Ինչպիսի՞ն էին ԽՍՀՄ-ի ծանրոցները՝ փայտի, թերթերի և մոմի կնիքի հոտ

Հասարակություն 20 Հունվար, 2025 22:41

Այսօր համացանցը թույլ է տալիս նամակ գրել եւ ուղարկել առցանց հենց նույն պահին: Բայց առաջ պետք էր նամակ գրել ու ուղարկել նախօրոք, մի տեղ շաբաթով, մի տեղ՝ ամսով, որ ժամանակ ունենար հասնելու։ Այնուհետև պետք էր սպասել նույնքան ժամանակ պատասխանի համար:

Կարող էիք նաև հեռագիր ուղարկել։ Նա ավելի արագ էր, և փոստատարը իսկույն բերում էր հասցեատիրոջը: Այնտեղ յուրաքանչյուր բառի համար վճարվում էր, ուստի հաղորդագրությունը հնարավորինս լակոնիկ (սեղմված) էր:

Նաեւ հնարավոր էր ուղարկել ոչ թե պարզապես նամակ, այլ մի ամբողջ ծանրոց կամ փաթեթ։ Ի տարբերություն հեռագրի, ծանրոցը կարելի էր ուղարկել փոստով, որը նաեւ կարող ենք ուղարկել նույնիսկ հիմա։ Բայց քիչ հավանական է, որ այն լինի նույն փայտե տուփի մեջ: Իսկ ծանրոցի դատարկ տուփը երբեք դեն չի նետվել, այն հարմար է եղել տանը։ Ինչ-որ մեկը դրա մեջ տարբեր մանր գործիքներ էր պահել կամ գուցե ինչ-որ մեկը դեռևս ունի նման տոնածառի զարդարանք, խորհրդային, 60-ականների: Ոմանք դեռ հիշում են փայտի, թերթի և մոմի կնիքի հոտը: Եվ ամբողջ բովանդակության բույրը՝ համեղ, սիրով փաթեթավորված։

Фото с просторов интернета

Ինտերնետում շատ կան նման սովետական ծանրոցների տուփերի լուսանկարներ, և մեկնաբանություններում մարդիկ կիսվում են իրենց հիշողություններով լի մի ամբողջ պատմություն.ահա եւ դրանցից մի քանիսը.

. «Որպես ժամկետային զինծառայողներ սպասում էինք, որ նման արկղեր գան տնից՝ ծանրոցներ, մեջը համեղ ուտելիքներ կային, հետո գնացինք վաշտ, հյուրասիրեցինք մեր ծառայակիցներին, տոն էր։
. «Նկարում սուրճ կա, հիշում եմ խտացրած կաթով սուրճը, նույնիսկ ասում էինք, որ տանից քաղցրավենիքն ավելի համեղ է, քան զինվորների սրճարանում։ Որովհետև մայրիկն է ուղարկել»։
. «Ամռանը մայրս խնձոր էր ուղարկում գյուղի իր բարեկամներին, իսկ ձմռանը մեզ քաղաք էին ուղարկում լոռամիրգ կամ լինգոնբեր, չորացրած սունկ։ Մանկության բույրերը…
.« Ծանուց, փոստից ուղևորություն, տուն վերադարձի արարողություն և երկար սպասված բացում։ Մենք վարունգ ուղարկեցինք հյուսիս, եղինջի տերևների մեջ նրանք հոյակապ տեղ հասան»:

Եվ ահա հուզիչ պատմություն է պատմում մի տղամարդ.

80-ականների սկզբին էր։ Ես հայտնվեցի հիվանդանոցում և ինձ տեղափոխեցին 8 հոգու բաժանմունք ։Ծանոթանում ենք, ոմանք դուրս են գրվում, ոմանք գալիս են դուրս գրվածների տեղը։ Ես այն ժամանակ 21-22 տարեկան էի։ Մի պապիկ կար, մեզ հետ նույն սենյակում էր։ Նա այնքան համեստ էր և քչախոս: Պարզ էր, որ նա Արևմտյան Ուկրաինայից էր, բայց բավականին լավ հասկանում և խոսում էր ռուսերեն։
Պարզվեց, որ նա պարզապես դուրս գրվելու տեղ չունի։ Մոսկվայում ընկերներ ու բարեկամներ չունի, նրան շտապօգնության մեքենայով էին բերել։ Եվ այսպես, նրան դուրս են գրում, բայց էլ ո՞ւր կարող էր գնալ։
Ես խորհրդակցեցի մորս հետ և պատմեցի նրա վիճակի մասին ու ասացի, որ նա պետք է մնա մեկուկես կամ երկու օր։ Մայրիկս հրավիրում է նրան այցելել մեզ:
Մենք շրջապատում ենք նրան ուշադրությամբ և հոգատարությամբ... գալիս է բաժանվելու ժամանակը։ Ես նրա հետ քայլում եմ դեպի գնացք... Այս ամբողջ ընթացքում, նա կրկնում է՝ «Ինչպե՞ս կարող եմ քեզ հատուցել» և այլն։
Իհարկե, ոչ մայրիկիս, ոչ էլ ինձ նրանից ոչինչ պետք չէր, քանի որ սա նորմալ հարաբերություններ է։ Գնացքի մեկնելուց անմիջապես առաջ, ես կատակով ասացի նրան. «Դե, գնա, ուղարկիր ինձ իսկական ուկրաինական արևածաղկի սերմեր»։ Եվ պապիկը հեռացավ։
Անցնում է որոշ ժամանակ, և մենք նույնիսկ մոռացել էինք մտածել նրա մասին։ Փոստից ծանուցում է գալիս. ո´չ հասցեն, ո´չ էլ ուղարկողի անունը ծանոթ չէր: Գալիս եմ վերցնելու...
Սա հենց այն հսկա տուփն է, որը բերեց մի քանի հիանալի չափի սերմեր:

Մեր հսկայական երկիրը, որն այն ժամանակ կոչվում էր Խորհրդային Միություն, միավորեց բազմաթիվ ազգերի, և չնայած որոշ տարբերություններին, բոլորը եղբայրներ էին: Ռուսներ, վրացիներ, ուկրաինացիներ, բելառուսներ... Բոլորը հավասար էին, նրանց դաստիարակում էին նույն ֆիլմերի վրա, դիտում էին նույն մուլտֆիլմերը, կարդում նույն գրքերը։ Եվ նրանք գիտեին, որ եթե անգամ Կիև կամ Վլադիվոստոկ գաս, դու սովետական մարդ ես, և սա քո հայրենիքն է։ Բոլորը մի մեծ երջանիկ ընտանիք էին... ափսոս, որ ոմանք մոռացել են այդ մասին: