Մոսկվային պետք է եւս չորս ամիս դիմանալ պրովոկացիաներին

­Հա­յաս­տան­յան իշ­խա­նա­վոր­նե­րը, գնա­լով խո­րա­ցող ռուս-ա­մե­րիկ­յան բա­խում­նե­րի մեջ, թե­րեւս դժվա­րա­նում են մեկ պար­զա­գույն հե­ռան­կար եւս հաս­կա­նալ, թե որ­քա­նով է մե­ծա­ցել ո­տա­տակ գնա­լու հա­վա­նա­կա­նութ­յու­նը: Ի տար­բե­րութ­յուն Թ­բի­լի­սիի եւ Բաք­վի, որոնք, ար­դեն ակն­հայտ է, որ մտա­ծում են մեկ բա­նի մա­սին՝ ինչ­պես հե­ռու մնան այս փո­թո­րի­կից, մին­չեւ պարզ կդառ­նա, թե ով է դառ­նում ի­րա­կան հաղ­թո­ղը:

Ընդ ո­րում, ռուս-ա­մե­րիկ­յան բա­խու­մը վեր­ջին ժա­մա­նակ­ներս մտել է էա­կան սրա­ցում­նե­րի փուլ, ա­սել է թե` ո­տա­տակ գնա­լու ա­մե­նա­վատ փուլն է: Ս­րա­ցում­նե­րի լրջա­գույն ազ­դակ դար­ձավ, ինչ­պես ար­դեն նշել ենք, Պու­տի­նի այ­ցը Հ­յու­սի­սա­յին Կո­րեա (դե­տալ­նե­րը ներ­կա­յաց­նե­լու ա­ռիթ­ներ ու­նե­ցել ենք, չկրկնենք): Հա­ջոր­դեց ամե­րիկ­յան հրթիռ­նե­րի հար­վա­ծը Սե­ւաս­տո­պո­լին՝ խա­ղաղ բնակ­չութ­յա­նը: Ռու­սա­կան մի շարք աղբ­յուր­ներ դրա­նից հե­տո հայտ­նե­ցին, թե պա­տաս­խան հար­վա­ծը կլի­նի ան­մի­ջա­պես, այդ թվում, որ օդ են բարձ­րա­ցել «Ս­պի­տակ կա­րապ­նե­րը»՝ ռու­սա­կան նո­րա­գույն ստրա­տե­գիա­կան ա­վիա­ցիան: Բայց ա­հա ե­ղավ Դաղս­տա­նի ա­հա­բեկ­չա­կան հար­ձա­կու­մը, ո­րը, ըստ նույն աղբ­յուր­նե­րի, կանգ­նեց­րեց ան­մի­ջա­պես պա­տաս­խա­նի գա­ղա­փա­րը: Այն կլի­նի, Սե­ւաս­տո­պո­լին հար­վա­ծե­լը Մոսկ­վան Վա­շինգ­տո­նին հաս­տատ չի նե­րի: Բայց նաեւ, ար­դեն դա չի լի­նե­լու «տաք» ո­րո­շում, ո­րի վրա էլ, մի­գու­ցե, կա­ռուց­ված են ա­հա­բեկ­չա­կան այս հար­ձա­կում­նե­րը կազ­մա­կեր­պող­նե­րի հաշ­վարկ­նե­րը:

Ա­մեն դեպ­քում, այս պա­հին նման ի­րո­ղութ­յուն է ֆիքս­ված: Նախ, ռուս­նե­րը բա­վա­կա­նին բարձր, օ­րի­նակ՝ Պետ­դու­մա­յի անվ­տան­գութ­յան կո­մի­տեի ղե­կա­վար Վա­սի­լի Պիս­կար­յո­վի մա­կար­դա­կով ու­ղիղ մե­ղադ­րում են Վա­շինգ­տո­նին. «Ակն­հայտ է, որ Ս­եւաս­տո­պո­լի խա­ղաղ բնա­կիչ­նե­րի ար­յու­նը ոչ միայն նա­ցիստ Զե­լենս­կու, այլեւ Բայ­դե­նի եւ ն­րա վար­չա­կազ­մի ձեռ­քե­րին է, ո­րոնք Ուկ­րաի­նա­յի զին­ված ու­ժե­րին հրթիռ­ներ են մա­տա­կա­րա­րում։ ԱՄՆ-ն­ այս ա­հա­բեկ­չութ­յան կազ­մա­կեր­պիչն ու պատ­վի­րա­տուն է։ Եվ նրանք պետք է պա­տաս­խա­նատ­վութ­յուն կրեն դրա հա­մար»: Դրանից հետո ՌԴ ԱԳՆ-ն կանչեց ու պաշտոնապես այդ ամենը ներկայացրեց ԱՄՆ դեսպանին: Հնդ­կաս­տա­նում այս կար­ծիքն է. «Ս­եւաս­տո­պո­լը ռմբա­կոծ­վել է ա­մե­րիկ­յան հրթիռ­նե­րով (ATACMS), ո­րոնք հա­մա­կարգ­վել են ա­մե­րիկ­յան ա­նօ­դա­չու թռչող սար­քե­րի եւ­ ա­մե­րիկ­յան ար­բան­յակ­նե­րի, ինչ­պես նաեւ ա­մե­րի­կա­ցի փոր­ձա­գետ­նե­րի օգ­նութ­յամբ: Հ­նա­րա­վոր է՝ ուկ­րաի­նա­ցի­նե­րը նրանց սուրճ ու թխված­քաբ­լիթ­ներ են բե­րել»: Նույն գնա­հա­տում­նե­րը հնչել են ինչ­պես Եվ­րո­պա­յից, այն­պես էլ ան­գամ ԱՄՆ-ից: Օ­րի­նակ, ըստ կոնգ­րե­սա­կան Մար­ջո­րի Թեյ­լոր Գ­րի­նի. «Պատ­կե­րաց­րեք, ե­թե Ռու­սաս­տա­նը, օգ­տա­գոր­ծե­լով ռու­սա­կան ար­բան­յա­կը, կա­սե­տա­յին զի­նամ­թերք կրա­կեր Ֆ­լո­րի­դա­յի լո­ղա­փի վրա»:

­Սա­կայն քիչ հա­վա­նա­կան է, որ ան­գամ նման գնա­հա­տում­նե­րի պայ­ման­նե­րում, Մոսկ­վան ո­րո­շի ու­ղիղ հար­ված հասց­նել ԱՄՆ տա­րած­քին: Ուկ­րաի­նա­յին հաս­տատ կհար­վա­ծեն, բայց ոչ մի դեպ­քում մի­ջու­կա­յին զեն­քով: ԱՄՆ-ի պա­րա­գա­յում քիչ չեն լու­րե­րը, որ Ռու­սաս­տա­նը սկսում է ԱՄՆ-ին շատ թե քիչ մոտ եւ թշնա­մա­կան խմբա­վո­րում­նե­րին հրթիռ­ներ տա­լու գոր­ծըն­թաց: Շա­տերն են ե­րա­զում պայթ­յուն­ներ ԱՄՆ-ում, խնդրեմ, մի սահ­մա­նա­փակ­վեք: Սա ա­մե­նա­հա­վա­նա­կան տար­բե­րակ­նե­րից է, քա­նի որ այն միա­ժա­մա­նակ Մոսկ­վա­յին թույլ է տա­լիս պա­տաս­խա­նել, բայց նաեւ՝ Վա­շինգ­տո­նին հնա­րա­վորութ­յուն չտա­լով այս խա­ղում իր ցան­կա­լի սցե­նարն ի­րա­կա­նաց­նել:

Այս­պես, մի շարք աղբ­յուր­ներ վստահ են, որ գնա­լով նման սրա­ցում­նե­րի, Վա­շինգ­տո­նում հե­տին միտք ու­նեն: Հաս­նել երկ­րում ռազ­մա­կան դրութ­յան եւ այդ ֆո­նին չե­ղար­կել իշ­խա­նութ­յան փո­խան­ցու­մը Թ­րամ­փին. Զե­լենս­կուն ա­թո­ռին պա­հելն ըն­դա­մե­նը այդ սխե­մա­յի փորձ­նա­կան տար­բե­րակն է: Ինչ­քա­նով է ի­րա­տե­սա­կան ուկ­րաի­նա­կան սցե­նարն ԱՄՆ-ում կրկնե­լը, դա ինչ ներ­քին պայթ­յուն­նե­րի կա­րող է տա­նել, չա­փա­զանց ռեալ չի դառ­նում քա­ղա­քա­ցիա­կան պա­տե­րազ­մը եւ այս­պես շա­րու­նակ: Հար­ցե­րի պա­կաս, ի­հար­կե, այս­տեղ չկա: Սա­կայն հի­շա­տակ­ված վեր­լու­ծա­կան աղբ­յուր­նե­րը «մեկ հար­վա­ծով» փա­կում են այդ բո­լոր հար­ցե­րը. հա­կա­ռակ պա­րա­գա­յում, վստահ են, որ Թ­րամ­փին հաղ­թե­լու ո­րե­ւէ շանս չկա, եւ վայ բո­լո­րին, ե­թե նա գա իշ­խա­նութ­յան: Իսկ այս տար­բե­րա­կով, գո­նե ինչ-որ շանս կու­նե­նան:

­Թե­րեւս, ԱՄՆ-ում բռնութ­յամբ իշ­խա­նութ­յու­նը պա­հե­լու նման սցե­նա­րը լուրջ խնդիր է նաեւ Ռու­սաս­տա­նի հա­մար: Կա ա­մեն ին­չի պատ­րաստ գոր­ծող վար­չա­խումբ, ո­րը նման պրո­վո­կա­ցիա­նե­րը կշա­րու­նա­կի: Ու Մոսկ­վա­յի միակ ռեալ պա­տաս­խանն է դառ­նում՝ Բայ­դե­նին ռազ­մա­կան դրութ­յան գնա­լու ո­րե­ւէ տար­բե­րակ չտալ: Ե­թե այլ-այլ ու­ժեր կու­զե­նան մեկ-եր­կու հրթիռ ար­ձա­կել ԱՄՆ-ի ուղ­ղութ­յամբ, դա դեռ այդ ա­ռի­թը չէ: Կարճ ա­սած, պետք է ա­ռա­ջի­կա չորս ա­մի­սը մի կերպ անց­կաց­նել, ո­րից հե­տո հույ­սեր կան, որ ե­թե ոչ բա­րե­կա­մա­կան, այլ գո­նե խել­քը գլուխ­նե­րին ու­ժեր իշ­խա­նութ­յան կգան ԱՄՆ-ում: Իսկ այդ դեպ­քում առ­կա բա­զում հար­ցե­րի պա­տաս­խան­նե­րը գտնե­լը դառ­նում է հնա­րա­վոր:

Իսկ մինչ այդ, ռուս­նե­րը բո­լոր ուղ­ղութ­յուն­նե­րով շա­րու­նա­կում են հար­ձակ­վել Ուկ­րաի­նա­յում, մի քա­նի շատ հե­տաքր­քիր «կաթ­սա­ներ» են սկսել ուր­վագծ­վել: Կարճ ա­սած, ա­հա­բեկ­չա­կան նման հար­ված­նե­րը այն գոր­ծի­քը չեն, որ կա­րո­ղա­նան ազ­դել ռեալ ռազ­մա­կան ի­րո­ղութ­յուն­նե­րի վրա:

ՔԵՐՈԲ ՍԱՐԳՍՅԱՆ