Տապալված պետպատվերը եւ ՔՊ-ում ներքին գզվրտոցը
ՀասարակությունԻնչպես հայտնի է առողջապահության համակարգում պետպատվերը ամբողջությամբ տապալվել է: Անվճար բժշկական ծառայություններ չեն տրամադրվում ոչ միայն մեծահասակներին, այլ անգամ երեխաներին: Պատասխանը մեկն է` գնացել երկու ամսից կգաք կամ էլ վճարեք 10 հազար դրամ խորհրդատվության համար:
Ըստ մասնագետների այս ճգնաժամի պատճառը այն է, որ նախարարությունը ընկնելով Նիկոլին պոպուլիզմ ու էժան հեղինակություն վաստակելու հետեւից չկարողացավ ճիշտ հաշվարկել պահանջարկն ու իր հնարավորությունները: Այսպես, եթե նախկինում որոշ դեղամիջոցների ու բժշկական ծառայությունների համար պետությունը վճարում էր 30-50 տոկոս, ապա նախարարությունը որոշեց վճարել բոլորին 100 տոկոս փոխհատուցում: Իհարկե, նրանք, ովքեր ստանում էին ամբողջությամբ անվճար բուժծառայություններ կամ դեղեր ոգեւորված էին, սակայն այս երջանիկ պատկերը երկար չտեւեց եւ կարելի է ասել տարվա կեսից պետպատվերով բուժսպասարկման առումով Նիկոլից դժգոհողների թիվը կտրուկ աճեց:
Ֆինանսական վիճակը շտկելու համար նախարարությունը որոշել է գումար հավաքագրել մանր եւ միջին բուժհաստատություններից: Վերջերս բոլոր ոչ խոշոր բուժհիմնարկները` ամբուլատորիաները եւ պոլիկլինիկաները տուգանվել են 50 հազար դրամով: Տուգանքի պատճառաբանությունը այն է, թե իբր այդ բուժհիմնարկները ոչ հիմնավորված ուղեգրեր են տվել համակարգչային տոմոգրաֆիայի (ԿՏ) եւ մագնիսամիջուկային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) համար: Հավանաբար նախարարությունը հաշվարկում է, որ այս կերպ նրանք կհավաքագրեն պետպատվերի համար մեկ-երկու ամսվա գումար: Միաժամանակ այդ համատարած տուգանքները կվախեցնեն ոչ խոշոր բուժհիմնարկների ղեկավարներին եւ նրանք կհրաժարվեն հիվանդներին վերոհիշյալ հետազոտությունների համար ուղեգրեր տալուց, ինչը, բնականաբար, կանդրադառնա հիվանդների վրա, որոնք կա՛մ ստիպված կլինեն դադարեցնել հետազոտությունները, կա՛մ վճարել սեփական գրպանից:
Կան լուրեր, որ նախարարությունում իրականացվում է հատուկ ծրագիր, որպեսզի ոչ խոշոր բուժհիմնարկները սննկանան եւ հանձնվեն կոնեցիոն կառավարման խոշորներին: Այսինքն` հանրապետության բուժհամակարգը նույնպես մոնոպոլիզացվի եւ տրվի բժշկության ոլորտում օլիգարխներին:
Սակայն նախարարության գործողությունները անօրինական են եւ հակասում են մի շարք օրենսդրական նորմերի: Ամբողջ հարցն այն է, որ ամբուլատորիաները եւ պոլիկլինիկաները ուղեգրեր տալիս են միայն խոշոր բուժհաստատություններում աշխատող նեղ մասնագետների եզրակացության հիման վրա: Բացի այդ, մինչեւ այժմ բացակայում են այս հարցում կատարման ուղեցույցերը: Մի խոսքով, խառնաշփոթ, ինչպես ամենուրեք:
Վերոհիշյալ բուժհիմնարկների աշխատակիցները առանց այդ էլ գտնվում են բարդ իրավիճակում: Բանն այն է, որ նույն նախարարության պահանջով նրանց աշխատավարձները տարվա սկզբից էականորեն նվազել են, իսկ ծանրաբեռնվածությունը` մի քանի անգամ աճել է:
Այս իրավիճակը լարվածություն է առաջացրել նախարարության եւ մարզսպետարանների միջեւ, քանի որ ամբուլատորիաները գտնվում են մարզպետարանների ենթակայության տակ: Չի բացառվում, որ գործը հասնի դատական վեճերի մարզպետարանների ու նախարարության միջեւ: Այս առումով իշխանական թիմի մեջ կա առողջապահության ոլրոտը ձեռքից ձեռք խլելու խնդիր:
Ա. Հովհաննիսյան

