Խաղաղություն, թե միջուկային պատերազմ. գնդակն ամերիկացիների մոտ է

­Հա­յաս­տան­յան ներ­կա ի­րո­ղութ­յուն­նե­րը (Տե´ս նաեւ https://iravunk.com/?p=293812&l=am), սա­կայն, կա­րող են շատ լուրջ փո­փո­խութ­յու­ննե­րի են­թարկ­վել, հաշ­վի առ­նե­լով գլո­բալ ի­րո­ղութ­յուն­նե­րը: Իսկ այդ հար­թա­կում, այս­պես ա­սենք, «կե­նաց­ներն ար­դեն ա­ռա­վե­լա­գույն քաղց­րութ­յան են հա­սել»:

­Հայ­տա­րա­րութ­յու­նը, ո­րով նա­խօ­րեին հան­դես ե­կավ Վ­լա­դի­միր Պու­տի­նը՝ ՌԴ Անվ­տան­գութ­յան խորհր­դի նիս­տի շրջա­նակ­նե­րում, ծայ­րա­հեղ լուրջ մե­սիջ էր ողջ աշ­խար­հի եւ, բնա­կան է, ա­ռա­ջին հեր­թին Ա­րեւ­մուտ­քի հա­մար: Կարճ հի­շեց­նենք. Ռու­սաս­տանն ա­ռա­վե­լա­գույնս պար­զեց­րել է իր մի­ջու­կա­յին դոկտ­րի­նով սահ­ման­ված թույ­լատ­րե­լի շե­մը, երբ Գե­րա­գույն հրա­մա­նա­տարն ի­րա­վունք կու­նե­նա մի­ջու­կա­յին զենք կի­րա­ռե­լու հրա­ման տալ: Ն­ման հրա­մա­նի ա­ռիթ կա­րող է դառ­նալ, ե­թե ո­րե­ւէ ոչ մի­ջու­կա­յին եր­կիր, մեկ այլ մի­ջու­կա­յին երկ­րի ան­մի­ջա­կան մաս­նակ­ցութ­յամբ կամ ա­ջակ­ցութ­յամբ գրո­հում է Ռու­սաս­տա­նը: Նաեւ, ե­թե Ռու­սաս­տա­նը են­թարկ­վում է զանգ­վա­ծա­յին օ­դա­յին հար­ված­նե­րի՝ ա­նօ­դա­չու­նե­րի կամ հրթի­ռա­յին զի­նա­տե­սակ­նե­րի մի­ջո­ցով: Ընդ ո­րում, այդ պաշտ­պա­նութ­յու­նը վե­րա­բե­րում է նաեւ Բե­լա­ռու­սին:

Ա­վե­լի պարզ. ե­թե այս պա­հին ուկ­րաի­նա­կան ու­ժե­րը ՌԴ Կուրս­կի մար­զի տա­րած­քում են, եւ Ռու­սաս­տա­նը ֆիք­սում է, որ դա ար­վում է մի­ջու­կա­յին պե­տութ­յուն­ներ հա­մար­վող Ֆ­րան­սիա­յի, Բ­րի­տա­նիա­յի կամ ԱՄՆ-ի օգ­նութ­յամբ, մի­ջամ­տութ­յամբ, ան­մի­ջա­կան մաս­նակ­ցութ­յամբ, ա­պա պա­տաս­խա­նը կա­րող է լի­նել մի­ջու­կա­յին հար­վա­ծի տես­քով: Այ­սինքն, սա ծայ­րա­հեղ պարզ մե­սիջ է Ա­րեւ­մուտ­քին՝ կա­րիք ու­նե­ցանք, հենց այս պա­հին էլ կա­րող ենք մի­ջու­կա­յին հար­ված հասց­նել, մեր հիմ­քերն ու­նենք: Այլ հարց է, թե ին­չո՞ւ հենց այս պաին Մոսկ­վան գնաց նման ծայ­րա­հեղ կոշ­տութ­յան:

­Փոր­ձա­գետ­նե­րի մի մասը դա փոր­ձում է կա­պել Զե­լենս­կու ա­մե­րիկ­յան այ­ցի հետ: Կա կար­ծիք, որ ՄԱԿ-ի ներ­կա գա­գա­թա­ժո­ղո­վից հե­տո ԱՄՆ-ն կա­րող է «դաբ­րո» տալ Կիե­ւին՝ ռու­սա­կան խո­րը տա­րածք­նե­րին հար­վա­ծել ա­րեւմտ­յան հե­ռա­հար հրթիռ­նե­րով, եւ Մոսկ­վան ըն­դա­մե­նը դա է փոր­ձում կան­խել՝ հե­տա­գա ծայ­րա­հեղ սրա­ցում­նե­րին չհաս­նե­լու հա­մար: Այս­տեղ, ի­հար­կե, ո­րո­շա­կի տրա­մա­բա­նութ­յուն կա: Ճիշտ է, մի շարք ա­րեւմտ­յան, ա­սենք նաեւ ուկ­րաի­նա­կան աղբ­յուր­ներ փոր­ձում են այն թեզն ա­ռաջ տա­նել, թե Զե­լենս­կու այ­ցը լիո­վին տա­պալ­ված է, սա­կայն դա կա­րող է սո­վո­րա­կան բլեֆ լի­նել: Ա­մեն դեպ­քում, Զե­լենս­կին եւս մեկ ան­գամ պաշ­տո­նա­պես հայ­տա­րա­րեց, որ չի պատ­րաստ­վում բա­նակ­ցութ­յուն­նե­րի, ո­րը, ան­կախ Վա­շինգ­տո­նում տի­րող ի­րա­կան տրա­մադ­րութ­յու­նն­երի, փաս­տի ա­ռաջ է կանգ­նեց­նում (մի­գու­ցե կա­մա­վոր հի­մունք­նե­րով) Ս­պի­տակ տա­նը:

Այ­սինքն, բա­նակ­ցութ­յուն­նե­րից հրա­ժար­վե­լը հե­տեւ­յալ հե­տե­ւանքն ու­նի: Պա­տե­րազ­մը շա­րու­նակ­վում է, ընդ ո­րում, այս պա­հին ռու­սա­կան ա­ռա­ջըն­թա­ցի պա­րա­գա­յում: Ա­վե­լին, կան լուրջ ռիս­կեր, որ այս պա­հին մաղ­վում են ուկ­րաի­նա­կան վեր­ջին մար­տու­նակ ռե­զերվ­նե­րը, ռուս­ներն էլ գրե­թե ոչն­չաց­րել են հիմ­նա­կան պաշտ­պա­նա­կան բնա­գծե­րը, ո­րից հե­տո կա­րող են շատ ա­րագ հաս­նել Ուկ­րաի­նա­յի ներ­քին տի­րույթ­նե­րին: Վա­շինգ­տո­նի հա­մար դա նշա­նա­կում է հե­տեւ­յալ եր­կընտ­րան­քը. կա´մ հաշտ­վել մտքի հետ, որ ռուս­ներն ուկ­րաի­նա­կան խնդիր կլու­ծեն ռազ­մա­կան ճա­նա­պար­հով, ընդ ո­րում, մի­գու­ցե մին­չեւ Ուկ­րաի­նա­յի ա­րեւմտ­յան սահ­ման­նե­րին հաս­նե­լով: Կա´մ­ այդ տար­բե­րա­կից խու­սա­փե­լու հա­մար պետք է մե­ծաց­նել Ուկ­րաի­նա­յին տրա­մադր­վող զի­նա­տե­սակ­նե­րի կար­գը: Ընդ ո­րում, այդ ուղ­ղութ­յան ար­դեն անվ­տան­գութ­յան շե­մին Վա­շինգ­տո­նը հա­սել է. այն նոր զի­նա­տե­սակ­նե­րը, ո­րոնք հի­մա կա­րող է տալ, բո­լորն են հաս­կա­նում, որ Ուկ­րաի­նա­յի կի­րա­ռե­լու բա­նը չեն. մեծ հե­ռա­վո­րութ­յուն­նե­րի հար­վա­ծե­լու հա­մար պետք է ա­մե­րիկ­յան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գե­րի կի­րա­ռում, այն է՝ ուղ­ղա­կի մի­ջամ­տութ­յուն պա­տե­րազ­մին, ո­րի մա­սին Պու­տի­նը վեր­ջերս հայ­տա­րա­րեց:

­Կարճ ա­սած, Զե­լենս­կին Վա­շինգ­տո­նին հենց այդ փաստի ա­ռաջ կանգ­նեց­րեց՝ հրա­ժար­վե­լով ա­մեն մի բա­նակ­ցութ­յու­նից՝ կա´մ հաշտ­վել, որ ռուս­նե­րը կգրա­վեն ողջ Ուկ­րաի­նան, կա´մ­ ա­ռա­ջին դեմ­քով մտնել պա­տե­րազ­մի մեջ: Ա­մե­րի­կյան ո­րոշ կա­ռույց­ներ փոր­ձե­ցին «դուխ տալ» Ս­պի­տակ տա­նը, թե մի վա­խե­ցիր, Մոսկ­վան սպառ­նում է, բայց եր­բեք մի­ջու­կա­յին զեն­քի չի դի­մի: Ս­պի­տակ տունն էլ փոր­ձեց ստու­գե­լու հա­մար նախ ա­ռաջ մղել Բ­րի­տա­նիա­յին եւ Ֆ­րան­սիա­յին. թող նրանք ա­ռա­ջի­նը Կիե­ւին հե­ռա­հար զենք կի­րա­ռե­լու թույլտ­վութ­յուն տան, մենք կհե­տե­ւենք Մոսկ­վա­յի պա­տաս­խա­նին եւ նոր կո­րո­շենք: Սա­կայն տեխ­նի­կա­պես սա հնա­րա­վոր չէ. նման զի­նա­տե­սակ­նե­րի ամ­բող­ջա­կան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գեր Ֆ­րան­սիան եւ Բ­րի­տա­նիան պար­զա­պես չու­նեն եւ օգտ­վում են ա­մե­րիկ­յա­նից:

Ու ա­հա, Մոսկ­վան կա­տա­րեց իր վեր­ջին քայ­լը՝ ցույց տա­լով, որ ո­րե­ւէ «բլեֆ», որ կպա­տաս­խա­նի, չկա, ա­ռավել եւս, որ դա ար­վում է մի­ջու­կա­յին դոկտ­րի­նի տես­քով, ո­րը չա­փա­զանց լուրջ գոր­ծիք է՝ դրա մի­ջո­ցով «բլեֆ­ներ» ա­նե­լու հա­մար: Ա­րեւմտ­յան ա­ռաջ­նա­յին լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րում ռեակ­ցիան գործ­նա­կա­նում նույնն է՝ «Պու­տի­նը ի­ջեց­նում է մի­ջու­կա­յին զեն­քի կի­րառ­ման շե­մը՝ նոր նա­խազ­գու­շա­ցում­ներ հայտ­նե­լով Արեւ­մուտ­քին Ուկ­րաի­նա­յի վե­րա­բեր­յալ»: Այ­սինքն, մե­սի­ջը միան­շա­նակ տեղ հա­սել է:

­Թե ինչ կա­նի Ս­պի­տակ տու­նը՝ իր ո­րո­շե­լիքն է. կհե­ռաց­նի Զե­լենս­կուն (ինչի մասին չհապաղեց գրել ռոտշիլդական The Economist-ը) եւ կանց­նի բա­նակ­ցե­լո՞ւ, կգնա պա­տաս­խան սրա­ցում­նե­րի՞, կան­տե­սի այս մե­սիջը եւ կխառն­վի պա­տե­րազ­մի՞ն, թե՞ այլ տար­բե­րա­կի կդիմի: Ա­մեն դեպ­քում, գնդա­կը Վա­շինգ­տո­նի մոտ է՝ մի­ջու­կա­յին բա­խում կամ խա­ղա­ղութ­յուն եր­կընտ­րան­քով:

Ե­թե բա­նակ­ցութ­յուն­ներ, դրանք կա­րող են գլո­բալ ի­մաս­տով լի­նել ոչ միայն Ուկ­րաի­նա­յի հետ կապ­ված, այլ` ռուս-ա­մե­րիկ­յան բո­լոր հե­տաքրք­րութ­յուն­նե­րի, եւ խոս­քը նաեւ Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սի մա­սին է: Հա­կա­ռակ դեպ­քում այդ­քան ան­հա­վա­նա­կան թվա­ցող մի­ջու­կա­յին բա­խու­մը դառ­նում է գործ­նա­կա­նում ե­րաշ­խա­վոր­ված: