Հայ գիտնականները Ստավրոպոլում ջախջախել են ադրբեջանցիների կողմից նոր պատմություն ստեղծելու հավակնությունները. հայերին միացել են վրացիները. pastinfo.am

Միջազգայնագետ Գրիգոր Բալասանյանը «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում պատմեց, որ նման մի դեպք էր արձանագրվել է մայիսի 29-ից հունիսի 1-ն ընկած ժամանակահատվածում ՌԴ Ստավրոպոլ քաղաքի Հյուսիսկովկասյան դաշնային համալսարանի կազմակերպած «Նացիզմին հաղթած Կովկասի ժողովուրդների պատմական հիշողության միասնական տարածքը» խորագրով միջազգային կոնֆերանսի ընթացքում, որը նվիրված էր 1941-45 թթ Հայրենական Մեծ պատերազմի 80-ամյակին։ 

Գիտաժողովին մասնակցել են նաև Վրաստանի 9 պատվիրակ, ինչպես նաև ներկայացուցիչներ՝ Ադրբեջանից։

«Բայց ադրբեջանցիները չէին լինի ադրբեջանցի, եթե հերթական անգամ չփորձեին կեղծիքի դիմել և իրենց չեղած պատմությունը չփորձեին ներկայացնել ներկաներին։ Նրանք փորձում էին այնպիսի տպավորություն ստեղծել, թե ողջ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը հաղթել են ադրբեջանցիները։ Նախ հայտարարում էին, որ, իբր, ադրբեջանական դիվիզիաներն են առաջինն ընդունել ֆաշիստական հարձակման ալիքը։ Հատկանշական է, որ անգամ նիստը նախագահող ռուս անվանի պատմաբանների նյարդերը սկսեցին տեղի տալ, և մի պահ ուղղակի հրահանգեցին անջատել ադրբեջանցիների բարձրախոսը»։ 

Բալասանյանը պատմեց, որ երբ հայկական կողմը ջախջախիչ փաստերով սկսեց ներկայացնել, որ Մեծ Հայրենականի մասին բարբաջող Ադրբեջանը ոչնչացրել է Խորհրդային Միության հերոս մարշալներ Բաղրամյանի ու Բաբաջանյանի Չարդախլու գյուղի տուն-թանգարանները ու դրանք վերածել «չայխանայի», որ մարշալների անձնական իրերն ու զենքերը կորել են, ու անհասկանալի է, թե որտեղ են գտնվում, ներկայացնել, որ  Շուշիում ծնված Նելսոն Ստեփանյանի կիսանդրին ավերվել է Ադրբեջանի կողմից՝ նրանք պարզապես չգիտեին՝ ինչպես հակադարձել։ «Սրանք անհերքելի փաստեր էին, որոնց ադրբեջանական կողմը փորձեց հակադարձել՝ հիստերիա բարձրացնելով, բայց ի պատիվ հարևան վրացիների՝ վրացական պատվիրակությունը ևս միացավ մեր այս գործողություններին ու կոշտ քննադատեց ադրբեջանցիներին՝ հերթական անգամ կոչ անելով չաղավաղել պատմությունը ու մտացածին հերոսներ չհնարել, որոնք, իբր, կռվել են Մեծ Հայրենականի ժամանակ»։

Պատմաբանը նշեց, որ ադրբեջանցիների կողմից գիտաժողովին ներկայացվում էր մի դիվիզիայի պատմություն, որն, իբր,  կոչվել է ադրբեջանական դիվիզիա։ «Խոսքը 77-րդ դիվիզիայի մասին է, ի պատիվ մեր պատմաբանների՝ շատ արագ բացահայտվեց, որ 77-րդ դիվիզիայի կազմում, որն ունեցել է 7700 անդամ,  միայն 350 ադրբեջանցի է եղել,  ու որևէ պարագայում դա չի կարող դիտվել որպես ադրբեջանական դիվիզիա, այն դեպքում, երբ անգամ 20 տոկոս ադրբեջանցիներ դրա կազմում չեն եղել։ Նշենք, որ դիվիզիայում եղել է նաեւ 160 հայ։

Այստեղ կարևորն այն է, որ ադրբեջանցիները ֆիասկո ապրեցին, ոչ միայն այն պատճառով, որ կեղծիք էին ներկայացնում։ Բանն այն է, որ 44-օրյա պատերազմից հետո ադրբեջանցիները երևի սովորել են, որ իրենք ամեն ինչ ասելու են ու հայկական կողմը ոչինչ չի հակադարձելու, լռելու է՝ դա ներկայացնելով որպես խաղաղության դարաշրջանի բացում։ Հայաստանի պատվիրակությունը, սակայն, մեծ պատվով դուրս եկավ այս ծանր առաքելությունց, մեզ հետ էին նաև մեր վրացի գործիչները։ Արդյունքում՝ հերթական անգամ ադրբեջանական պատվիրակությունը ստիպված էր դադարեցնել դեմագոգիան և գիտաժողովի 2-րդ փուլում որևէ մասնակցություն, առավել ևս ակտիվություն նրանց կողմից չտեսանք»։

Բալասանյանի դիտարկմամբ՝ առհասարակ, ադրբեջանցիների կողմից պատմական փաստերի խեղումը միայն քմծիծաղով է ընդունվում միջազգային գիտական շրջանակներում։ «Ընդմիջման ժամանակ ես մեր ռուս գործընկերներին ներկայացրեցի մի պատմություն, որ Բաքվի պետական համալսարանում պաշտպանվել է մի գիտական աշխատանք՝ «Բաքվի միջնորդական առաքելությունը Տրոյայի պատերազմի ժամանակ» վերագրով, սա, իհարկե, նորմալ մարդկանց մոտ ժպիտ է առաջանցում, բայց սա Ադրբեջանն է ու պատահական չէ, որ ժամանակին ցարական բանակի գեներալ Դենիկինը նշում էր, որ Ադրբեջանը կեղծ պետություն է՝ սկսած տարածքից, վերջացրած անվանումով։ Հարցն այն է, որ մինչև 44-օրյա պատերազմը իրենք իրենց այդքան սանձարձակ չէին պահել, քանի որ գիտեին, որ հայկական կողմը ցանկացած պարագայում պատասխան է տալու։ 44-օրյայից հետո իրենց այդպես սովորեցրին, որ դուք կարող եք ամեն ինչ խոսել, հայերը չեն արձագանքելու, որովհետև իրենք խաղաղություն են ուզում։ 

Մեր պատմաբանների արձագանքն իրենց համար անակնկալ էր, սա, ըստ էության, կրկնեց մեկ ամիս առաջ տեղի ունեցած պատմությունը, երբ հայ կուսակցական գործիչների մասնակցությամբ մեկ այլ գիտաժողովի ժամանակ ջախջախել էին ադրբեջանցիներին և հերթական անգամ իրենց մոտ զարմանք էր առաջացել, որովհետև իրենք գիտեին, որ հայերը չեն պատասխանելու»։ 

Նա ընդգծեց, որ հենց Ադրբեջանի ներկյացուցիչները պատասխան են ստանում՝ ընկնում են ցայտնոտի մեջ, քանի որ սխեման քանդվում է, իրենք չգիտեն թե ինչպես պետք է դուրս գան իրավիճակից։ 

«Մի անհավանական պատմություն էլ կա կապված է իրենց Գիտոթյունների ազգային ակադեմիայի հետ, որոնք հոդված էին հրապարակել այն մասին, թե, իբր, Քրիստափոր Կոլումբոսը Ամերիկան հայտնաբերել է ադրբեջանական քարտեզներով, դա էլ, իհարկե, մառազմ է, բայց դա Ադրբեջանն է։ 
Ես հավատացնում եմ, որ գիտական շրջանակները շատ լավ գիտեն պատմությունը , բայց առաջին քայլն սպասում են հենց հայերից։ Բավական է մենք քայլ անենք՝ միանում են, ինչպես վրացիներն անմիջապես միացան մեզ, անգամ Աբխազիայի ներկայացուցիչները միացան, սա շատ կարևոր է, ու ցույց է տալիս, որ արդարությունն ամեն դեպքում հաղթում է Ադրբեջանն իր այդ կեղծիքներով հեռու գնալ չի կարող»,-ընդգծեց պատմաբանը։

Սկզբնաղբյուրը՝ pastinfo.am