Հակաթրամփականներին կհաջողվի՞ ԱՄՆ-ում քաղաքացիական պատերազմ սարքել

­Վեր­ջին օ­րե­րին աշ­խար­հի տար­բեր հատ­ված­նե­րում, ի­րար հերթ չտա­լով, նկատ­վում են մասշ­տա­բա­յին ի­րա­դար­ձութ­յուն­ներ: Դ­րան­ցից յու­րա­քանչ­յու­րը, ի­հար­կե, կա­րե­լի է հա­մա­րել նաեւ ա­ռան­ձին ե­րե­ւույթ: Բայց միայն փաս­տը, որ այդ ա­մե­նը տե­ղի է ու­նե­նում միա­ժա­մա­նակ, գա­լիս է հու­շե­լու, որ խոս­քը հա­մաշ­խար­հա­յին նշա­նա­կութ­յան մեկ օ­ղա­կի մա­սին է: Ու ա­սել, թե մեր տա­րածա­շր­ջանն ու Հա­յաս­տանն այդ օ­ղա­կի մեջ չեն, միամ­տութ­յուն կլի­ներ:

ԿՐԱԿՈՑՆԵՐՆ ՈՒՂՂՎԱԾ ԷԻՆ ԹՐԱՄՓԻՆ

Սկ­սենք, թե­րեւս, վեր­ջի­նից՝ նա­խօ­րեին ԱՄՆ-ում տե­ղի ու­նե­ցած ցու­ցադ­րա­կան սպա­նութ­յու­նից: Հան­րա­յին հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ սպան­վեց ա­մե­րի­կա­ցի հայտ­նի հե­ռուս­տա­հա­ղոր­դա­վար Չար­լի Քըր­քը։ Այն, որ այդ մի­ջա­դեպն ան­մի­ջա­պես հայտն­վեց նա­խա­գահ Թ­րամ­փի, փոխ­նա­խա­գահ Վեն­սի ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ու­շադ­րութ­յան կենտ­րո­նում, հու­շում է, որ զո­հը պա­տա­հա­կան անձ­նա­վո­րութ­յուն չէր: Գե­րա­րագ տեմ­պե­րով ա­ճող քա­ղա­քա­կան աստ­ղի հա­մա­րում ու­նե­ցող Քըր­քին թեեւ սպա­նութ­յու­նից հե­տո սկսե­ցին հա­մա­րել Թ­րամ­փի հա­վա­նա­կան փո­խա­րի­նող, բայց դա մի փոքր չա­փա­զանց­ված է: Ա­ռա­ջին հեր­թին` նա հան­դի­սա­նում էր ԱՄՆ-ում պահ­պա­նո­ղա­կան ար­ժեք­նե­րի հիմ­նա­կան կողմ­նա­կից­նե­րից մե­կը՝ ակ­տի­վո­րեն ա­ռաջ տա­նե­լով գա­ղա­փար­նե­րը, թե ԱՄՆ-ի մի­ջամ­տութ­յու­նը Ուկ­րաի­նա­յի հա­կա­մար­տութ­յա­նը պետք է ան­մի­ջա­պես դա­դա­րեց­նել եւ սերտ կա­պեր հաս­տա­տել Մոսկ­վա­յի հետ: Հան­դի­սա­նա­լով Թ­րամ­փի ա­մե­նան­վիր­ված կողմ­նա­կից­նե­րից, Քըր­քին մի շարք լուրջ աղբ­յուր­ներ հա­մա­րում էին նա­խա­գահ Թ­րամ­փի ա­մե­նա­հա­վա­նա­կան քա­ղա­քա­կան ժա­ռան­գոր­դի՝ փոխ­նա­խա­գահ Վեն­սի ընտր­վե­լու դեպ­քում փոխ­նա­խա­գա­հի միան­գա­մայն հա­վա­նա­կան թեկ­նա­ծու:

Այ­սինքն, Քըր­քը, ե­թե ներ­կա զար­գա­ցում­նե­րը շա­րու­նակ­վեն, ի­հար­կե, միան­գա­մայն ծան­րակ­շիռ քա­ղա­քա­կան ա­պա­գա կու­նե­նար: Բայց սխալ կլի­նի մտա­ծել, թե նրան սպա­նե­ցին՝ տա­րի­ներ հե­տո­յի հնա­րա­վոր քա­ղա­քա­կան ա­պա­գան կան­խե­լու հա­մար: Ի­րա­կա­նում, ակն­հայ­տո­րեն այդ կրա­կոցն ուղղ­ված էր MAGA շարժ­մա­նը, այն է` Թ­րամ­փին: Եվ որ Թ­րամ­փից մի փոքր սա­ռած Ի­լոն Մաս­կը եւս ան­մի­ջա­պես դա­տա­պար­տեց այդ սպա­նութ­յու­նը, եւս այդ մա­սին է խո­սում: Այ­սինքն, Քըր­քի սպա­նութ­յու­նը առն­վազն մեկ էա­կան մե­սիջ հղում է. գլո­բա­լիստ­նե­րի եւ թրամ­փա­կան­նե­րի՝ MAGA-ի հա­կա­մար­տութ­յու­նը մտավ նոր փուլ, որ­տեղ կրա­կոց­նե­րը դառ­նա­լու են նոր­մա: Իսկ այս կե­տից մին­չեւ քա­ղա­քա­ցիա­կան պա­տե­րազ­մը կես քայլ է:

Ին­չու այս պա­հին. դա եւս կա­րե­լի է տես­նել: Այն, որ վեր­ջին ժա­մա­նակ­ներս ակ­տիվ լու­րեր էին շրջա­նա­ռութ­յան մեջ դրվում, թե Թ­րամ­փը մա­հա­ցած է, մա­հա­ցու հի­վանդ է եւ այլն, ար­դեն իսկ ակ­նար­կում էր ներ­քին հա­կա­մար­տութ­յան շի­կաց­ման մա­սին: Ա­սենք, որ Թ­րամ­փը սկսեց ա­մե­րիկ­յան տար­բեր քա­ղաք­նե­րում բա­նա­կա­յին ու­ժեր կենտ­րո­նաց­նել կամ նման սպառ­նա­լիք­ներ հնչեց­նել (ինչ­պես Չի­կա­գո­յի դեպ­քում էր)՝ կա­յու­նութ­յան պահ­պան­ման հա­մար, իր հեր­թին էր ի­րա­վի­ճա­կի այդ թեժ ըն­թա­ցքի մա­սին հու­շում: Կա­րե­լի է հաս­կա­նալ, թե ին­չու հենց այս պա­հին: Այս ըն­թաց­քում գլո­բա­լիստ­նե­րը դեռ շա­րու­նա­կում էին հա­մառ ջան­քե­րը՝ Թ­րամ­փին ուկ­րաի­նա­կան պա­տե­րազ­մում եւ Ռու­սաս­տա­նի դեմ պայ­քա­րում ա­ռաջ­ա­մար­տի­կի դիր­քե­րում պա­հե­լու հա­մար: Սա­կայն եվ­րա­լի­դեր­նե­րի` օ­րերս կա­յա­ցած վա­շինգ­տոն­յան այ­ցի ժա­մա­նակ, նման է, որ բո­լոր փա­կագ­ծե­րը բաց­վե­ցին: Այն է՝ Թ­րամ­փը պար­զա­պես եվ­րո­պա­ցի­նե­րից պա­հան­ջեց՝ նախ բա­րի ե­ղեք ինք­ներդ ի­րա­կան կոշտ քայ­լե­րի գնալ Մոսկ­վա­յի, Պե­կի­նի եւ Ն­յու Դե­լիի դեմ, այդ թվում, 100 տոկ­ո­սա­նոց մաք­սա­տուր­քեր սահ­մա­նեք ռուս­նե­րից նավթ գնող­նե­րի նկատ­մամբ եւ ինք­ներդ էլ մի գնեք ռու­սա­կան է­ներ­գա­կիր­նե­րը (ու­ղիղ թե՝ միջ­նոր­դա­վոր­ված), ա­պա միայն ինձ պա­հան­ջներ ներ­կա­յաց­րեք: Իսկ դրանք գոր­ծո­ղութ­յուն­ներ են, որ ե­թե Եվ­րո­պան կա­տա­րի, միան­գա­մից կա­րող է լիո­վին պայ­թել: Ա­ռա­վել եւս, ինչ­պես հաս­տա­տում են հենց այս պա­հին Ֆ­րան­սիա­յում բա­խում­նե­րի մա­կար­դա­կի հա­սած շատ ակ­տիվ հա­կա­մակ­րո­նա­կան ներ­քին գոր­ծըն­թաց­նե­րը, Եվ­րո­պան ա­ռանց դրա էլ մեծ պայթ­յու­նի շե­մին է:

ԻՍԿ ՌՈՒՍՆԵՐԻՆ ՊԵ՞ՏՔ Է ԼԵՀԱՍՏԱՆԻՆ ՀԱՐՎԱԾԵԼ

­Թե­րեւս, Թ­րամ­փին «դար­ձի բե­րե­լու» մի վեր­ջին փորձ էր Լե­հաս­տա­նի օ­դա­յին տա­րածք ռու­սա­կան ա­նօ­դա­չու­նե­րի ներ­խու­ժու­մը, թեեւ այդ­պես էլ դեռ չկա ո­րե­ւէ ռեալ ա­պա­ցույց, որ այդ ա­նօ­դա­չու­նե­րին ի­րա­կա­նում էլ ռուս­ներն էին ար­ձա­կել: Ա­վե­լին, ան­գամ լե­հե­րը, ինչ­պես ցույց տվեցին շտապ անց­կաց­ված հար­ցում­նե­րը, այդ պատ­մութ­յան մե­ղա­վոր Մոսկ­վա­յին չեն հա­մա­րում: Ա­վե­լի կոնկ­րետ, ե­թե լե­հե­րի 34 տո­կո­սը մե­ղադ­րում է Ռու­սաս­տա­նին, ա­պա դրա դի­մաց՝ այդ մի­ջա­դեպն ուկ­րաի­նա­կան սադ­րանք է հա­մա­րում 38 տո­կո­սը: Եվս 15 տո­կո­սը մե­ղադ­րում է Լե­հաս­տա­նի իշ­խա­նութ­յուն­նե­րին, 8-ը՝ լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րին, 5-ը՝ ՆԱՏՕ-ին։ Այն է՝ լե­հե­րի 66 տո­կո­սը մե­ղադ­րում է Ա­րեւ­մուտ­քին՝ ի դեմս ինչ-որ մի կա­ռույ­ցի: Հենց ա­րեւմտ­յան փոր­ձա­գետ­ներն էլ բա­ցատ­րում են նման հան­րա­յին կար­ծի­քի բուն ի­մաս­տը. պետք էր ՆԱՏՕ-ի դեմ ռուս­նե­րի «հար­ձակ­ման» ինչ-որ «փաստ» սար­քել, ո­րը կո­լեկ­տիվ պաշտ­պա­նութ­յան սկզբուն­քից ել­նե­լով, Թ­րամ­փին կպար­տադ­րեր շատ ա­րագ տե­ղա­փոխ­վել հա­կա­ռու­սա­կան ծայ­րա­հեղ կոշտ դաշտ: Ընդ ո­րում, թե­րեւս կազ­մա­կեր­պիչ­նե­րը եւս հաս­կա­նում էին, թե դա ինչ ծայ­րա­հեղ վտանգ է պա­րու­նա­կում. ՆԱՏՕ-ի դեմ ՌԴ-ի հար­ձակ­ման «փաստ» պաշ­տո­նա­պես ներ­կա­յաց­նե­լու դեպ­քում կա­րող են միա­նալ ռազ­մա­կան անշր­ջե­լի մե­խա­նիզմ­ներ: Ու պա­տա­հա­կան չէր, որ մերձ­բալթ­յան երկր­ներն ան­մի­ջա­պես էլ սկսե­ցին խո­սել, թե՝ դա ռուս­նե­րի կող­մից ՆԱՏՕ-ա­կան երկ­րի վրա հար­ձա­կում չէ, ո­րե­ւէ դի­տա­վո­րութ­յուն այդ­տեղ չեն տես­նում: Հաս­կա­նա­լի է՝ ե­թե ծա­վալ­վեն ռազ­մա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րը, ա­պա մերձ­բալթ­յան երկր­նե­րը ա­ռա­ջինն են հայտն­վե­լու հար­վա­ծի տակ, եւ հարց է՝ գո­յութ­յուն կու­նե­նա՞ն: Սա ե­կավ հու­շե­լու, որ Թ­րամ­փին հա­կա­ռու­սա­կան դաշտ բե­րե­լու հար­ցում գլո­բա­լիստ­նե­րի հնա­րա­վո­րութ­յուն­ներն այն­քան են սահ­մա­նա­փակ­վել, որ ար­դեն ստիպ­ված են դի­մել նման ծայ­րա­հեղ վտան­գա­վոր խա­ղե­րի:

ՍԱԴՐԱՆՔԸ ՉԱՇԽԱՏԵՑ

Ա­մեն դեպ­քում, սադ­րանքն ակն­հայ­տո­րեն չաշ­խա­տեց. երբ ռուս­նե­րի «հար­ձակ­ման» փաստն ար­դեն կար, երբ փոխ­նա­խա­գահ Վեն­սը հայ­տա­րա­րեց՝ Թ­րամ­փը չի տես­նում Ռու­սաս­տա­նին տնտե­սա­պես մե­կու­սաց­նե­լու ի­մաստ, նա դա հստակ ա­սել է եվ­րո­պա­ցի­նե­րին: Նաեւ, որ Ուկ­րաի­նա­յում հա­կա­մար­տութ­յան ա­վար­տից հե­տո Վա­շինգ­տո­նը բաց կլի­նի Մոսկ­վա­յի հետ տնտե­սա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցութ­յան հա­մար: Իսկ հա­կա­մար­տութ­յու­նը պետք է վեր­ջաց­նել. «Մեր ու­ղեր­ձը թե՛ ռուս­նե­րին, թե՛ ուկ­րաի­նա­ցի­նե­րին այն է, որ սա նրանց շա­հե­րից չի բխում, ոչ էլ մեր շա­հե­րից է բխում»: Այն, որ գրե­թե ան­մի­ջա­պես հա­ջոր­դեց Քը­րքի սպա­նութ­յու­նը, սկսում է նման­վել ցու­ցադ­րա­կան մե­սի­ջի՝ պա­տաս­խա­նը սա է:

Այս­պի­սով, կար­ծես թե ուր­վագծ­վում է այն ընդ­հա­նուր ֆո­նը, ո­րը ներ­կա պա­հին հե­տե­ւո­ղա­կա­նո­րեն զար­գա­նում է աշ­խար­հում: Այն, որ ա­ռանց ԱՄՆ-ի­ ու­ղիղ մա­սնակ­ցութ­յան գլո­բա­լիստ­ներն ուկ­րաի­նա­կան ուղ­ղութ­յու­նը պա­հե­լու ո­րե­ւէ շանս չու­նեն, էն գլխից էր պարզ: Ներ­կա պա­հին հենց այդ սպա­սե­լի վի­ճակն է: Դե­տալ­նե­րը մի կողմ թող­նե­լով, ֆիք­սենք ընդ­հան­րա­կան պատ­կե­րը, ո­րը, ի դեպ, ան­գամ հենց ուկ­րաի­նա­կան փոր­ձա­գետ­ներն են հենց այդ­պես նկա­րագ­րում: Այն է՝ ուկ­րաի­նա­կան բա­նա­կը մո­բի­լի­զաց­րել է իր բո­լոր հրա­րա­վո­րութ­յու­նն­երը` փոր­ձե­լով գո­նե ա­ռանց­քա­յին հատ­ված­նե­րում մի կերպ դի­մադ­րել: Բայց այդ վեր­ջին ռե­սուրս­ներն ար­դեն հալ­վում են, եւ, կար­ծում ենք, ա­ռա­ջի­կա մեկ ամս­վա ըն­թաց­քում դա շատ ա­վե­լի ցայ­տուն կդառ­նա: Ու այս­տեղ եր­կու տար­բե­րակ է ա­ռա­ջա­նում. Կա´մ Կիե­ւը գնում է հաշ­տութ­յան այն պայ­ման­նե­րով, որն ու­նի Մոսկ­վան եւ ա­ջակ­ցում է Թ­րամ­փը: Կամ ռուս­նե­րը կա­ռա­ջա­նան ա­ռանց պաշտ­պա­նութ­յան մնա­ցող Ուկ­րաի­նա­յի խոր­քե­րը: Ու թե այդ դեպ­քում որ­տեղ կանգ կառ­նեն, դա, թե­րեւս, կպայ­մա­նա­վոր­վեն կամ ար­դեն պայ­մա­նա­վոր­վել են Պու­տինն ու Թ­րամ­փը:

ԳԼՈԲԱԼԻՍՏՆԵՐԻ ՎԵՐՋԻՆ ՓՈՐՁԵՐԸ

Եվ­րո­պան սրա­նով հայտն­վում է բարդ վի­ճա­կում: Թ­րամ­փը նույ­նիսկ ա­ռա­ջար­կեց՝ ինք­ներդ մտա­ծեք ձեր մի­ջոց­նե­րով Ուկ­րաի­նան պաշտ­պա­նե­լու կամ գո­նե հետ­պա­տե­րազմ­յան ե­րաշ­խիք­նե­րի մա­սին: Եվ­րո­պա­ցի­նե­րը մի քա­նի ան­գամ հա­վաք­վե­ցին, խո­սե­ցին, վի­ճե­ցին, բայց այդ­պես էլ, ա­ռանց ԱՄՆ-ի մաս­նակ­ցութ­յան, ո­րե­ւէ տար­բե­րակ չգտան: Քն­նար­կե­ցին ան­գամ Ուկ­րաի­նա սե­փա­կան զոր­քեր բե­րե­լու տար­բե­րա­կը՝ խա­ղա­ղա­պա­հի ան­վան տակ: Բայց շատ ա­րագ էլ սկսե­ցին հեր­թով այդ գա­ղա­փա­րից հրա­ժար­վել, թե­րեւս հաս­կա­նա­լով, որ զոր­քեր, որ­պես այդ­պի­սին, պար­զա­պես չու­նեն:

Արդ­յուն­քում, Եվ­րո­պան կանգ­նած է լիո­վին ուկ­րաի­նա­կան խա­ղից դուրս մնա­լու հե­ռան­կա­րի ա­ռաջ, ո­րի պա­րա­գա­յում, նո­րից վե­րա­դառ­նանք ֆրան­սիա­կան դեպ­քե­րին, հա­մա­կար­գա­յին փո­փո­խութ­յուն­նե­րը Հին աշ­խար­հում դառ­նում են ան­խու­սա­փե­լի, թեեւ ա­ռանց այդ էլ գլո­բա­լիստ­նե­րի դիր­քե­րը ծայ­րա­հեղ խո­ցե­լի են դար­ձել գործ­նա­կա­նում բո­լոր ա­ռա­ջա­տար եվ­րո­պա­կան երկր­նե­րում: Իսկ եվ­րո­պա­կան գլո­բա­լիստ­նե­րի պար­տութ­յան դեպ­քում նաեւ ա­մե­րիկ­յան գլո­բա­լիստ­նե­րի դիր­քերն են դառ­նում չա­փա­զանց խո­ցե­լի:

Ն­ման է, որ գլո­բալ ի­մաս­տով, լի­նել-չլի­նե­լու պայ­քարն է, ա­վե­լին՝ դրա վեր­ջին փու­լը, ին­չի մա­սին, ի դեպ, հու­շեց ինչ­պես Պու­տի­նի եւ Թ­րամ­փի հան­դի­պու­մը, այն­պես էլ ՇՀԿ-ի վեր­ջին գա­գա­թա­ժո­ղո­վը, դրա շրջա­նակ­նե­րում՝ Չի­նաս­տան-Հնդ­կաս­տան հաշ­տութ­յու­նը (եւ, որ հի­մա «պայ­թում» է այդ երկր­նե­րի ա­րան­քում գտնվող Նե­պա­լը, դա եւս պա­տա­հա­կան չէր, չնա­յած` դժվար է ա­սել, թե կազ­մա­կե­րպող­նե­րը ինչ ստա­ցան): Ու, կար­ծես թե, այլ տար­բե­րակ­ներ չտես­նե­լով, գլո­բա­լիստ­ներն անց­նում են ա­մե­նա­ռիս­կա­յին գոր­ծո­ղութ­յու­ննե­րի փուլ: Բայց ե­թե չկա­րո­ղա­նան ԱՄՆ-ում քա­ղա­քա­ցի­ա­կան պա­տե­րազմ սար­քել, սա կա­րող է նրանց վեր­ջը դառ­նալ:

Տես նաեւ https://t.me/iravunk/57678 

Հետևեք մեզ նաև տելեգրամում՝

Ներբեռնեք Iravunk հավելվածը և եղեք միշտ տեղեկացված՝