Ոչ թե ներքին քաղաքական թյուրիմացություն, այլ արտաքին ազդեցություն. Հայկ Այվազյան
Ներքաղաքական«Լույս» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի ղակավար ՀԱՅԿ ԱՅՎԱԶՅԱՆԻ գնահատմամբ՝ ներքին քաղաքական գործընթացները հաճախ վերահսկվում են եւ ուղղորդվում արտաքին ուժերի կողմից, ինչն առաջացնում է մի իրավիճակ, որտեղ ազգային որոշումները սահմանափակվում են արտաքին դերակատարների ազդեցությամբ։
— Օրինակ, 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը, որը համարվում է փրկօղակ եւ տարածաշրջանային քաղաքականության կարեւոր փաստաթուղթ, լայն աջակցություն չստացավ հայ հասարակությունում: Այս փաստը չի նշանակում միայն ներքին քաղաքական թյուրիմացություն, այլ ցույց է տալիս, թե ինչպես արտաքին դերակատարները՝ ե՛ւ Արեււմուտքը, ե՛ւ տարածաշրջանային խաղացողները, կարող են ազդել ներքին քաղաքականության ուղղության վրա: Հենց այս միջամտությունները սահմանափակում են Հայաստանի արտաքին քաղաքական «անկախությունը», քանի որ որոշումները պետք է համապատասխանեն արտաքին շահերի՝ հաճախ հակասելով ներքին ժողովրդավարական կամ տնտեսական նպատակներին: Մինչդեռ Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակը տեսականորեն կարող է մեծ ազդեցություն ունենալ երկրի արտաքին քաղաքականության վրա: Սակայն, իրականությունն այս առումով ավելի բարդ է:
ԴԻԱՆԱ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ
