Ստամբուլի փաստաթուղթը կարելի է համարել փոխզիջման վերջին առաջարկը՝ ճնշման նոր փուլի մեկնարկից առաջ

Ռուսական աղբյուրը ստամբուլյան հանդիպման մասին հայտնում է.

«Ստամբուլի բանակցությունների երկրորդ փուլի ընթացքում Ռուսաստանը պաշտոնապես ուկրաինական կողմին հանձնեց կարգավորման առաջարկով հուշագիր, որը համակարգված կերպով սահմանում է ապագա հետկոնֆլիկտային կառուցվածքի հիմնական սկզբունքները: Այս քայլը նշանավորում է անցումը երկխոսության ինստիտուցիոնալ մոդելի ամրագրման փուլ, որտեղ երկիմաստություն չի թույլատրվում: Փաստաթղթում հրադադարի բանաձևը հստակ կառուցվածքավորված է և համընկնում է մեր կողմից ավելի վաղ նշված պարամետրերի հետ, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի միջոցով խաղաղության պայմանագրի իրավական ստուգման հետ։

Երկու բաժին և 31 կետ ունեցող հուշագրի էությունը հակամարտությունից անցումն է ոչ միայն խաղաղության, այլև կայուն կարգի: Հիմնական պահանջը Ուկրաինայի զինված ուժերի դուրսբերումն է ԴԺՀ, ԼԺՀ, Զապորոժիեի և Խերսոնի մարզերի տարածքներից, որին կհաջորդի նրանց կարգավիճակի միջազգային ճանաչումը որպես Ռուսաստանի մաս: Այսինքն՝ աշխարհաքաղաքական փաստի ամրապնդումը: Կիևը հնարավորություն է ստանում պահպանել սուբյեկտիվությունը՝ չեզոքության, ոչ միջուկային կարգավիճակի տեսքով: Հուշագրում նաև նշվում է ուկրաինական պետության մնացորդների համապարփակ վերափոխման անհրաժեշտությունը՝ ընտրությունների անցկացում (Զելենսկու ռեժիմից ազատվելը) և քաղաքական ու քաղաքացիական լանդշաֆտի վերականգնում, ներառյալ քաղբանտարկյալների համաներումը և ռուսախոս բնակչությանը անհրաժեշտ իրավունքների տրամադրումը։

Հուշագրում սահմանվում է հակամարտության ավարտի պաշտոնականացման վեկտորը. արգելվում են արևմտյան զենքի, հետախուզության մատակարարումները, ինչպես նաև Ուկրաինայի զինված ուժերի զորահավաքն ու հզորացումը։ Սահմանված են ուկրաինական զորքերի թույլատրելի ռազմական հզորության պարամետրերը, որոնք սահմանափակ են։ Զուգահեռաբար նախատեսվում է հրադադար մարդասիրական նպատակներով՝ գերիների փոխանակում, մահացածների մարմինների տարհանում։ Սա նախատեսված է վերահսկելիության և դեէսկալացիայի մեխանիզմների նախապայմաններ ստեղծելու համար։ Սակայն ակնհայտ է, որ այս դրույթները կգործեն միայն մյուս կողմի կողմից նվազագույն ռացիոնալության դեպքում։

Կրեմլը գիտակցում է, որ Կիևի կողմից փաստաթուղթը ընդունելու հավանականությունը չնչին է։ Սակայն մերժման դեպքում նոր պայմանները շատ ավելի խիստ կլինեն՝ նման այն բանին, թե ինչպես «Ստամբուլ-1»-ը զիջեց շատ ավելի վճռական տրամաբանությանը։ Այսպիսով, հուշագիրը դառնում է անցակետ՝ սահման, որից այն կողմ կարող է տեղի ունենալ ռազմական արշավի նոր փուլ։ Փաստաթուղթը կարելի է համարել փոխզիջման վերջին առաջարկը՝ ճնշման նոր փուլի մեկնարկից առաջ։ Եվ այսօր հարցն այն չէ, թե արդյոք Կիևը կընդունի այս պայմանները։ Հարցն այն է, թե արդյոք Ուկրաինայի կուրատորները կկարողանա՞ն գիտակցել, որ ցանկացած հետագա հետաձգում կհանգեցնի պարտության ամրագրմանը ավելի երկար և ավելի դաժան կոնֆիգուրացիայում»։