Աղմկահարույց գործերով հայտնի փաստաբանը ուշագրավ հրապարակում է կատարել

Դատավորին անհրաժեշտ են չորս որակներ.
1. լսել հարգանքով, 2. տալ իմաստուն պատասխաններ, 3. մտածել սթափ, 4. անաչառ որոշումներ կայացնել:
Սոկրատես

ՀԱՐՑ ՓԱՍՏԱԲԱՆԻՆ
- Բնակարանը, որտեղ ապրում եմ, ծնողներիս սեփականությունն է: Հունվար ամսին մայրս հիվանդության պատճառով մահացավ, իսկ հայրս երևի չդիմացավ կորստին, մեկ ամիս առաջ հանկարծամահ եղավ: Նախորդ տարվա դեկտեմբերին համատիրությունը, տան գույքահարկը չվճարելու պատճառով, դատի էր տվել ծնողներիս: Քանի որ նրանք արդեն մահացել էին, ինքս ներկայացա դատական նիստին: Համատիրությունը գրություն էր ուղարկել դատարանին, որ գործը քննեն իրենց բացակայությամբ: Երբ ցանկացա դատարանին տեղեկացնել, որ ծնողներս մահացել են, դատավորն ինձ ձայն չտվեց` պատճառաբանելով, որ լիազորագիր չունեմ, ինչպես նաև չունեմ ապացույց, որ նրանք իմ ծնողներն են և, ամենակարևորը, դատավորը գտավ, որ նրանք ստորագրել են դատական ծանուցագիրը և իր բառերով ասած՝ պատշաճ ծանուցված են: Զավեշտը հասավ նրան, որ դատ արեց, գնաց խորհրդակցական սենյակ և հանուն Հայաստանի Հանրապետության վճիռ կայացրեց` բավարարելով համատիրության հայցը: Վճիռն առձեռն ինձ չտվեցին, փոստով ուղարկեցին ծնողներիս անունով, իրենց տան հասցեով:
Հիշում եմ. ոչ հեռավոր իննսունական թվականներին, ընտրություններից մեկի ժամանակ, ընտրական տեղամասում գտնվող ընտրողների ցուցակում նկատեցի, որ մահացած պապիս և տատիս անվան դիմաց դրված էր ստորագրություն, որ իբր նրանք մասնակցել են քվեարկությանը: Հետո, երբ ընկերներով քննարկում էինք, պարզվեց, որ նրանց հարազատներն էլ, ովքեր գտնվում են ԱՄՆ-ում, կրկին "եկել, քվեարկել, գնացել էին"։ 
Վ. Ա.

- Դատական պրակտիկայում եղել են դեպքեր, երբ քաղաքացու դուռը թակել են դատական ակտերի հարկադիր կատարողները և ներկայացրել օրինական ուժ ստացած դատական ակտ, որն ուղղակի առնչվել է վերջիններիս իրավունք-պարտականությունների հետ, այն դեպքում, երբ տվյալ անձը դրա մասին իմացել է միայն վճռի կատարման փուլում: Ինչ խոսք, նմանօրինակ դեպքերը ոչ միայն հատուկ են Հայաստանում, այլև՝ ամենուր, ուստի պետության առաջնահերթ խնդիրը մարդու իրավունքների երաշխավորվածությունն է, և որ իրավունքներն ածանցյալ են մարդու արժանապատվությունից: Քանի արդարադատություն իրականացնող անձանց մեջ չի ներմուծվել այն կարևոր իրավանորմը, որ իրավունքը գիտություն է բարու և արդարի մասին, իսկ արժանապատվությունն Աստվածային, մարդու անօտարելի իրավունքն է, իրավունք, որի պաշտպանը պետք է լինի պետությունը՝ ի դեմս օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանության, ունենալու ենք նմանօրինակ զավեշտներ, որը կլիներ ավելի քան ծիծաղելի, եթե չլիներ ողբերգական, որովհետեւ իրավունքի խախտումները Հայաստանում պետական լիազոր մարմինների կողմից մասսայական բնույթի են: Դրա լավագույն ապացույցը դատարանների գերծանրաբեռնված աշխատանքն է, որտեղ դատական սխալի հավանականությունը նորմայից բարձր է:
Սույն գործով տարօրինակ է տվյալ դատավորի վարքագիծը, երբ շահագրգիռ անձը ցանկացել է դատական նիստում անել հայտարարություն, սակայն նիստը նախագահողի կողմից թույլ չի տրվել, քանի որ չի ունեցել պատշաճ լիազորություն և չի եղել այդ դատավարության մասնակիցը: Տվյալ դեպքում, կարծում եմ, որ դատավորը պետք է ղեկավարվեր ՀՀ դատական օրենսգրքի համապատասխան հոդվածի պահանջով, որով օրենսդիրը պարտադիր պայման է դիտում` ուղղակի պարտավորեցնելով դատավորին. հնարավորություն տալ գործի ելքով շահագրգիռ յուրաքանչյուր անձի` իրականացնելու դատարանի կողմից լսվելու օրենքով նախատեսված իրավունքը: Դրանից հետո, եթե դատարանին կներկայացվեն սույն գործով պատասխանողների մահվան վերաբերյալ ապացույցներ, իսկ չներկայացնելու դեպքում էլ դատարանը կտրամադրեր ողջամիտ ժամկետ` այն ներկայացնելու համար, որից հետո օրենքի ուժով դատարանը տվյալ գործի վարույթը կկասեցներ, քանի որ գործին մասնակցող քաղաքացու մահից հետո վիճելի իրավահարաբերությունը թույլ է տալիս իրավահաջորդություն: 

ԼԵՎՈՆ ՍՈԽԱԿԻ ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆ