ՄՈՍԿՎԱՆ ՆՈՐ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՄՈԴԵԼ Է ՊԱՏՐԱՍՏԵԼ ՀԵՏԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ ՏԻՐՈՒՅԹԻ ՀԱՄԱՐ

Այն, որ ՔՊ-ի «եվ­րաե­րա­զան­քը» լիո­վին ձա­խող­վեց (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=310830&l=am), հու­շեց նաեւ Գ­յում­րու ընտ­րութ­յուն­նե­րի փաս­տը: Այն է՝ հե­րիք չէ «եվ­րաե­րա­զանք» քա­րո­զող ու­ժը ջախ­ջա­խիչ պար­տութ­յուն կրեց, դեռ մի բան էլ՝ ընտ­րութ­յուն­նե­րի արդ­յուն­քում քա­ղա­քա­պետ դար­ձած Վար­դան Ղու­կաս­յա­նը պաշ­տո­նա­պես խո­սում է ոչ թե ՌԴ-ի հետ պար­զա­պես լավ հա­րա­բե­րութ­յու­ններ ու­նե­նա­լուց, այլ՝ դե­պի Միու­թե­նա­կան պե­տութ­յուն գնա­լու մա­սին: Իսկ դա, ա­րեւմ­տա­մոլ­նե­րի պար­տութ­յան հետ միա­սին եւս մեկ հստակ ցու­ցիչ է, թե Ա­րեւ­մուտք, թե՝ Ռու­սաս­տան ընտ­րութ­յան հար­ցում ընդ­դի­մութ­յա­նը ձայն տված ժո­ղովր­դի մե­ծա­մաս­նութ­յան մոտ ի­րա­կա­նում ինչ կար­ծիք կա:

Այս ի­րո­ղութ­յու­նը եր­կու տե­սա­կի են­թադ­րութ­յան տե­ղիք է տա­լիս: Նախ, երբ հա­յաս­տան­յան բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տոն­յա­նե­րը քա­նիցս, այդ թվում՝ մի­ջազ­գա­յին հար­թակ­նե­րում հայ­տա­րա­րում էին, թե հա­յաս­տան­յան քա­ղա­քա­ցի­նե­րի բա­ցար­ձակ մե­ծա­մաս­նութ­յունն ա­րեւմտ­յան կողմ­նո­րոշ­ման մեջ են, նրանք կա´մ­ ա­ռաջ­նորդ­վում էին ո­րե­ւէ հիմք չու­նե­ցող են­թադ­րութ­յու­նն­երով, կա´մ որ ա­վե­լի հա­վա­նա­կան է, պար­զա­պես ստում էին: Դ­րա­նով, ֆիք­սենք, փոր­ձե­լով Հա­յաս­տա­նը կեղծ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան ուղ­ղութ­յամբ ա­ռաջ տա­նել:

Երկ­րոր­դը. ու­նենք նման ներ­հա­յաս­տան­յան ի­րո­ղութ­յուն, թեեւ ռուս­նե­րը, ի­հար­կե, ոչ միայն Հա­յաս­տա­նի, այլ նաեւ հետ­խորհր­դա­յին տի­րույ­թի քա­ղա­քա­կան կուր­սում թե­րութ­յուն­նե­րի եւ սխալ­նե­րի պա­կաս, ի­հար­կե, չու­նեն: Այ­սինքն, ե­թե փոր­ձեն քա­ղա­քա­կա­նութ­յու­նը կար­գի բե­րել, կա­րող են էլ ա­վե­լի բարձր եւ կաս­կած չհա­րու­ցող վար­կա­նիշ ձեռք բե­րել հետ­խորհր­դա­յին տի­րույ­թում:

­Սա­կայն, ան­գամ սա չէ Ռու­սաս­տա­նի հիմ­նա­կան խնդի­րը: Ի­րո­ղութ­յունն այն է, որ մոս­կով­յան ան­գամ ա­մե­նա­բարձր շրջա­նակ­նե­րում են սկսել խո­սել, որ նույն սխալ կուր­սը կա ան­գամ ներ­քին դաշ­տում, ո­րը, ի­հար­կե, զգա­լի չա­փով պայ­մա­նա­վոր­ված է նրա­նով, որ ռու­սա­կան իշ­խա­նա­կան է­շե­լոն­նե­րում մեծ դեր է ու­նե­ցել եւ դեռ ու­նի այլ շա­հեր սպա­սար­կող «վե­ցե­րորդ շա­րաս­յուն» կոչ­վա­ծը: Ու մեկ ու­շագ­րավ փաստ. նա­խօ­րեին Ռու­սաս­տա­նում գոր­ծող ուլտ­րա­լի­բե­րալ «վե­ցե­րորդ շա­րաս­յան» գո­յութ­յան մա­սին խո­սեց ան­գամ ռու­սա­կան քա­ղա­քա­կա­նութ­յան առանց­քա­յին գոր­ծիչ­նե­րից մե­կը՝ ՌԴ ԱԳ նա­խա­րար Սեր­գեյ Լավ­րո­վը։ Ն­րա հայ­տա­րար­մամբ. «Մենք ու­նենք հան­րա­յին կար­ծի­քի լի­դեր­նե­րի ու­ժեղ խումբ, ո­րը կար­ծում է, որ պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րի վե­րա­ցու­մը ա­ղե­տա­լի կլի­նի, քա­նի որ լի­բե­րալ հա­յացք­ներ ու­նե­ցող պաշ­տոն­յա­նե­րը ան­մի­ջա­պես կփոր­ձեն հետ մղել բո­լոր այս ձեռք­բե­րում­նե­րը ներ­մուծ­ման փո­խա­րին­ման, մեր տնտե­սութ­յան ինք­նիշ­խա­նութ­յան, ար­տադ­րութ­յան եւ­ անվ­տան­գութ­յան ա­պա­հով­ման այն ո­լորտ­նե­րում, ո­րոն­ցից կախ­ված է պե­տութ­յան զար­գա­ցու­մը»:»

­Լավ­րո­վի ա­սած՝ «հան­րա­յին կար­ծի­քի լի­դեր­նե­րի ու­ժեղ խմբի» մեջ, ի­հար­կե, մտնում է ռուս փի­լի­սո­փա, ազ­գայ­նա­կան ուղ­ղութ­յան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Ա­լեք­սանդր Դու­գի­նը: Նա չհա­պա­ղեց մեկ­նա­բա­նել՝ նախ ընդգ­ծե­լով ա­մե­նաէա­կան դե­տա­լը` փաս­տո­րեն ռու­սաս­տան­յան ա­ռանց­քա­յին պե­տա­կան ​​գոր­ծի­չը` Լավ­րո­վը, հրա­պա­րա­կավ խոս­տո­վա­նել է Ռու­սաս­տա­նում մինչ այժմ էլ պա­տե­րազ­մի մեկ­նար­կից ե­րեք տա­րի անց «վե­ցե­րորդ շա­րաս­յան» գո­յութ­յան փաս­տը: «Այ­սինքն, որ Ռու­սաս­տա­նում կա 1990-ա­կան­նե­րից մնա­ցած պաշ­տոն­յա­նե­րի մի ամ­բողջ դաս, ո­րոնք չեն կի­սում պե­տութ­յան ղե­կա­վա­րի ու­շադ­րութ­յու­նը բո­լոր ո­լորտ­նե­րում ինք­նիշ­խա­նութ­յան ամ­րապնդ­ման վրա, ե­րա­զում են Ռու­սաս­տա­նը կրկին դարձ­նել գլո­բալ աշ­խար­հի մաս»: Կարճ ա­սած, որ այդ բա­վա­կա­նին ու­ժեղ խում­բը գոր­ծում է Ռու­սաս­տա­նի ի­րա­կան շա­հե­րի դեմ: Ա­վե­լին, որ այդ գոր­ծու­նեութ­յու­նը, ըստ Դու­գի­նի. «Իս­կա­կան դի­վեր­սիա է, սա դա­վա­ճա­նութ­յուն է, ապս­տամ­բութ­յուն, ա­զա­տա­կան ​​պաշ­տոն­յա­նե­րի ընդվ­զում։ Եվ քա­նի որ նույ­նիսկ չա­փա­զանց զգու­շա­վոր, կո­ռեկտ եւ զ­գույշ դի­վա­նա­գետն իր հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րում նշել է դրանք, նշա­նա­կում է, որ ի­րա­վի­ճա­կը շատ լուրջ է»:

Ա­սել, թե ինչ­պես Լավ­րո­վի հայ­տա­րա­րութ­յու­նը, այն­պես էլ Կ­րեմ­լից ա­մե­նե­ւին էլ հե­ռու չկանգ­նած Դու­գի­նի նման մեկ­նա­բա­նութ­յու­նը սովո­րա­կան մտա­վար­ժանք­ներ են, միամ­տութ­յուն կլի­ներ: Ա­ռա­վել եւս, որ Դու­գի­նի խոս­քում կար նման թա­փան­ցիկ ակ­նարկ, թե Լավ­րո­վը. «Ե­րե­ւի նկա­տի ու­ներ շատ կոնկ­րետ պաշ­տոն­յա­ներ, ոչ թե ինչ-որ մար­գի­նալ գոր­ծիչ­ներ, ո­րոնք ոչ մի բա­նի վրա ազ­դե­ցութ­յուն չու­նեն»: Այ­սինքն, ե­թե հայտ­նի են կոնկ­րետ «դա­վա­ճան­նե­ր», ո­րոնց մա­սին ակ­նարկ­ներ են հնչում ռու­սա­կան ա­ռանց­քա­յին պաշ­տոն­յա­նե­րից  մե­կից, եւ ան­մի­ջա­պես էլ թե­ման «ծաղ­կեց­վում» է իր հեր­թին միան­գա­մայն ազ­դե­ցիկ ազ­գայ­նա­կա­նութ­յան լի­դեր­նե­րից մե­կի կող­մից, ա­պա այս ա­մե­նը են­թադ­րում է, որ «դա­վա­ճան­նե­րին պատ­ժե­լու» ո­րո­շա­կի գոր­ծըն­թա­ցի պետք է սպա­սել՝ ռու­սա­կան ներ­քին դաշ­տը մաք­րե­լու նպա­տա­կով:

­Կուր­սի փո­փո­խութ­յան այս մո­տե­ցում­նե­րը, դա­տե­լով ռու­սա­կան վեր­նա­խա­վից միան­գա­մայն տե­ղե­կաց­ված այլ աղբ­յու­րի գնա­հա­տու­մից, ներ­կա պա­հին ըն­թա­նում են Կ­րեմ­լում՝ կապ­ված ա­ռա­ջին հեր­թին նաեւ հետ­խորհր­դա­յին տի­րույ­թում քա­ղա­քա­կան մո­տե­ցում­նե­րի հետ: Աղբ­յու­րի գնա­հատ­մամբ. «Նա­խա­գա­հի աշ­խա­տա­կազ­մում ըն­թա­նում է ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նութ­յան բլո­կի վե­րա­կա­ռու­ցում, եւ ա­ռաջ­նա­յին` ԱՊՀ տի­րույ­թում, ո­րը վա­ղուց դա­դա­րել է լի­նել կու­լի­սա­յին թե­մա։ Ար­տա­քին ուղ­ղութ­յուն­նե­րի նկատ­մամբ վե­րահս­կո­ղութ­յան փո­խան­ցու­մը ներ­քա­ղա­քա­կան ուղ­ղա­հա­յաց ազ­դա­րա­րում է ոչ միայն կադ­րա­յին փո­փո­խութ­յուն­ներ, այլ` ամ­բողջ կա­ռա­վար­ման տրա­մա­բա­նութ­յան փո­փո­խութ­յուն»: Դա­տե­լով աղբ­յու­րի գնա­հա­տու­մից, նոր մե­խա­նիզմ­նե­րը նախ փոր­ձութ­յուն կանց­նեն Մոլ­դո­վա­յում, որ­տեղ սպաս­վում են խորհր­դա­րա­նա­կան ընտ­րութ­յուն­նե­րը, եւ. «Ե­թե բա­վա­րար ​​արդ­յունք լի­նի, ա­պա կա­րե­լի է խո­սել ո­րա­կա­կան տե­ղա­շար­ժի մա­սին ոչ թե վե­րահսկ­վող Աբ­խա­զիա­յում, այլ մի երկ­րում, որ­տեղ ակ­տի­վո­րեն աշ­խա­տում են ա­րեւմտ­յան ազ­դե­ցութ­յան գոր­ծա­կալ­նե­րը, եւ ստեղծ­վել է ա­րեւմ­տա­մետ վե­րահս­կո­ղա­կան ճար­տա­րա­պե­տութ­յուն»: Այ­սինքն, որ նոր քա­ղա­քա­կան մո­դե­լը կի­րառ­ման մեջ կդրվի գործ­նա­կա­նում ողջ հետ­խորհր­դա­յին տի­րույ­թում:

Եվ նկա­տենք, որ այս ա­մե­նը միան­գա­մայն տե­ղա­վոր­վում է նաեւ ըն­թա­ցող ՌԴ-ԱՄՆ բա­նակ­ցա­յին շփում­նե­րի տի­րույ­թում, այդ թվում՝ բա­նակ­ցութ­յուն­նե­րի են­թադր­վող գաղտ­նի մա­սում: