ՇԱՏ ՍՈՒՐ ԶԱՐԳԱՑՈՒՄՆԵՐ ԱՌԱՋԻԿԱ ԱՄՍՎԱ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ՏԵՍՆԵԼՈՒ ԵՆՔ

Ի­հար­կե, այն բո­լոր ծրագ­րե­րը, ո­րոնք ներ­կա փու­լում նկատ­վում են ռուս-ի­րա­նա­կան գոր­ծակ­ցութ­յան եւ խո­շոր հաշ­վով՝ Ռու­սաս­տա­նի հա­րա­վա­յին կուր­սի հետ կապ­ված (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=301284&l=am), շա­րու­նա­կում են մե­ծա­պես կախ­ված մնալ ուկ­րաի­նա­կան պա­տե­րազ­մի զար­գա­ցում­նե­րից: Այ­սինքն, դրանք կհաս­նե՞ն, այս­պես ա­սենք, այն կրի­տի­կա­կան կե­տին, ո­րի դեպք­ում Թրամ­փին այլ տար­բե­րակ չի մնա, քան Կիե­ւին խա­ղա­ղութ­յան գնալ պար­տադ­րե­լը: Չ­նա­յած, այս­տեղ խնդի­րը նաեւ Կիե­ւը չէ. Մոսկ­վան դեռ մին­չեւ այս պա­տե­րազ­մի մեկ­նար­կը խո­սում էր Վա­շինգ­տո­նի հետ ընդ­հան­րա­կան պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն­նե­րի մա­սին, որ­տեղ ուկ­րաի­նա­կան թե­ման ըն­դա­մե­նը բա­ղադ­րիչ էր: Ու հի­մա էլ Թ­րամ­փից ակն­կա­լում են հենց այդ՝ ընդ­հա­նուր բնույ­թի պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն, որ­տեղ ուկ­րաի­նա­կան սահ­մա­նը մի քա­նի կլիո­մետր այս կամ այն կողմ անց­կաց­նելն ա­մե­նաա­ռաջ­նա­յի­նը չէ:

­Բայց մեկ է, ան­գամ գլո­բալ պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն­նե­րի գնալ-չգ­նա­լու հար­ցը ե­ղել եւ կախ­ված է մնում ուկ­րաի­նա­կան ի­րո­ղութ­յուն­նե­րից, այ­սինքն` հար­ցից, թե դեռ որ­քա՞ն ժա­մա­նակ Ա­րեւ­մուտ­քը կա­րող է Ուկ­րաի­նա­յին պա­հել հա­կա­ռու­սա­կան գոր­ծի­քի դե­րում՝ Մոսկ­վա­յին ա­ռա­վե­լա­գույնս թու­լաց­նե­լու ի­մաս­տով: Չ­նա­յած, ար­դեն ան­գամ Եվ­րո­պա­յում են բա­ցա­հայտ խո­սում, որ թու­լաց­նե­լու փո­խա­րեն պա­տե­րազ­մը մի բան էլ ու­ժե­ղաց­նում է ռուս­նե­րին: Ռազ­մա­կան ի­մաս­տով մի­գու­ցե այդ­պես էլ կա. այն, որ մար­տու­նա­կութ­յան եւ ա­պա­հով­վա­ծութ­յան ա­ռու­մով ռու­սա­կան բա­նակն այս պա­հին էա­կա­նո­րեն այլ մա­կար­դա­կի վրա է, ան­վի­ճե­լի է: Տն­տե­սա­կան խնդիր­ներ, ի­հար­կե, ա­րեւմտ­յան պատ­ժա­մի­ջոց­ներն ա­ռա­ջաց­նում են: Հե­ռան­կա­րա­յին ի­մաս­տով մի­գու­ցե դա էլ է Մոսկ­վա­յի օգ­տին՝ ու­նե­ցած պո­տենց­իա­լը է­ֆեկ­տիվ օգ­տա­գործ­ման ռե­ժի­մի բե­րե­լու հա­մար: Սա­կայն այս պա­հին էա­կա­նը հենց ռազ­մա­կան կողմն է, հաշ­վի առ­նե­լով, որ հար­ցե­րը լուծ­վում են հենց այս պա­հին եւ մար­տա­դաշ­տում:

Իսկ ա­հա մար­տա­դաշ­տում պատ­կե­րը մնում է նույն դի­նա­մի­կա­յի մեջ: Այն է՝ ռուս­նե­րը գրո­հում են գործ­նա­կա­նում բո­լոր ճա­կատ­նե­րում, աս­տի­ճա­նա­բար կի­րառ­ման մեջ են դնում մար­տա­վա­րութ­յան նո­րա­նոր մե­թոդ­ներ, եւ արդ­յուն­քը հա­մա­տա­րած ա­ռա­ջըն­թացն է: Ար­դեն տասն­յակ­նե­րով են հաշվում այն գո­տի­նե­րը, որ­տեղ ուկ­րաի­նա­կան ու­ժե­րը հայտն­վել եւ հայտն­վում են «կաթ­սա­նե­րում», մի շարք ա­ռանց­քա­յին կենտ­րոն­ներ ռուս­նե­րը գրա­վել եւ կամ ար­դեն գրա­վում են: Գու­մար­վեց ուկ­րաի­նա­կան ռե­սուրս­նե­րի նոր զանգ­վա­ծա­յին ա­հա­զան­գը, որ ռուս­նե­րը մո­տա­կա օ­րե­րին ան­խու­սա­փե­լիո­րեն հար­ձակ­վե­լու են մինչ այս հա­մե­մա­տա­բար հան­դարտ  ուղ­ղութ­յուն­նե­րում եւս՝ Խեր­սո­նի եւ Զա­պո­րո­ժիեի վրա:

Ա­հա, այս ընդ­հան­րա­կան ի­րա­վի­ճա­կի ֆո­նին էլ տա­րած­վե­ցին նոր խո­սակ­ցութ­յուն­նե­րը, որ ռուս­նե­րը կա­րող են նաեւ ա­նակն­կալ­նե­րի բախ­վել: Ուկ­րաի­նա­կան ի­րա­տե­սա­կան ռե­սուրս­նե­րից մե­կը տե­ղե­կաց­նում է. «Մեր աղբ­յու­րը հայտ­նում է, որ այժմ Զե­լենս­կու վրա մեծ «ճնշում» կա՝ պա­հան­ջե­լով հա­մա­ձայ­նել Թ­րամ­փի խա­ղա­ղութ­յան գոր­ծին: Զե­լենս­կին ա­մեն կերպ փոր­ձում է դուրս գալ սրա տա­կից։ Ն­րա հա­մար շատ կա­րե­ւոր է դրա­կան հար­ձա­կո­ղա­կան գոր­ծո­ղութ­յուն ի­րա­կա­նաց­նե­լը, ո­րը կմե­ծաց­նի պա­տե­րազ­մը շա­րու­նա­կե­լու նրա հնա­րա­վո­րութ­յուն­նե­րը»: Մինչ այս էլ մի շարք աղբ­յուր­ներ միան­գա­մայն հա­վա­նա­կան տար­բե­րակ էին հա­մա­րել, որ այս պա­հին Զե­լենս­կին հա­վա­քում է բո­լոր հնա­րա­վոր մարդ­կա­յին եւ տեխ­նի­կա­կան ռե­սուրս­նե­րը՝ պատ­րաստ­վե­լով մի վեր­ջին հար­վա­ծի: Այն հույ­սով, որ դրա հա­ջո­ղութ­յան դեպ­քում հնա­րա­վո­րությ­ուն կու­նե­նա, որ ե­թե ան­գամ բա­նը հաս­նի բա­նակ­ցա­յին սե­ղա­նի, կա­րո­ղա­նա ստա­նալ նաեւ Թ­րամ­փի մաք­սի­մալ ա­ջակ­ցութ­յու­նը գո­նե մի շարք կեն­սա­կան հար­ցե­րում չզի­ջե­լու հա­մար: Խոս­քը մաս­նա­վո­րա­պես Մոսկ­վա­յի պա­հան­ջած՝ Ուկ­րաի­նա­յի ա­պա­մի­լի­տա­րի­զա­ցիա­յի մա­սին է, ո­րը պետք է զու­գորդ­վի ՆԱՏՕ-ին կամ ո­րե­ւէ այլ դա­շին­քի չան­դա­մակ­ցե­լու ե­րաշ­խիք­նե­րով: Այ­սինքն, ե­թե հնա­րա­վոր լի­նի ռազ­մա­դաշ­տում գո­նե ոչ-ո­քիի նման­վող պատ­րանք ստեղ­ծել, ա­պա դա նաեւ հնա­րա­վո­րութ­յուն կտա Մոսկ­վա­յի հան­դեպ ա­վե­լի կոշտ դիր­քո­րոշ­մամբ հան­դես գալ: Այդ թվում, որ մենք ենք ո­րո­շում՝ ում ան­դա­մակ­ցենք եւ ինչ բա­նակ ու­նե­նանք:

­Նաեւ, ըստ վար­կած­նե­րից մե­կի, նման հար­ձակ­ման ա­մե­նա­հա­վա­նա­կան ուղ­ղութ­յուն­նե­րից կա­րող է դառ­նալ Մերձդ­նեստ­րը, ո­րի հետ կապ­ված ռուս­ներն ակն­հայ­տո­րեն խնդիր­ներ ու­նեն լո­գիս­տի­կա­յի ա­ռու­մով: Իսկ մյուս կող­մից Մոլ­դո­վան, ո­րը եւս սնվում է ռու­սա­կան գա­զի հաշ­վին եւ հուն­վա­րի 1-ից, երբ կդա­դա­րի Ուկ­րաի­նա­յով ռու­սա­կան գա­զի տա­րան­ցու­մը, կհայտն­վի լուրջ ցնցում­նե­րի ա­ռաջ: Եվ այս ի­րա­վի­ճա­կը, ըստ մի շարք փոր­ձա­գետ­նե­րի, Սան­դուն, ի­հար­կե՝ եվ­րա­լի­բե­րաստ­նե­րի հրա­հան­գով, կփոր­ձի լու­ծել Մերձդ­նեստր ներ­խուժ­ման մի­ջո­ցով, հա­կա­դիր կող­մից ու­նե­նա­լով ուկ­րաի­նա­կան ու­ժե­րի ա­ջակ­ցութ­յու­նը:

­Ռուս­ներն ինչ­քա­նով են պատ­րաստ եւ ինչ կա­րող են հա­կադ­րել նման ի­րա­վի­ճա­կին, հարց է: Բայց մեկ բան այս պա­հին հաս­տատ է՝ շատ սուր զար­գա­ցում­ներ ա­ռա­ջի­կա ամս­վա ըն­թաց­քում դեռ տես­նե­լու ենք: