ գրեթե 16 կգ:

Ֆյորդեում հայկական թիմը ներկայացված էր յոթ ծանրորդներով՝ Գառնիկ Չոլաքյան (60 կգ), Գոռ Սահակյան (71 կգ), Սուրեն Գրիգորյան (88 կգ), Գարիկ Կարապետյան և Սիմոն Մարտիրոսյան (երկուսն էլ՝ 110 կգ), Վարազդատ Լալայան (+110 կգ) և Աննա Ամրոյան (77 կգ)։

Մեր հայտնի ծանրորդներից ևս երկուսը առաջնությունում ներկայացրել են հայկական սփյուռքը. 2024 թվականի Փարիզի օլիմպիական խաղերի մասնակից Անդրանիկ Կարապետյանը առաջին անգամ հանդես է եկել Բոսնիա և Հերցեգովինայի կողմից, իսկ տիտղոսակիր գերծանրքաշային Գոռ Մինասյանը շարունակել է ներկայացնել Բահրեյնը և կրկին մրցակից է դարձել հայկական թիմի առաջատար, այժմ աշխարհի և Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն Վարազդատ Լալայանին։

Անդրանիկ Կարապետյանի դեբյուտը Բոսնիա և Հերցեգովինայի դրոշի ներքո ձախողվեց։ Նա չկարողացավ բարձրացնել սկզբնական քաշը պոկում վարժությունում, իսկ հրման համար նույնիսկ չհասավ հարթակ։

Մեր թիմի մեդալների շարքում առաջինը հայտնվեց փոքր արծաթե մեդալը, որը նվաճեց աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր և Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն, 22-ամյա Գոռ Սահակյանը։ Նա պոկում վարժությունում գլխավերևում բարձրացրեց 154 կգ։ Հրում վարժությունում Գոռը պատվիրեց 182 կգ, սակայն երեք փորձերն էլ անհաջող եղան նրա համար։

Երկրորդ հայկական փոքր մեդալը նվաճեց Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն, աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր և Փարիզի օլիմպիական խաղերի մասնակից 22-ամյա Գարիկ Կարապետյանը։ Նա բրոնզե մեդալ նվաճեց պոկում վարժությունում՝ միայն երրորդ փորձից բարձրացնելով 187 կգ։ Հրում վարժությունում Կարապետյանը վստահորեն հաղթահարեց իր առաջին մոտեցումը՝ 220 կգ, սակայն երկու անգամ չկարողացավ հաղթահարել 224 կգ-ը և երկամարտի ընդհանուր հաշվարկում 407 կգ-ով զբաղեցրեց միայն չորրորդ տեղը։ Հիշեցնեմ, որ այս տարվա ապրիլին Քիշնևում անցկացված Եվրոպայի առաջնությունում նա երկամարտում բարձրացրեց 411 կգ և նվաճեց երեք ոսկե մեդալ։

Այս քաշային կարգում մեր երկրորդ տիտղոսակիր ներկայացուցիչը՝ օլիմպիական խաղերի կրկնակի արծաթե մեդալակիր, աշխարհի և Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն Սիմոն Մարտիրոսյանը, մեղմ ասած, իրեն վատ դրության մեջ դրեց։ Նա խայտառակ կերպով դուրս մնաց մրցապայքարից տառացիորեն հենց սկզբում՝ պոկում վարժությունում երեք անգամ չկարողանալով գլխավերևում պահել ծանրաձողը։

Գերծանրքաշայինների մրցումներից առաջ երկամարտում հայ դյուցազունները ոչ մի մեդալ չէին նվաճել։ Նման ձախողում աշխարհի առաջնություններում չեմ հիշում։

Այս դառը դեղահաբը փոքր-ինչ քաղցրացնելու համար մեզ մնում էր միայն հույսը դնել հայ տիտան, Հայաստանի սպորտի վաստակավոր վարպետ Վարազդատ Լալայանի հաջող ելույթի վրա։ Եվ դա նրան հաջողվեց։ Նա կրկին դարձավ մոլորակի ամենաուժեղ մարդը՝ հաղթելով բոլոր հզոր մրցակիցներին, այդ թվում՝ մինչև վերջերս ազգային հավաքականի իր թիմակից Գոռ Մինասյանին, որը թեև մրցում է Բահրեյնի դրոշի ներքո, շարունակում է մարզվել հայ մասնագետների ղեկավարությամբ։

Սկզբում Վարազդատն ու Գոռը պատվիրեցին նույն՝ 460 կգ ընդհանուր քաշը, իսկ նրանց գլխավոր մրցակիցները՝ իրանցի Ալի Դավուդին և Այաթ Շարիֆին, 440 կգ-ական։ Մրցաշարի մյուս մասնակիցները իրենց կիլոգրամային հայտերով զգալիորեն զիջում էին առաջատարներին։

Մեր 26-ամյա հսկան իր բարձր ցուցանիշներով բառացիորեն նոկաուտի ենթարկեց բոլոր մրցակիցներին. նա պոկում վարժությունում բարձրացրեց 211 կգ, հրում վարժությունում՝ 250 կգ՝ երկամարտում ընդհանուր առմամբ բարձրացնելով 461 կգ՝ 14 կգ-ով գերազանցելով իր գլխավոր մրցակից Գոռ Մինասյանին և նվաճելով իր քաշային կարգի բոլոր ոսկե մեդալները։ Հրում վարժությունում իր վերջին մոտեցումում արդեն ապահովելով իր ընդհանուր հաղթանակը՝ Վարազդատը անցավ համաշխարհային ռեկորդին՝ 261 կգ։ Նա բարձրացրեց այս անհավանական քաշը, բայց ծանրաձողը գլխավերևում պահել չհաջողվեց։ Առայժմ չհաջողվեց։

Գերծանր քաշային կարգում բոլոր արծաթե մեդալները բաժին հասան Գոռ Մինասյանին՝ 447 կգ (205+242), իսկ բրոնզե մեդալակիրը 410 կգ արդյունքով անսպասելիորեն դարձավ հարավկորեացի Սոն Յոն Հվանը։

Իսկ ի՞նչ ասենք հզոր իրանցիների մասին։ Հայ դյուցազունների արդյունքների  հետևից ընկնելով նրանք «ճողվածք ստացան». Այաթ Շարիֆին չկարողացավ հաղթահարել սկզբնական քաշը պոկում վարժությունում, Ալի Դավուդին՝ հրում վարժությունում, իսկ երկամարտում նրանք ոչինչ չստացան։

Հաջորդ աշխարհի առաջնությունը կանցկացվի 2026 թվականին Չինաստանի 10- միլիոնանոց բնակչություն ունեցող Նինբո քաղաքում։

Աշխարհի և Եվրոպայի կրկնակի չեմպիոն Վարազդատ Լալայանի չեմպիոնական քաշը

Աշխարհի կրկնակի չեմպիոն Մալխաս Ամոյանը

Աշխարհի առաջնության կրկնակի բրոնզե մեդալակիր Սլավիկ Գալստյանը

Եվրոպայի քառակի չեմպիոն, աշխարհի առաջնության քառակի բրոնզե մեդալակիր Արսեն Հարությունյանը

Աշխարհի փոխչեմպիոն, ռուսաստանցի Արթուր Սարգսյանը

ԱԼԵՔՍԱՆԴՐ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ, Երևան

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝